1. Mavzu: Xorijda maktabgacha ta`lim fanining predmeti. Jahon mamlakatlari ta’limi taraqqiyotining ayrim masalalari
Yüklə 1,06 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Fachhochschulen)
juda ommalashgan, unda o‘qish muddati kam, o‘quv dasturi universitetlarga qaraganda amali ѐ
GFR ta’lim tizimi umumevropa ta’lim tizimiga integratsiyalashgan: o‘quv muassasalarining barcha turlari Evropa Ittifoqi (EI) dasturini amalga oshirishga mo‘ljallangan, EI davlatlari ta’lim standartlari unifikatsiya (bir xillashtirish) qilingan, diplomlar bu davlatlarda kuchga ega. Germaniya uzoq davrlardan beri fan va madaniyat markazi sifatida mashhurdir. SHiller, G ѐ te, SHneger, Gumboldt, Kant, Gegel va boshqalar kabi buyuk shoirlar, ѐ zuvchilar, filosoflar va jamoat arboblari hammaga tanish. Germaniyada o‘rta asrlarda tashkil topgan 1-universitet mavjud. Eng qadimiy universitet bu Geydelberg universiteti bo‘lib, 1386 yil tashkil topgan. 1388 yil tashkil topgan K ѐ ln universiteti qadimiy universitetlardan sanaladi. Bu o‘quv muassasalari qadimiy an’analari va klassik ta’limi bilan mashhurdir. Hozirgi kunda universitetlar va boshqa oliy o‘quv yurtlari soni sezilarli darajada ortdi, ta’lim tizimi ham o‘zgardi. Avvalgiday gumanitar ta’lim an’analari muhim o‘rinni egallaydi, lekin texnik ta’lim, nazariya bilan amali ѐ t
23
birligi, fanlararo ta’lim ham birinchi o‘ringa chiqmoqda. Oliy o‘quv yurtlari fan va texnikaning oxirgi yutuqlari- yo‘nalishlarni aks ettiruvchi dasturlarni kiritmoqdalar. SHu maqsadda o‘quv rejalari qayta ko‘rib chiqilmoqda.
yo‘q, majburiy ma’ruzalar kam, talabalarning tanlov imkoniyati ko‘p. SHu bois ham o‘z yurtida qat’iy tartibga o‘rgangan chet ellik talabalar o‘quv yilining boshida birmuncha qiynaladilar. Bu haqda AQSHning Viskonsin shtatidan kelgan Djon Vulf “Mustaqil ishlashga o‘zingni tay ѐ
AQSHdagiga nisbatan kamroq ko‘rasan. Ustingdan nazorat ham yo‘q. Men bu erda bilimni o‘qituvchi uchun emas, o‘zim uchun egallash lozimligini o‘rgandim”-deydi.6
Germaniya Federativ Respublikasining ―Ta’lim to‘g‘risidagi asosiy qonuniga ‖ ko‘ra har bir fuqaro o‘z shaxsini erkin rivojlantirish, o‘z iqtidori, moyilligi va qobiliyatiga qarab maktab, o‘qish joyi va kasb tanlash xuquqiga ega. Ta’lim sohasidagi bunday si ѐ satning maqsadi har bir shaxsning qiziqishi va talablarga javob beradigan malakali tay ѐ rgarlikni olish imkonini berishida imkon qadar ko‘proq ѐ rdam berishdan iboratdir. Germaniyaing har bir fuqarosi butun ha ѐ ti davomida umumiy, oliy va kasbiy ta’lim olish imkoniyatiga ega. CHunki Germaniya yuqori rivojlangan sanoat davlatlaridan biri bo‘lib, yuqori malakali mutaxassislarga ehti ѐ j katta. Germaniya xukumati turli sohalarda sifatli mutaxassis kadrlarni tay ѐ rlashga manfaatdor. SHu bois nemis ta’lim tizimining rivojlanishiga katta miqdorda mablag‘ ajratiladi. |