9. Miniatür.
Miniatür kiçikliyi və bədii üsullarının xüsusi incəliyi ilə fərqlənən boya-karlıq əsəridir. Keçmişdə əsasən dini və ədəbi əlyazmaların, kitablarının illüstrasi-yalarla bəzəd ilməsində ondan geniş istifadə olunmuşdur. Belə təsvirlər çox maraqlı kompozisiya həlli ilə diqqəti cəlb edir. Miniatür rəsmlərdə portret, məişət, mənzərə, əsatir və s. mövzuların təsvirinə geniş yer verilmişdir. Orta əsrlərdə Təbriz miniatür məktəbinin görkəmli nümayəndələrindən Soltan Məhəmmədin, Mirzə Əlinin, Müzəffər Əlinin, Kəmaləddin Behzadın, Sadiq bəy Əfşarın dahi şairlərdən Firdovsi, Nizami Gəncəvi, Sədi Şirazi, Xosrov Dəhləvi, Məhəmməd Fizuli və baş-qalarının əsərlərinə çəkdikləri illüstrasiyalar, xüsusi albomlarda toplanmış miniatürlər hazırda dünyanın ən məhşur muzeylərində və kitab fondlarında nadir sənət inciləri kimi qorunub saxlanılır.
Miniatür sənət inkişafını 3 böyük mərhələyə bölürlər:
1. Monqol dövrü (XIII-XIV əsrlər)
Teymurçilər dövrü (XV esr)
Səfəviler dövrü (XV-XVII əsrier)
Orta əsrlərdə yaşayıb yaratmış görkəmli miniatürçü rəssamlardan Kəmaləddin Behzad. Soltan Məhəmməd. Mirzə Əli. Müzəffər Əli və s. bu kimi görkəmli sənetkarian göstərmək olar. Onlar əsasən Təbriz miniatür məktəbinin yaradılmasında və inkişafında çox mühüm rol oynamışlar. Orta əsrlərdə yaradılmış çox qiymətli miniatür rəsmləri əsasən görkəmli şairiənn - M.Gəncəvinin «Xəmsə», Firdovsinin «Şahnamə», M.Füzulinin «Ley,i və Məcnuna və s. bu kimi əsərlərinə illüstrasiya şəkillr işlənmişdir.
Belə miniatür rəsmlərə misal olaraq «Xosrov və Şirin*. «Şah Təhmasib ovda» və s. bu kimi əsərləri göstərmək olar..
Dostları ilə paylaş: |
