471
Güzel olarak nitelendirilen bir tablo veya ağaç gibi nesneler, tek bir amaca
hizmet ederler. Uzun gelişme dönemleri boyunca ve dış etkilerle oluşan, en küçük
ayrıntıdan bütün yapıya giden özel ve görünür bağlantılar taşırlar. Bir kent ise birçok
amaca hizmet eden, değişken bir yapıdır. Birçok işlevi ise bir arada barındırır,
kişiden kişiye değişen hızlarla gelişir. Bütüncül bir uzmanlaşma, nihai bir bütünlük
olanaksızdır ve istemez de. Kent Formu bir şeklide belirsiz olmalı, kentlilerin amaç
ve algılarına göre şekil alabilmelidir (Lynch, Çev:Başaran, 2013, s. 101).
Günlük yaşam pratikleri içerisinde, kişi kentin içerinde yer alan ve onu
yönlendiren işaretler, simgeler ve semboller yardımıyla o yere ait bir bellek oluştu-
rur. İşaretler ve simgeler yardımıyla düşünce ve bilginin aktarımı sembollerin temel
görevini oluştururken; logo ise bu iletişimin ileriki aşamasıdır. Bir anlamda logonun
daha estetik olarak sunulduğu ve mesaj kaygısından çok iletinin, toplumsal temelleri
içeren, ait olduğu çevresiyle ilişkilendirilen kent kültürünü ve kimliğini oluşturan
boyutudur.
Bir kentin markalaşması, o kenti bir ürün olarak piyasaya sunmaktır. Marka
kent tanımı ekonomi ile doğru orantılı olmasından dolayı oldukça ilgi çekicidir.
Markalar mekanlara kalite ve dolayısı ile ekonomik fayda sağlayan unsurlardır.
Diğer yandan, hem kent insanı hem de çesitli amaçlarla kenti ziyaret eden kişiler
bakımından değerlendirildiğinde marka faktörü oldukça önemlidir. Bir kentin etkili
bir markaya sahip olması için, onu diğer kentlerden ayıran farklı dinamiklerinin
olması gerekir. Başarılı bir marka, kentin çekiciliğini artırır. Bunun yanısıra, kent
imajları da markalaşmada büyük rol oynar. Tarih, kültür, ticaret, turizm yatırımları,
doğal çevre ve mimarlık gibi değerler kentin kalitesini artırır (Şahin, 2008, s. 32).
Bu anlamda marka kentler, birbirleriyle rekabetinde güçlü bir reklama ihtiyaç
duyarlar. Bir kentin diğer kentten ayrışması ancak etkili bir tanıtımla olasıdır.
Kentlerin geniş hedef kitleleri tarafından tanınması ve akılda kalıcı bir şekilde tanıtı-
lması, gelecekte marka olarak var olabilmesi görsel anlamda oluşturulacak doğru
kimlik stratjisiyle özgün ve farklı olabilir.
Günümüz kentlerinde başarılı bir marka oluşturma; zengin çevresi, mimari
yapısı, kültürel değerleri ve kimlikleri diğer kentlerden ayıran en önemli özelliğidir.
Tarihsel derinliği içine alan sosyal ve kültürel anlamda var olan bu değerler bütünü
ile beraber oluşan marka kentler, metropolleşmeye doğru giden süreçte global
dünyaya açılmasında oldukça önemlidir. Bu bağlamda kentlerin marka kimliğine
sahip olması, için aranılan özellik, kentin çevresel yapısına uygun olmalı ve yaşa-
yanlar tarafından kabul edilebilir olmalıdır.
Kent markalaşması, en yalın tanımıyla, ürün markalaşma stratejilerinin kent
üzerinde uygulanmasıdır. Kente ölçülebilebilir ekonomik, sosyal ve kültürel değerler
katmak için marka stratejisi ve marka iletişiminden öğrendiklerini kentin gelişimine
uygulayan, yeni bir disiplindir. Kentin güçlü ve pozitif yanlarını ve kentin
karakteristiklerini istenilen kitlelere yayan güçlü araçlar oluşturmayı hedefleyen
bütünsel ve kapsamlı bir süreçtir. Profesyonel uzmanlık düzeyinde kent markalaş-
ması, “planlama” ve “pazarlama” disiplinlerinin birleştirilmiş uzmanlığını gerektirir.
Kent markası inşa edilirken kentsel yörenin ayırt edici özellikleri, yönetim ve
pazarlama teknikleri ile sosyo-ekonomik ve mekansal planlamayı kapsayan kentsel
472
gelişme stratejileri bakış açısına göre düşünülmelidir (Seisdedos ve Vaggione, 2005,
Aktaran:Peker, 2006, s. 21).
Gelişen ve değişen teknolojiyle birlikte kentlerin gelişmesinde ve büyüme-
sinde belirgin ölçüde artış yaşanmaktadır. Ancak bu durum marka bir kent olduğu
duygusunu yansıtmaz. Kentin geçmiş ve geleceğe yönelik olarak vizyonunu oluştur-
ması gerekmektedir. Kent imajı/kimliğini oluşturan bütün etkenler bir arada düşü-
nülerek sentezlenmelidir. Tarihsel süreç içerisinde ele alınarak marka oluşturma
sürecindeki kentler için logo tasarımı oldukça önemli olmalıdır. Açık ya da okunaklı,
akılda kalıcı bir biçimde tasarlanan logo önemli bir yere sahiptir. Başarılı bir logo
tasarımı, doğru bir iletişim sağlayarak kent kimliğini değerlerini aktarmada ve anlat-
mada etkili olacaktır. Marka kent oluşturmada önemli olan kolay bir şekilde benim-
senmesi, hatırlanması kişinin geçmiş değerlerini koruyarak kentin kültürünü/ kim-
liğini yansıtan uygun logo tasarımıyla mümkündür.
Günümüzde kişisel ya da kurumsal olarak kimlik belirlemede logotype ve
amblemler yaygın olarak kullanılmaktadır. Grafik tasarımın temel alanlarından biri
olan kurumsal kimlik tasarımı, markanın görsel iletişim üzerinde çalışır ve kurumun
ya da markanın içerdiği/iletmeyi istediği özelliklerini görsel bir bütün olarak hedef
kitlesine ulaştırmayı hedefler. Herhangi bir nesneyi belirlemeye yarayan özelliklerin
bütününe de “kimlik” denir. Tıpkı bireye ait olan özelliklerde olduğu gibi, bir nes-
nenin de bulunduğu yer, yapıldığı malzeme ve üretim yılı onun kimler tarafından ve
hangi amaçlı kullanıldığı vb. hakkında bize bilgi verir ve o nesnenin ne olduğunu
ortaya koyar (Taşçıoğlu, 2012, s. 54).
Bu doğrultuda logo tasarımında önemli olan özgün, sade, uygulanabilir,
estetik gerektiren özelliklere dikkat edilmesi gerekmektedir. Logo tasarımında tek-
nik ve estetik kaygılarla beraber, karmaşık ve kalabalık şekiller ve resimlerden arın-
dırılarak sadeleştirmeyi amaçlamalıdır. Görsel anlamda oluşturulan tasarım dikkat
çekmesi, algıda uzun süre etkili olması gerekmektedir. Seçilen renk, yazı karakteri
ve oranlar dikkat edilmesi gereken noktalardır. Logo güçlü etki bırakmalı ve kolay
hatırlanabilir olmalıdır.
Logo tasarımında özgünlük ana çizgileriyle başkasına benzememe kendine ait
olma biçiminde tanımlanabilir. Logo, temsil ettiği kurumu, ürünü ve sektörü iyi
anlatmalı ama aynı zamanda özgün olmalıdır. Grafik tasarımcı kurum hakkında
topladığı bilgileri iyi değerlendirmiş ve en dikkat çekici özelliğini ön plana çıkara-
bilmişse özgünlük sağlanabilir. Hedef kitleye hitap eden, tekrar edilmemiş, başka
logoları hatırlatmayan ve kurum kimliğini ortaya çıkarabilen logolar özgün olabilir
(Tepecik, 2002, s. 63).
Güçlü bir kent marka sembolü kişilere kültürel kimliklerine değerler ve
imajlar sunmaktadır. Logolar da bu değerlerin iletilmesinde kimliğin bir parçası olan
imajın oluşmasında kullanılan araçtır.
Becer’in de ifade ettiği gibi logo “iki ya da daha fazla tipografik sözcük ha-
linde okunacak biçimde biraraya getirilmesiyle oluşturulan ve bir ürün, kuruluş ya
da hizmeti tanıtan marka ya da amblem özelliği taşıyan simgelerdir (Becer, 2009, s.
195).