Doqan, cənab Bratislav Danqubiç, cənab Draqan popoviç, xanım Dubravka Banyaç, cənab Milan
Mikeliç, xanım Yasna Zariç, xanım Mariça Miçiç, cənab Draqoslav Mihayloviç, xanım
Miladinka Musiç, cənab Milorad Stevoviç, xanım Vukola Sekuloviç, xanım Yelena Çiçoviç,
xanım Zara Lunyiç, xanım Maya Mitraseviç, xanım Vesna Rokviç.
DVT dərslikləri seriyası Avropa Şurasının layihələri çərçivəsində Cənub-Şərqi və Şərqi
Avropada müəllimlərin 10 illik treninqinin nəticəsi olaraq ərsəyə gəlib. Ona görə də biz Avropa
Şurasındakı tərəfdaşlarımıza – bu dərsliklərin hazırlanmasını dəstəkləyən və təşviq edən xanım
Ölöf Olafsdottir, cənab Kristofer Reynolds və cənab Emir Adzoviçə minnətdarlığımızı bildiririk.
Sürix və Veynqarten, fevral 2006
Rolf Qollob və Piter Kraf
I hissə
1—9-cu siniflər üçün uşaq hüquqlarına dair kiçik layihələr
Layihə
Əsas anlayış
Yaradılan səriştə
1-ci
sinif
Mənim adım var – bizim
məktəbimiz var
Fərd və icma
Təhsil hüququ
2-ci
sinif
Adlar sadəcə hərflərin
birləşməsi deyil!
Şəxsiyyət
3-cü
sinif
Biz sehrbazıq!
Problem
Uşaq hüquqları: sağlam,
azad və ləyaqətli böyüyüb,
boya-başa çatma
Rol oynamaq
4-cü
sinif
Bizim hüquqlarımız – bizim
xəzinəmiz
Uşaq hüquqları
Əməkdaşlıq etmək
5-ci
sinif
Biz öz sinfimiz üçün
qaydalar yaradırıq
Cəmiyyət
Hüquqlar, vəzifələr və
qaydalar
İntizam, azadlıqlar və
nizam
Seçim etmək
Danışıq
aparmaq
Əməkdaşlıq etmək
Birinin dəyərlər
seçimini əsaslandırmaq
6-cı
sinif
Uşaq hüquqları: rəsm əsəri! Uşaq hüquqlarının əsas
prinsipləri
Layihə planlaşdırmaq
7-ci
Mənim istədiyim mənə
Arzular və ehtiyaclar, həm Razılığa gəlmək
sinif
lazım olandırmı?
maddi, həm də qeyri-maddi
8-ci
sinif
Mən öz plakatımı
düzəldirəm!
Uşaq hüquqlarının
pozulması və qorunması
Komanda işini təşkil
etmək
Birinin işi ilə bağlı
fikirləşmək və rəy
bildirmək
Layihə planlaşdırmaq
9-cu
sinif
Biz nəyə görə qaydalara
riayət etməliyik?
Qayda və qanunlar təklif
etmə
Məktəb mikro-icma kimi
Tənqidi düşünmək
Uşaq hüquqları Konvensiyasının dörd əsas prinsipi
1
I.
İŞTİRAKÇI OLMAQ: BİZİM İŞTİRAK ETMƏK HÜQUQUMUZ
Maddə 3
Siyasi qərarlarda, qanunvericilikdə və ədalət mühakiməsində uşaqların
ehtiyaclarının ilk növbədə nəzərə alınması
Maddə 12
Fikir azadlığı və bütün şəxsi məsələlərdə eşidilmək hüququ
Maddə 13
İfadə azadlığı
Maddə 14
Düşüncə, vicdan və din azadlığı
Maddə 15
Birləşmək və ictimai yerdə dinc nümayiş etmək hüququ
Maddə 16
Şəxsi həyat sirrinin qorunması
Maddə 17
Mediaya və informasiya mənbələrinə çıxış
II. ÖZ POTENSİALIMIZA ÇATMAQ: BİZİM ÖZÜMÜZ KİMİ BÖYÜMƏK
HÜQUQUMUZ
Maddə 5
Valideynlərin hüquqlarının
müdafiəsi
Maddə 7
Uşağın adının və milliyyətinin qorunması
Maddə 8
Uşağın fərdiliyinin qorunması
Maddə 10
Ailə üzvlərinin bir-birinə qovuşmasının asanlaşdırılması
Maddə 21
Övladlığa götürmə prosesinə nəzarət edilməsi
Maddə 23
Əlil uşaqlara xüsusi qayğı
Maddə 28
Təhsil hüququ
III. YAXŞI YAŞAMAQ: BİZİM SAĞ QALMAQ HÜQUQUMUZ
Maddə 6
Sağ qalmağın və inkişafın təmini
Maddə 9
Valideynlərdən ayrılmamaq prinsipi
1
“Aydın de! BMT-nin Uşaq hüquqları haqqında Konvensiyasının Kanada gəncləri üçün hazırlanmış sadələşdirilmiş
versiyası”ndan çıxarışdır. Onun tam mətni üçün II Hissəyə bax.
Maddə 18
Valideynlərin və qəyyumların məsuliyyəti
Maddə 24
Sağlamlığın qorunması və səhiyyə sisteminə çıxış
Maddə 26
Sosial təminat
Maddə 27
Adekvat yaşayış səviyyəsi
Maddə 31
İstirahət etmək və asudə vaxt keçirmək hüququ
IV. ZORAKILIQDAN UZAQ OLMAQ: BİZİM QORUNMAQ HÜQUQUMUZ
Maddə 2
Ayrı-seçkiliyə yol verməmək prinsipi
Maddə 11
Oğurlanmaqdan və qaçırılmaqdan müdafiə
Maddə 19
Pis rəftardan və laqeydlikdən müdafiə
Maddə 20
Ailədən məhrum olmuş uşaqlara qayğı
Maddə 22
Qaçqın uşaqların müdafiəsi
Maddə 32
İqtisadi istismardan müdafiə
Maddə 33
Narkotik
vasitələrdən müdafiə
Maddə 34
Cinsi istismardan müdafiə
Maddə 35
Satılmaqdan və alver edilməkdən müdafiə
Maddə 36
İstismarın bütün digər formalarından müdafiə
Maddə 37
İşgəncədən və amansızcasına rəftardan müdafiə
Maddə 38
Müharibələr və silahlı münaqişələr
Maddə 39
Azyaşlı qurbanların sosial reinteqrasiyası
Maddə 40
Cinayət hüququnun
uşaqlara tətbiqi
1-ci sinif
MƏNİM ADIM VAR – BİZİM MƏKTƏBİMİZ VAR
Dərsin planı
Əsas sual / dərsin
mövzuları
Əsas tapşırıq
Əyani vasitələr
Dərs 1
Uşaqlar bir-birlərinin
adlarını öyrənirlər.
Uşaqlar bir-birlərini öz
adları ilə təqdim
edirlər.
Rəngli vərəqlər
Dərs 2 və 3
Bizim sinifdə uşaqlar
bir-birlərindən nə qədər
fərqlənirlər?
Uşaqlar özləri üçün
ortasında öz şəkilləri
yapışdırılmış çiçəklər
düzəldirlər. Bu
çiçəklərdən gül dəstəsi
düzəldilir.
Rəngli vərəqlər; hər
uşağın fotoşəkli və bir
flipçat vərəqi (reykaya
bərkidilmiş mühazirə
kağızı)