Yosh va pedagogik psixologiya fanining tadqiqot metodlari

Avstraliyalik psixolog Z.Freyd (1856-1939) fikricha, shaxs faolligi uning ajdodlaridan nasliy yo’l bilan o’tgan instinktiv mayllarining namoyon bo’lishi tufaylidir. Bu ta’limotga muvofiq instinktiv mayllar jinsiy instiktlar shaklida bo’ladi.

• Avstraliyalik psixolog Z.Freyd (1856-1939) fikricha, shaxs faolligi uning ajdodlaridan nasliy yo’l bilan o’tgan instinktiv mayllarining namoyon bo’lishi tufaylidir. Bu ta’limotga muvofiq instinktiv mayllar jinsiy instiktlar shaklida bo’ladi.

• Freydning bu fikri ham inson shaxsi faolligini ta’minlovchi manbalar haqidagi ilmiy haqiqatga to’g’ri kelmaydi.

• Ilmiy psixologik ta’limotga ko’ra, inson shaxsi faolligining asosiy manbai uning ehtiyojlari bo’lib, bu ehtiyojlar odamni ma’lum sifat bilan harakat qilishga, faollik ko’rsatishga undaydi.

• Shaxsning moddiy ehtiyojlari - yeyish, uyqu, ichish, issiq-sovuqdan saqlanish, kiyim-kechak, uy-joy kabilarning qondirilishi faqat uning harakatlariga bog’liq bo’ladi va bu ehtiyojlar qondirilmasa, odam o’z hayotini davom ettira olmaydi.

• Shaxsni faollikka undovchi yana bir sabab uning ma’naviy ehtiyojlari - boshqa odamlar bilan muloqot, bilim olish, kitob o’qish, ashula, muzika tinglash, kino, spektakl ko’rish kabilarni qondirishga yo’naltirilgan harakatlardir.

• Agar bu ehtiyojlarning har biri o’z o’rnida qondirilmasa, shaxs yetuk inson sifatida o’zini namoyon qila olmaydi, taraqqiyotdan orqada qoladi.

Tabiiy extiejlar - bu insonning o`zini va avlodini xaetini saqlab qolishga qaratilgan faolligida namoen bo`ladi. Bularga oziklanish, uyquga extiej, nasl qoldirishga bo`lgan ehtiyoj.

• Tabiiy extiejlar - bu insonning o`zini va avlodini xaetini saqlab qolishga qaratilgan faolligida namoen bo`ladi. Bularga oziklanish, uyquga extiej, nasl qoldirishga bo`lgan ehtiyoj.
• 2. Madaniy ehtiyoj - odamning insoniyat madaniyati maxsuliga bog`liq bo`lgan faolligida namoen buladi. Ularning bog`lanishi insoniyat tarixining boshlanishiga borib taqaladi.

• Moddiy ehtiyojlar - kishining moddiy ma`daniy predmetlarga vositalarga bo`lgan bog`liqligida namoen bo`ladi. Bular ovqatlanishga kiyinishiga uy-joyga maishiy turmush ashyolariga va boshqalarga ehtiyoj sezilishi.

• Faoliyat maqsadi deganda biz ana shu faoliyat oxirida qo`lga kiritiladigan natijani tushunamiz. Faoliyat voqelikka nisbatan faol munosabat bildirish , u orqali tabiatga, narsalarga, boshqa kishilarga ta`sir ko`rsatadi

• Fiziologlar K.Anoxin, N.A.Bernshteyn, U.A.Asratyanlarning tadqiqotlari muskullarining ishi bevosita sa`i harakat vazifalari bilangina emas, balki hamisha sa`i harakat ruy berayotgan shart sharoitlar bilan ham boshqarilishini ko`rsatadi.

• Insonning har qanday faoliyati murakkab ko'p qatlamli tuzilishga ega, ya'ni uni bir necha darajalarga bo'lish mumkin. Shartli ravishda birinchi nomlangan darajalardan biri harakat.

• Harakatlar deganda aniq maqsadga erishishga qaratilgan alohida va o'ziga xos jarayonlar tushuniladi. Boshqa narsalar qatori, bu har qanday faoliyatning funktsional birligi. Ostida maqsad aslida bu aniq harakat boshlanganligi uchun yakuniy ongli tasvirni tushunish odatiy holdir. Shuni ta'kidlash kerakki, faoliyat nazariyasi harakatni to'liq ongli jarayon sifatida tushunadi.