Microsoft Word B\335R\335K\335mler 24. 01. 2010
Yüklə 281,19 Kb. Pdf görüntüsü
|
Yargısal Aktivizm ve Yasama Erkinin Gaspı / Şerife Gül Arıman
83 birinci ve ikinci turda 367 kişi olarak ararken, üçüncü ve dördüncü turlarda 276 sayısını yeterli bulmaktadır. Bu açık bir çelişkidir, bir imkânsızı istemektir; üçüncü ve dördüncü turları baştan imkânsız hale getirmektir. Ana- yasa üçüncü ve dördüncü turlarda seçimi kolaylaştırmayı istediği halde, Mahkeme baş- tan üçüncü ve dördüncü turları yapılamaz hale getirmektedir. 46
AYM’nin 367 Davasındaki tutumu, yargısal aktivizm tâbiriyle de açıklanamayacak hukuk dışı siyasî bir yaklaşımdan ibarettir. Buna ilâve olarak, AYM’nin kendisine “yürütmeyi dur- durma yetkisi” icat etmesi, yürütmenin Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisini da- yanaksız şekilde sınırlandırması, sıkıyönetim ve olağanüstü hâl kararnamelerini Anayasaya aykırı olarak denetim kapsamına alması da, bu jüristokratik yargısal aktivizmin tezahürle- ridir. Ne yazık ki 367 kararını yorumlayan bazı hâkim ve savcılar bu tür taraflı kararlara karşı bir şey yapılamamasının bizatihi yargının ba- ğımsız olmasından kaynaklandığını belirtmiş- ler ve adeta taraflı hareket etme lüksünün Anayasa Mahkemesi’ne tanınması gerektiğini ifade etmişlerdir. 47
ve Siyasî Partiler Kanunu hükümlerini aşırı bir katılıkla yorumlayarak siyaset ve millî irade alanını büyük ölçüde daraltmaktadır. Ancak, hiçbir işleyen, sağlıklı, pekişmiş demokrasi, halk iktidarının yargı iktidarına ya da hâkimler hükümetine dönüşmesine seyirci kalmamalı- dır. SONUÇ
SONUÇ SONUÇ
SONUÇ Türkiye Barolar Birliği 5 Nisan Avukatlar günü vesilesiyle yargısal müdahaleyi olumla- yan ve teşvik eden bir hukuk bilmezlik örneği olarak tarihe geçecek açıklamayı yapmıştır: “Kuşkusuz tüm kurum ve kurallarıyla işleyen hukuk devletinin olmazsa olmaz koşulu ‘ba- ğımsız yargı’dır. Ülkemizde olduğu gibi, ‘ya- sama ile yürütmenin birlikteliği’ bir başka an-
46 Şentop, a.g.m. 47 Mithat Sancar-Eylem Ümit Atılgan, Adalet Biraz Es Adalet Biraz Es Adalet Biraz Es Adalet Biraz Es Geçiliyor Geçiliyor Geçiliyor Geçiliyor, s. 73. latımla tek elde toplanması halinde yargı ba- ğımsızlığının önemi daha da artmaktadır. Zira yasamanın yapamadığı ‘denetim’ görevini yargı yerine getirmek suretiyle ‘iktidarın sınır- sız gücünün keyfiliğe’ dönüşmesini engelle- mektedir.” 48
yasama görevini yerine getiremediği zaman yargı devreye girip onların görevlerini ihdas edebilecektir. Bu mantalitenin pratik ve refah düzeyini artırıcı sonuçları olabilir(!) Örneğin Nüfus Đdaresi görevini yerine getiremediğin- de, Sağlık Bakanlığı onun yerine geçip gere- kenleri yapabilecektir(!) Yargıç bir kanun koyucu değildir. Yargıç kendi yetkilerinin sınırlarını bilmeli ve bunları aşmamaya özen göstermelidir. Daha teknik bir deyişle yargıç yasama fonksiyonun gasp etmemelidir . Kanun koyucunun yasama takdi- rini kötüye kullandığını ve hukuk kuralının anayasaya uygun düşmeyen keyfi bir kural olduğuna inanırsa, o zaman bu kuralı veya kanunu hükümsüz kılabilir. Kural veya kanun iptalinden sonra ortaya çıkan boşluğu dol- durmak ise Anayasa Mahkemesinin değil, Yasama Meclisinin görevidir. 49
Anayasa yargıçlarının kendilerini hukukçu olmaktan ziyade politik aktörler olarak algıla- maları yasalarla korunan imtiyazlı bir azınlık zümresini ortaya çıkarmaktadır. Yargıçlar poli- tik aktör olarak hareket etmeye başladıkların- da tarafsızlıklarını yitirmektedirler. Yargının tarafsızlığını sağlamak, bağımsızlı- ğını sağlamaktan daha güçtür. Çünkü bağım- sızlık, kurumsal bir konu olduğu halde, taraf- sızlık psikolojik bir yönelimdir. Bağımsızlık, tarafsızlığın sağlanmasında çok önemli bir araç olmakla birlikte, tek başına onu gerçek- leştirmeye yeterli değildir. 50
Taraflı bir yargının adaleti sağlaması im- kânsız; sağladığını iddia ettiği adaletin ise son sözünü kendi söylüyor olması büyük bir hak- sızlıktır.
48 TBB Resmi Web Sitesi, Basın Açıklaması, 5 Nisan 2008. 49 Karamustafaoğlu, a.g.m., s. 97. 50 Özbudun, Ergun, “Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsızl “Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsızl “Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsızl “Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsızlı- ı- ı- ı- ğı”
ğı” ğı”
ğı”, Zaman gazetesi, 26.06.2007. Genç Hukukçular Hukuk Okumaları
84 Tarihte yargısal müdahaleciliğin olumlu örneklerine rastlanmış olsa dahi, kuvvetler ayrılığının benimsendiği ülkelerde yargı kendi sınırlarında kalmakta ve halkın tercihleri ve onların temsilcileri demokratik devletlerde ön plana çıkmaktadır. Mahkemenin yakın zamanda verdiği bazı kararlar (özellikle cumhurbaşkanı seçiminde 367 kararı) bu sorunları iyice su yüzüne çı- karmıştır. Demokratik ülkelerde anayasa mahkemeleri ortaya koydukları başarılı hukuki içtihatlarla ülkelerin anayasal sorunlarını çö- züme kavuştururken, Türk Anayasa Mahke- mesi‘nin bazı kararları sorun çözmekten çok anayasal krize yol açma potansiyeli taşımak- tadır. Bu nedenle, çeşitli çevrelerce uzun zamandır dile getirilen Anayasa yargısının ve mahkemenin yeniden yapılandırılması konusu artık bir ihtiyaç olmaktan çıkmış zorunluluk haline gelmiştir. 51
ideolojilerin dışında bağımsız olması gerek- mektedir. Adaleti gerçekleştirecek “yargı” ile ‘önyargı’ asla bir araya gelemeyecek iki kav- ramdır.
52 Barolar Birliği’nin açıklamasında örneğini gördüğümüz gibi, kamu yönetiminin her alanında partizanlık kötü ve tehlikelidir. Adaletin partizanlığı bunların en kötüsüdür. Yargısal müdahalelerle adalet kavramının içini boşaltan siyasi yargı üzerinde yargısal reform- lar gereklidir. Unutulmamalıdır ki “ Yersiz, isabetsiz ka- nunları düsturlardan kaldırmak yetkisi mah- kemelere değil, seçime ve demokratik devlet sürecine düşen bir ödevdir. ” 53 Kaynakça
Kaynakça Kaynakça
Kaynakça Alev Alatlı, Resmi Sitesi, http://www.alevalatli.- com/menu.asp?sayfa=detay&makale=182&v =ANAYASA&kat=3 Anayasa Mahkemesi Resmi Sitesi, Anayasa Mah- kemesi Tarihçesi. Bülent Tanör, Osmanlı Türk An Osmanlı Türk An Osmanlı Türk An Osmanlı Türk Anayasal Gelişmel ayasal Gelişmel ayasal Gelişmel ayasal Gelişmeleeeeriririri , YKY, Đstanbul 2001. 51 Yavuz Atar, a.g.m. 52 Hüsnü Tuna, Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır, , , , 1990 Sonrası Türk Yargıs 1990 Sonrası Türk Yargıs 1990 Sonrası Türk Yargıs 1990 Sonrası Türk Yargısıııının Politik Suistimali nın Politik Suistimali nın Politik Suistimali nın Politik Suistimali, s. 178. 53 Gerhard Leibholz, Politics and Law Politics and Law Politics and Law Politics and Law, s. 297. Erdal Onar, Anayasa Yargısı Đncelemeleri; Türk Anayasa Yargısı Đncelemeleri; Türk Anayasa Yargısı Đncelemeleri; Türk Anayasa Yargısı Đncelemeleri; Türki- i-i-
i- ye’de Kanunların Anayasaya Uygunluğunun ye’de Kanunların Anayasaya Uygunluğunun ye’de Kanunların Anayasaya Uygunluğunun ye’de Kanunların Anayasaya Uygunluğunun
Yargısal Denetimi Alanında Önc Yargısal Denetimi Alanında Önc Yargısal Denetimi Alanında Önc Yargısal Denetimi Alanında Öncüüüüler ler
ler ler
, Anayasa Mahkemesi Yayınları, Ankara 2006. Ergun Özbudun, Türk Anay Türk Anay Türk Anay Türk Anayaaaasa Hukuku sa Hukuku sa Hukuku sa Hukuku , Yetkin Yayınları, Đstanbul 2005. Ergun Özbudun, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, ““““Türk Anayasa Ma Türk Anayasa Ma Türk Anayasa Ma Türk Anayasa Mahhhhkemesinin Yargısal Aktivizmi kemesinin Yargısal Aktivizmi kemesinin Yargısal Aktivizmi kemesinin Yargısal Aktivizmi ve Siyasal Eli ve Siyasal Eli ve Siyasal Eli ve Siyasal Elittttlerin Tepkisi lerin Tepkisi lerin Tepkisi lerin Tepkisi””””, http://dergiler.- ankara.edu.tr/dergiler/42/931/11619.pdf Ergun Özbudun, ““““Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsı Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsı Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsı Yargının Tarafsızlığı ve Bağımsız- z- z-
lığı lığı
lığı lığı””””, Zaman gazetesi, 26 Haziran 2007. Gerhard Leıbholz, Politics and Law Politics and Law Politics and Law Politics and Law , A.W. Sythoff, Leyden 1965. Hasan Celal Güzel, ““““A AA Anayasa Mahkemesi’nin Ya nayasa Mahkemesi’nin Ya nayasa Mahkemesi’nin Ya nayasa Mahkemesi’nin Yar- r- r- r- gısal Aktivizmi ve Demokratik Tepkiler gısal Aktivizmi ve Demokratik Tepkiler gısal Aktivizmi ve Demokratik Tepkiler gısal Aktivizmi ve Demokratik Tepkiler”, http://www.radikal.com.tr/haber.php?haberno =250758 ( Radikal
, 21.03.2008) Hasan Tunç-Faruk Bilir-Bülent Yavuz, Türk Anayasa Türk Anayasa Türk Anayasa Türk Anayasa Hukuku Hukuku
Hukuku Hukuku
, Asil Yayınları, Ankara 2009. Hüsnü Tuna, Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır Yargı Emir ve Görüşlerinize Hazırdır---- 1990 Sonrası Türk Yar 1990 Sonrası Türk Yar 1990 Sonrası Türk Yar 1990 Sonrası Türk Yarggggıııısının Politik Suiistimali sının Politik Suiistimali sının Politik Suiistimali sının Politik Suiistimali , Karatay Akademi, Ankara 2009. Đbrahim Ö. Kaboğlu, Anayasa Yargısı Anayasa Yargısı Anayasa Yargısı Anayasa Yargısı , (2000, Đmge Kitabevi Yay.) Kasım Aksoy, ““““1982 Anayasası 1982 Anayasası 1982 Anayasası 1982 Anayasası’nda Siyasi Parti ’nda Siyasi Parti ’nda Siyasi Parti ’nda Siyasi Parti YYYYaaaasakları sakları
sakları sakları””””, Genç Hukukçular Hukuk Okumaları , Birikimler I, Danışman Yayınları, Đstanbul 2003. Kemal Gözler, Türk Anayasa Hukuku Türk Anayasa Hukuku Türk Anayasa Hukuku Türk Anayasa Hukuku , Ekin Kitabevi, Bursa 2000. Mithat Sancar-Eylem Ümit Atılgan, Adalet Biraz Es Adalet Biraz Es Adalet Biraz Es Adalet Biraz Es Geçiliyor Geçiliyor Geçiliyor Geçiliyor –––– Demokratikleşme Sürecinde Hâki Demokratikleşme Sürecinde Hâki Demokratikleşme Sürecinde Hâki Demokratikleşme Sürecinde Hâkim- m- m-
ler ve Sa ler ve Sa ler ve Sa ler ve Savvvvcılar cılar cılar
cılar , TESEV Yayınları, 2009. Mustafa Erdoğan, ““““AÜHFD, Anayasa Ma AÜHFD, Anayasa Ma AÜHFD, Anayasa Ma AÜHFD, Anayasa Mahhhhkemesi kemesi kemesi
kemesi Önemli midir? Önemli midir? Önemli midir? Önemli midir?”””” http://dergiler.ankara.edu.tr/- dergiler/38/272/2464.pdf Mustafa Şentop, ““““Yargıçlar Đkti Yargıçlar Đkti Yargıçlar Đkti Yargıçlar Đktidarı darı darı
darı””””, Zaman
gaze- tesi, 2 Mayıs 2007. TBB Resmi Sitesi, http://www.barobirlik.org.tr/- calisma/haberler/tbb/080404_basin.aspx Tunçer Karamustafaoğlu, Anayasa Yargısının Anayasa Yargısının Anayasa Yargısının Anayasa Yargısının Önemli Önemli
Önemli Önemli
Sorunları Sorunları Sorunları Sorunları , http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/- 38/333/3383.pdf Yavuz Atar, Anayasa Mahkemesinin Yapılandırılm Anayasa Mahkemesinin Yapılandırılm Anayasa Mahkemesinin Yapılandırılm Anayasa Mahkemesinin Yapılandırılma- a- a- a- sı sı sı sı
Yüklə 281,19 Kb. Dostları ilə paylaş:
|