ilə onun bu geriçəkilməni dayandırdığı tarix bildirilməlidir.
III HİSSƏ
14-cü Maddə
Hər kəsin ona qarşı irəli sürülən hər hansı cinayət ittihamına baxılarkən, tam
bərabərlik əsasında ən azı aşağıdakılarla təminat hüququ var:
a) ona qarşı irəli sürülən ittihamın xarakteri və əsası haqqında onun başa
düşdüyü dildə təcili qaydada və ətraflı xəbərdar edilmək;
i) məhkəmədə istifadə olunan dili başa düşmürsə, yaxud bu dildə danışmırsa,
tərcüməçinin köməyindən pulsuz istifadə etmək;
18-ei Maddə
1. Hər bir insanın fikir, vicdan və din azadlığı hüququ var. Bu hüquqa
özünün seçdiyi dini və ya əqidəni daşımaq, yaxud qəbul etmək, ibadəti icra
edərkən, dini ayin və mərasimləri, onlara aid adət və təlimləri yerinə yetirərkən
öz dininə və əqidəsinə istər təkbaşına, istərsə də başqaları ilə birgə, açıq, yaxud
xüsusi qaydada etiqad etmək azadlığı daxildir.
2. Heç kəs onun özünün seçdiyi dini və ya əqidəni daşımaq, yaxud qəbul
etmək azadlığını azaldan məcburiyyətə məruz qalmamalıdır.
3. Dinə, yaxud əqidəyə etiqad azadlığı yalnız qanunla müəyyənləşdirilən və
ictimai təhlükəsizliyin, asayişin, sağlamlıq və əxlaqın, həmçinin başqa şəxslərin
əsas hüquq və azadlıqlarının qorunması üçün zəruri olan qədər
məhdudlaşdırılmalıdır.
20-ci Maddə
2. Milli, irqi, dini nifrətin xeyrinə edilən ayrı-seçkiliyə, düşmənçiliyə, yaxud
zorakılığa təhrikçiliklə bağlı hər bir çıxış qanunla qadağan edilməlidir.
24- cü Maddə
1. Hər bir uşağın irq, dərisinin rəngi, cins, din, dil, milli, yaxud sosial mənşə,
əmlak vəziyyəti, yaxud doğuluş əlamətlərinə görə heç bir ayrı-seçkiliyə məruz
qalmadan ailəsi, cəmiyyət və dövlət tərəfindən azyaşlı vəziyyətinin tələb etdiyi
müdafiə tədbirləri görülməsinə hüququ var.
25- ci Maddə
a) dövlət işlərinin aparılmasında həm bilavasitə, həm də azad seçilmiş
nümayəndələrin vasitəsilə iştirak etmək;
b) iimumi və bərabər seçki hüququ əsasında gizli səsvermə yolu ilə keçirilən
və seçicilərin öz iradələrini azad bildirməsini təmin edən həqiqi, vaxtaşırı
seçkilərdə səs vermək və seçilmək;
c )
öz ölkəsində ümumi, bərabərlik şəraitində dövlət qulluğuna buraxılmaq.
27-ci Maddə
Etnik, dil və din azlıqlarının mövcud olduğu ölkələrdə belə azlıqlara mənsub
şəxslərin həmin qrupun digər üzvləri ilə birgə öz mədəniyyətindən faydalanmaq,
öz dininə etiqad etmək və onun ayinlərini icra etmək, eləcə də öz doğma dilini
işlətmək hüququ rədd edilə bilməz.
104
Baş Məclisin 2200 Л (21) saylı qətnaməsi ilə 16 dekabr 1966-cı il ianxdə
qəbul edilmiş, imzalanmaq, təsdiq edilmək və qoşulmaq üçün açıqdır.
3 yanvar 1976-cı il tarixində qüvvəyə minmişdir.
II HİSSƏ
2-ci Maddə
1. Bu Paktda iştirak edən dövlətlər Paktda elan edilmiş hüquqların irq.
dərisinin rəngi, cins, din, dil. siyasi, yaxud digər əqidələr, milli, vaxud sosial
mənşə, əmlak vəziyyəti, doğuluş, və ya digər hallar ilə bağlı heç bir ayrı-seçkiliyə
yol vermədən həyata keçiriləcəyinə təminatı verirlər
III HİSSƏ
13-cü Maddə
1. Bu Paktda iştirak edən dövlətlər hər bir insanın təhsil hüququnu tanıyırlar.
Onlar razılaşırlar ki, təhsil insan şəxsiyyətinin inkişafına və onun ləyaqətinin
dərk edilməsinə yönəldilməli insan hüquqlarına və əsas azadlıqlara hörməti
möhkəmləndirməlidir. Onlar daha sonra razılaşırlar ki, təhsil hər kəsin, azad
cəmiyyətin yararlı iştirakçısı olmasına imkan yaratmalı, bütün irqi, etnik və dini
qruplar arasında qarşılıqlı anlaşmaya, dözümlüyə və dostluğa kömək etməli.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatının sülhü müdafiəsinə yardım göstərməlidir.
İ Q T t S A D t , S O S İ A L V Ə M Ə D Ə N İ H Ü Q U Q L A R H A Q Q I N D A
B E Y N Ə L X A L Q P A K T
105
BİRLƏŞMİŞ MİLLƏTLƏR TƏŞKİLATININ YETKİNLİK
YASINA ÇATMAYANLAR BARƏSİNDƏ
ƏDALƏT MƏHKƏMƏSİNİN İCRASINA AİD
MİNİMAL STANDART QAYDALARI
("PEKİN QAYDALARI")
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Məclisinin 40/33 saylı qətnaməsi ilə 10 dekabr
1985-ci il tarixdə qəbul edilmişdir.
III HİSSƏ. MƏHKƏMƏ QƏRARLARININ ÇIXARILMASI VƏ TƏSİR
TƏDBİRLƏRİNİN SEÇİLMƏSİ
22. Peşəkarlıq və hazırlıq zərurəti
22.2 Yetkinlik yaşına çatmayanların işləri üzrə ədalət məhkəməsi
orqanlarının işçilər heyəti yetkinlik yaşına çatmayanların işləri üzrə ədalət
məhkəməsi sistemi ilə ünsiyyətə girən yetkinlik yaşına çatmayanların müxtəlıl
kateqoriyaları nəzərə alınmaqla seçilməlidir. Yetkinlik yaşına çatmayanların
işləri üzrə ədalət məhkəməsi orqanlarında qadınların və milli azlıqların ədalətli
təmsil olunmasını təmin etməyə çalışmaq lazımdır.
106
UŞAQ HÜQUQLARI HAQQINDA KONVENSİYA
Baş Məclisin 44/25 saylı qətnaməsi ilə 20 noyabr 1989-cu il tarixində qəbul
edilmiş, imzalanmaq, təsdiq edilmək və qoşulmaq üçün açıqdır. 49-cu maddəyə
əsasən 2 setnyabr 1990-cı il tarixində qüvvəyə minmişdir.
I HİSSƏ
2-ci Madda
1.
İştirakçı dövlətlər onların yurisdiksiyası daxilində olan hər bır uşaq üçün
bu Konvensiyada nəzərdə tutulan bütün hüquqlara uşağın və onun
valideynlərinin, yaxud qanuni qəyyumlarının irqindən, dərisinin rəngindən,
cinsindən, dilindən, dinindən, siyasi, yaxud digər əqidələrindən, milli, etnik,
yaxud sosial mənşəyindən, əmlak vəziyyətindən, uşağın sağlamlıq və doğuluş
durumundan, yaxud hər hansı digər hallardan asılı olmayaraq, heç bir ayrı-
seçkiliyə yol vermədən hörmət göstərir və onları təmin edir.
29-cu Maddə
1. İştirakçı dövlətlər razılaşırlar ki, uşağın təhsili aşağıdakılara yönəldilməlidir
d)
uşağın azad cəmiyyətdə anlaşma, sülh, dözümlük, kişi’ və qadınların
hüquq bərabərliyi və bütün xalqlar, etnik milli və dini qruplar, eləcə də yerli
əhalidən olan şəxslər arasında dostluq ruhunda şüurlu həyala hazırlanmasına;
107