ZüLMƏt gecəLƏR
Yüklə 5,34 Kb. Pdf görüntüsü
|
173 Əvvəlcə qadını, sonra da kişini qayığa mindirdilər. Üz- güçü döşəyi tutub saхlamasaydı, külək aparacaqdı. Bir fasilə oldu. Üzgüçünü də qayığa mindirmək istəyirdilər, amma o razı olmurdu və nəhayət, suya baş vurub geri üzdü. Qayıq da o is- tiqamətdə üzüb irəlidə bir qöfs cızdı, nərildəyib əks tərəfə döndü və dalğaların üstüylə atıla-atıla günbatana şığıdı. Camaat da o tərəfə aхışdı. Maraqlıydı, görəsən bunlar kimdi? Onları dayazda düşürdülər, ikisi də cavandı. İncəbel qəşəng qadın quruya çıхan kimi yüngül addımlarla tələsik üzü- yuхarı getdi, suiti kimi dolubədənli, kök kişi də havası bo- şalmış rezin döşəyi qoltuğuna vurub, onun dalınca düşdü. Baş- larını da yuхarı qaldırmadılar, heç kəsin üzünə də baхmadılar. Bunlar niyə belə eləyir? Kəlmə də kəsmək istəmirlər − camaat heç gözləmirdi. Üzgüçü dayaza çatıb ayağa durdu, suyun içiylə yeri- yib, quruya çıхdı. Qırх yaşlarında hündürboy, arğaz kişidi, üzünə dağılmış saçları хətbaşı tərəfdən ağarmağa başlayıb. Adamlar heyrət və qibtəylə ona baхırdı, heç kəs dinmirdi. Necə gözəl üzürdü! − Elə təsəvvür yaranırdı ki, insan deyil, mü- kəmməl bir maşındı. Hamı gözləyirdi ki, sudan qol-budaqlı pa- lıd kimi bir bahadır çıхacaq. Bu isə gündən qaralmış adi adamdı, camaatın ona baхdığını görüb nədənsə хəcalət çəkir- miş kimi, bir az da başını aşağı saldı, sürətlə yeriyib təpə- nin ətəyində gözdən itdi. 2003 174 BAĞLARIN URA VAXTI Sözündən belə çıxırdı ki… − Düzünə qalsa, bunun sö- zünün başına ip salan yox idi, dillənən kimi uşaqlar: – Hə, başladı! Yalana bax! Dərsdən çıxanda yenə pirə gedəcəksən, eləmi, − deyib lağa qoyurdular. And-aman eləyib: – Yalan deyənə çörək qənim olsun! Anamın qəbri haqqı düz deyirəm! − desə də xeyri olmurdu. Öz günahıdı: yeddinci sinifdə oxuyanda dərsdən çıxıb evə gedən vaxt qəbristan tə- rəfdə heybəsini çıxardıb sinif yoldaşlarından birinə verir ki, bunu saxla, gəlirəm. – Pirə tərəf getdi, dedim, yəqin kimsə nəzir qoyanda görüb, onu götürməyə gedir. Tez mən də cumdum. Gedib görü- rəm pirin içində dim-dik durub mızıldanır, sonra: ya pir, yalan- dan sənə and içib günah eləmişəm, bir də belə qələt eləmərəm, − deyib çıxdı. Soruşdum ki, bu nə deməkdi belə, başladı nəm- nüm eləməyə. And verdim, dedi. Sən demə, həmin gün kiməsə yalan danışıb və inandırmaq üçün pirə and içib, sonra da qor- xuya düşüb ki, pir buna qənim olacaq. Dərsdən çıxan kimi gü- nahını yumağa gedib, − səhərki gün həmin oğlan sinifdə uşaq- lara danışırdı, bu da başını aşağı salıb qızara-qızara durmuşdu. Deyir, guya kolxoz bağında heyvan otardığı yerdə görür ki, ağacın başında üç-dörd qoz qalıb, qotaz kimi bir yerdə bitib budaqların arasında elə gizləniblər ki, nə daşla, nə də salbayla vurub salmaq mümkündür. Payızın son ayıdı, bağlarda turş nardan başqa heç nə qalmayıb − tamah güc gəlir və dırmaşıb çıxır ağaca. Deyir, elə təzəcə yerimi rahlayıb istəyirdim əl uza- dıb dərim, qoruqçunun səsi gəldi. Tez səsini işinə salıb yerin- dəcə donur, deyir, qoy qoruqçu getsin, sonra dərərəm; bilir ki, xasiyyəti pisdi, görsə qışqıracaq ki, nə dırmaşıb çıxmısan ağa- cın başına? Düş belə cəhənnəm ol! Elə bu vaxt səs gəlir: – Dayı-ı... Kənddə bir dul arvad var, odu, qoruqçunu çağırır. – Az, hardasan? Orda neyləyirsən? − qoruqçu deyir. – Burdayam həmişəki yerdə; arxın üstündə çırpı yığıram. 175 Qoruqçu səsgələn tərəfə gedir, bu da elə bilir ki, arvadın sözü var, amma görür, yox, nəsə ayrı məsələdi: özlərini verdilər fızıllığın qalın yerinə. − Tənəffüsdə sinif yoldaşına danışırdı; qış idi, onuncu sinifdə oxuyurdular və elə vaxtlarıydı ki… Kəndin mal oğrusu yaxşı deyirdi, kefinin saz vaxtına düşəndə zarafat eləməyi vardı, bu yaşda oğlanlar dəstəylə yı- ğışıb oynamağa, ya da harasa gedəndə görsəydi, aralıdan səs- ləyirdi: “Ay cavanlar, ayaq saxlayın görüm, sizə sözüm var”. Lopabığ kişiydi mal oğrusu, deyirdin lay divardı, baməzəliyi vardı, amma dingiş adam deyildi; oğru olsa da, camaatın hey- vanıyla işi yox idi və yeri düşəndə fəxrlə: – Mən hələ indiyəcən bu kəndin bir cıqqılı dıqısını da kəsib yeməmişəm, indən belə də elə iş eləmərəm, − deyirdi. Camaat da bunun xətrini çox istəyirdi. Bircə eybi vardı ki, oğruydu, onu da kefdən eləmirdi: o boyda cəmdəyin yiyəsi ağartıyla, mer-meyvəylə doyub-dolanmırdı və o gün ki, ət ye- mirdi ac qalırdı. Oydu ki, arada məcbur olub bir heyvan tapıb kəsirdi; öz sözüydü, görürdün hərdən deyirdi: “O irəli bərk ət- sizləmişdim, Allah rast saldı, bir heyvan tapdım kəsdim”. Çomaqdavasının mahir ustası kimi, kənd uşaqlarının nəzərində əfsanəvi nağıl qəhrəmanlarıyla bir sıradaydı mal oğ- rusu, ehtiramla ayaq saxlayıb onu gözləyən cavanlara yaxınla- şırdı, salamlaşıb hal-əhval tuturdu və söhbət eləyə-eləyə gəldiyi kişiyə “bilirsən, bunların nə vaxtıdı?” deyirdi. − Nə vaxtıdı ki? − mal oğrusunun yol yoldaşı da sualla cavab verirdi. − Elə mən də onu deyirəm, tapa bilsən… − Nə vaxtları olacaq, lap yaxşı! Cavan oğlandılar, dün- ya veclərinə deyil, gəzib-dolanırlar. − Yox, bilmədin! Qardaş canı, bilmədin! Bunların elə vaxtıdı, deyirlər, ay Allah, görəsən, kişi tayfası arvad xeylağıy- nan nə təhər yatıb-durur? Gecə-gündüz eyzən fikirləşirlər, am- ma baş tapa bilmirlər, bu iş nə təhər olur. − Mal oğrusu belə deyirdi və onun lopa bığının qıraqları əyilib-düzəlirdi, bu da o deməkdi ki, kişinin dodağı qaçır. Onun yol yoldaşı da gülüm- Yüklə 5,34 Kb. Dostları ilə paylaş:
|