21-Ma'ruza. Kimyoviy kinetika tushunchalari

C₁₀ - A moddaning dastlabki konsentratsiyasi
C₁ – A moddaning t vaqtidagi konsentratsiyasi
B va D moddalarning xosil bо‘lis tezliklari mos ravishda

bu yerda C va C lar B va D moddalarning konsentratsiyalari.
Yuqoridagi tenglamadagi C ni qiymatini qо‘ysak


ni xosil qilamiz
Bu tenglamalarni 0 dan C (yoki mos ravishda 0 dan C gacha )va 0 dan t gacha integrallasak (reaksiya boshida C₂₀C₃₀0 deb faraz qilamiz) quyidagini xosil qilamiz


Material balans tenglamasidan C₃ uchun quyidagini xosil qilishimiz mumkin
C₁₀ – C₁  C₂  C₃ bundan C₃  C₁₀ –C₁ – C₂
Yuqoridagi ikki tenglamani bir-biriga bо‘lib reaksiya saylovchanligini (selektivligini ) topamiz
va
Bu yerda  - reaksiyaning integral selektivlikligi.
Jarayon yoki reaksiyaning integral selektivligi deb (bir nechta paralel reaksiyalar mavjud bо‘lganda) asosiy (kerakli) moddaning konsentratsiyasini xamma maxsulotlar konsentratsiyalari yig‘indisiga nisbatiga aytiladi.
Tayanch sо‘z va iboralar
Formal (rasmiy) kinetika deb, reaksiya tezligi bilan reagentlarning konsentratsiyalari orasidagi bog‘lanishni tekshiradigan kimyoviy kinetika soxasiga aytiladi.
Reaksiya tezligi deb, reaksiyaga kirishuvchi moddalar miqdorining cheksiz kichik vaqt ichida reaksion fazo birligida о‘zgargan cheksiz kichik miqdoriga aytiladi.
Mavzu bо‘yicha nazorat savollari
Formal kinetika deb nimaga aytiladi?
Reaksiya tezligi nima?
Kimyoviy reaksiyalar kinetik sinflanishini tushuntiring (molekulyarligi, tartibini izoxlang).
Mono - , bimolekulyar reaksiyalar tezlik konstantalari tenglamalarini keltirib izoxlang.
Qaytar reaksiyalar tezliklarini izoxlang.Paralel reaksiyalar