2 m ü n d ə r I c a t gəNCƏ DÖVLƏt universiteti 70
SƏDNİK PAŞA PİRSULTANLI -80
Yüklə 3,02 Mb. Pdf görüntüsü
|
44 SƏDNİK PAŞA PİRSULTANLI -80 TƏBRİKLƏR “Saz nəfəsli şeirlərim” kitabı ilə tanışlıq. Yurd, el-oba sevgisi hər bir insanın qəlbində yaşamalı, onun isti-soyuğuna dözməli, keçdiyi həyat yolunda silinməz izlər qoyub getməyi bacarmalıdır. Mənə belə gəlir ki, Sədnik müəllimdə yuxarıda dediyimiz keyfiyyətlərin bir çoxu yox, hamısı cəmlənmişdir. Vaxti ilə demişdim: Qayaları dələrəm, Cığırınla gələrəm, Vətən deyib ölərəm, Telli saz görünəndə. (Qasım Qırxqızlı) Həqiqətən də belədir. Saz elə bir çalğı alətidir ki, onun sehri-məhəbbətinin orbitindən çıxmaq çox çətindir. Respublikamız müstəqillik qazandıqdan sonra bayağı mahnılara elə aludə olduq ki, əsil xalq musiqi alətlərimiz, tar, saz, balaban, qara zurna yaddan çıxdı. Həqiqətən də bizim xalq çalğı alətlərimizin heç bir əvəzi yoxdur. Əfsuslar olsun ki, biganəliyimizin ucbatından bir çox milli dəyərlərimizi itirə-itirə gedirik. Çox şükürlər olsun ki, Sədnik müəllim kimi “odqoruyanlarımız” vardır. Çünki onun şeirləri saz nəfəsli, təbii boyalarla bəzədilmiş, öz xislətinə uyğun xalq dili və ruhunda yazılmışdır. Buna görə də qələmindən çıxan şeirlər şirin avazla oxunur və əbədi olaraq yaddaşlara həkk olur. Çünki bu şeirlər xalq poeziyasından cilalanıb və rişələnibdir. Sədnik müəllimin şeirlərində qəlb inamından, insana, gözəlliyə vurğunluqdan irəli gələn bir çox məqamlar vardır. “Saz nəfəsli şeirlərim” kitabının I bölümü “Könlümün tərcümanı saz” ilə başlayır. “Bəri” şeirində deyilir:
“Aşıq” şeirində aşığa, onun sənətinə yüksək qiymət verilir. Sazınla ucalır sözün şöhrəti, Şair yazır, aşıq verir zinəti, Qəlbində el ruhu, el məhəbbəti, Hər sözü tarixdə yadigar aşıq. Həqiqətən də belədir. Sazla deyilən söz Dədə Qorquddan, Aşıq Abbas Tufarqanlıdan, Xəstə Qasımdan, Yunis İmrədən, Dədə Ələsgərdən, Dədə
45 SƏDNİK PAŞA PİRSULTANLI -80 TƏBRİKLƏR Şəmşirdən yadigar qalaraq insan hisslərini silkələməyi, onun qəlbində tufan qoparmağı, tüğyan etməyi bacarır. “Bir çiçək də vətəndi” deyən şair incə hisslərə qapılır, bir çiçəyi vətənə bənzədir, onu oxşaya-oxşaya sevməyi tövsiyə edir.
Sinəsi çalın-çarpaz olan dağlar Sədnik müəllimin də sinəsini hər an yandırır, onu vəsf etməkdən yorulmur, üzünü soyuq daşına, otuna, gülünə- çiçəyinə sürtərək, uyumaq istəyir dağ qucağında. Can atır göylərə o məğrur başın, Ağrıdır, Şahdağdır, çoxdur qardaşın. Vətənə keşikçi sənin hər daşın, Bu xalqın əyilməz bir oğlusan sən. Şair böyük ustalıqla dağları, onun hər daşının vətənə keşikçi olmasını poetik dildə tərənnüm edir. Həyatda təbiəti sevən insanlar çoxdur. Hər təbiəti sevəndən şair olmaz. Şair olmaq üçün gərək təbiətlə təbiətin dili ilə danışmağı bacarasan, onu sevəsən, oxşayasan, ruhun, qəlbin təbiətlə bağlı ola. Bu qəlb çırpıntıları Sədnik Pirsultanlının şeirlərində özünü açıqcasına biruzə verir. Dağları Tanrının möcüzəsi, səddi adlandırır. “A dağlar” şeirindən:
Öz sevgisini çəməndə, güldə, çiçəkdə tapan şair “Bənövşə” şeirində öz dərdini bənövşənin dərdi ilə eyniləşdirir, maraqlı təzad yaradır.
46 SƏDNİK PAŞA PİRSULTANLI -80 TƏBRİKLƏR Dərdini bənövşədən tez açdığına görə ürəyində gəzdirdiyi dərdi ona əzab verir. Yuxarıda dediyimiz kimi həqiqətən Sədnik müəllim gözəllik aşiqidir. Onun bu aşiqliyə mənəvi haqqı çatır. “Dağlar gözəli” şeirini böyük həssaslıqla qələmə alaraq deyir: Sədnik onu gördü sevdaya düşdü, Yandı eşq oduna Kərəmi keçdi, Yüz gözəl içindən tək onu seçdi, Köksündə ürəkdi, dağlar gözəli. O, bu şeirində öz ülvü sevgisini Kərəmin sevgisindən də yüksəkdə tutur, onu ülvi, müqəddəs adlandırır. “Səfərlər” rubrikası altında verdiyi şeirlərində vətəni qarış-qarış gəzir, onun gözəlliyi, bakirəliyi qarşısında baş əyir, səcdə qılır. Dağıstanda olarkən yazdığı şeir ibrətamiz və tarixi baxımdan çox əhəmiyyətlidir. Dağıstanın itkin düşməsi, əlimizdən alınması onu yanım-yanım yandırır. “Gəlmişəm” şeirində yazır: Bu dağlarda itkin düşüb qardaşı, Abdaloğlu az tökməyib göz yaşı, Vətənə sarı əyilib o başdaşı, Qibləsinə döndərməyə gəlmişəm. Hörmətli Sədnik müəllim. Sizi başa düşürük. Qibləsindən üz döndərən məzar daşını elə çevirməyiblər ki, sən onu düzəldəsən. “Düzəlməz, nə də düzələsi deyildir”. Aşıq qızlara yazdığı şeirlərdə də poetik tapıntılar çoxdur. Mikayıl Azaflının qızı Aşıq Gülarəyə yazdığı şeirdə Gülarənin avazının gəlməməsinə dözə bilmir, qəmini, kədərini dağa söyləməyi, dağa göndərməyi tövsiyə edir. Bilir ki, dağ dərdini, ancaq dağ çəkə bilər: Ay Gülarə, sazın niyə inləyir, Hardan alıb bu kədəri, bu qəmi? Hanı sənin şən avazın, ay zalım, Dözəmmədim yaş götürdü didəmi, Dağa söylə, dağa göndər bu qəmi. Buludun göz yaşlarına da dözə bilmir şair ürəyi. Buludla həmahəng olub, o, da göz yaşı tökmək istəyir.
Yüklə 3,02 Mb. Dostları ilə paylaş:
|