Mehmet Ali AKBEN
Başkan
Sayı : 24049440-730.02-E.1
28/03/2016
Konu :
Kredi riski standart yaklaşıma ilişkin
açıklamalar
GENELGE
2016/1
Bilindiği üzere, Basel-II düzenlemelerinin uygulamasına ilişkin örnekler ve açıklamalara ilişkin
olarak, 17/06/2013 tarihli Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Değerlendirilmesine ve Ölçülmesine ilişkin
Yönetmelik ve Tebliğleri Hakkında 1 Sayılı Genelge (SYR: 2013/1) yayımlanmıştır.
Basel standartlarının ülkemizde uygulanmasına ilişkin düzenlemeler, Basel Komite tarafından
gerçekleştirilen Düzenleme Tutarlılığı Değerlendirme Programı (Regulatory Consistency Assessment
Programme) kapsamında gözden geçirilmiştir. Bu kapsamda güncellenen ve 23/10/2015 tarih ve 29511
sayılı Resmi Gazete’de yeniden yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve
Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik 31/3/2016 tarihinde yürürlüğe girecektir. Diğer taraftan, 20/1/2016
tarih ve 29599 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve
Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile söz konusu
Yönetmelik’te bazı değişiklikler yapılmıştır.
Yukarıda belirtilen düzenlemeler çerçevesinde, bankaların kredi riski standart yaklaşım
kapsamında hesaplamaları gereken risk ağırlıklı varlık tutarının belirlenmesine ilişkin olarak uygulamada
yaşanabilecek tereddütleri gidermek amacıyla ekte yer alan açıklamaların yapılması ihtiyacı hâsıl olmuştur.
2013/1 Sayılı Genelge’nin ekte yer alan açıklamalar ile değiştirilmemiş olan hükümleri Bankaların
Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik hükümlerine aykırı olmamak
şartıyla geçerlidir.
Tebliğ olunur.
Ek: Açıklamalar
T.C.
BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURUMU
1
BANKALARCA KREDİ RİSKİ STANDART YAKLAŞIM KAPSAMINDA
YAPILACAK HESAPLAMALARA İLİŞKİN AÇIKLAMALAR
Bu genelgede yer alan Yönetmelik ifadesi; 20/1/2016 tarih ve 29599 sayılı Resmi
Gazete’de
yayımlanan
“Bankaların
Sermaye
Yeterliliğinin
Ölçülmesine
ve
Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile revize
edilen ve 31/3/2016 tarihinde yürürlüğe girecek olan, 23/10/2015 tarih ve 29511 sayılı Resmi
Gazete’de yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine
İlişkin Yönetmeliği,
1 Sayılı Genelge ise; Basel II düzenlemelerinin uygulamasına ilişkin örnekler ve
açıklamalar hakkında 17/6/2013 tarihinde yayımlanan Bankaların Sermaye Yeterliliğinin
Değerlendirilmesine ve Ölçülmesine ilişkin Yönetmelik ve Tebliğleri Hakkında 1 Sayılı
Genelge’yi ifade eder.
1.
Yönetmelik’te “muadil denetleme ve düzenleme yapısına sahip ülke” ibaresi kaldırılmış
olup, bu ibare yerine, ilgili hükümlerde belirtilen uygulamanın ülke bazında Kurul tarafından
sınırlandırılabileceği belirtilmiştir. Bu kapsamda Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu
(Kurul)’nun 6651 sayı ve 07/1/2016 tarihli Kararının 4 ve 5 inci paragraflarında hangi ülkeler
bazında uygulamanın sınırlandırılacağı belirlenmiştir. Bu çerçevede, daha önce 1 Sayılı
Genelge ile getirilmiş olan “Muadil Denetleme ve Düzenleme Yapısına Sahip Ülkeler” başlıklı
paragrafın uygulaması bu paragraflar ile değiştirilmiştir.
2.
Yönetmelik EK-1’in kırk altıncı fıkrasının (a) ve (b) bentlerinde getirilen şartların, 2015
yılı için yapılan veri toplama çalışmasında sağlanmış olduğu görülmüş olup, 2016 yılı için fıkra
uygulamasında %50 risk ağırlığının kullanılması uygun bulunmuştur. Bundan sonraki yıllar
için farklı bir risk ağırlığının kullanılması gerektiğine ilişkin Kurum tarafından bir açıklama
yapılmaması veya aksi bir uygulamaya ilişkin düzenleyici işlem tesis edilmemesi halinde (a)
ve (b) bentlerindeki şartların o yıla ilişkin olarak sağlandığı varsayılacak ve fıkra
uygulamasında %50 risk ağırlığı kullanılacaktır.
3.
Merkezi yönetim kapsamına girecek kuruluşlar, yerel yönetimler ile diğer kamu
kuruluşlarının belirlenmesine ilişkin olarak 1 Sayılı Genelge’nin “2. Yönetmeliğin 6 ncı
Maddesine İlişkin Açıklamalar” başlıklı paragrafında yer alan sınıflandırma, Yönetmelik
uygulaması için de geçerli olacaktır. Bu kapsamda yer alan sınıflandırmada merkezi yönetim
kapsamına girmesi gerektiği belirtilen “devlet tüzel kişiliği”ni haiz kuruluşlar için Yönetmelik
EK-1 bir ilâ sekizinci fıkralarda belirtilen hükümler esas alınacaktır.
4.
Yönetmelik EK-1 dokuzuncu fıkra kapsamında yerel yönetimler, merkezi yönetimlerle
aynı risk ağırlığına tabi tutulacaktır. Ancak, bankaların yerel yönetimlerden olan alacakları için
risk değerlendirmesi yapması ve bunların merkezi yönetimlerden daha riskli olup olmadığına
ilişkin değerlendirmeleri denetime hazır bulundurmaları gerekmektedir. Bankaların söz konusu
değerlendirmelerini Bankaların İç Sistemleri ve İçsel Sermaye Yeterliliği Değerlendirme Süreci
Hakkında Yönetmelik kapsamında içsel sermaye yeterliliği düzeylerini belirlerken dikkate
almaları beklenmektedir.
2
5.
Yönetmelik EK-1 kırk bir ilâ elli dördüncü fıkralarda risk ağırlıklandırma yöntemi
açıklanan gayrimenkul ipoteğiyle teminatlandırılmış alacaklar için uygulama örneklerine
aşağıda yer verilmektedir.
Örnek 1: İkamet amaçlı gayrimenkul ile teminat altına alınmış alacaklara ilişkin örnek
Bu örnekte bir kişinin 100 TL değerinde bir eve sahip olduğu ve 30 TL, 40 TL ve 20 TL
tutarında üç farklı bankada bu konut ile teminat altına alınmış risk tutarlarının bulunduğu
varsayılmaktadır.
Bu durumda tam teminatlı tutarı belirlemek için öncelikle aşağıdaki formülü kullanarak
gayrimenkule ilişkin kabul edilebilir teminat tutarının her bir banka açısından hesaplanması
gerekmektedir.
i
i
i
n
GKD
KTO
rı
İpotekTuta
GKETT
;
min
1
Birinci bankanın 50 TL değerinden birinci derecede ipotek aldığını, ikinci bankanın 60
TL değerinde ikinci derece ipotek, üçüncü bankanın ise 40 TL değerinde üçüncü derece
ipoteğinin olduğu varsayılmaktadır. Örnek için diğer bir varsayım ise bu derecelerde bankaların
ipotek haklarını başka bir tarafla paylaşmıyor olmasıdır, diğer bir ifadeyle aynı derecede başka
bir ipotek bulunmamasıdır.
Yönetmelik hükümleri gereğince formülde kullanılacak KTO
1
=75% KTO
2
=50% ve
KTO
3
=50% olacaktır.
Her bir banka açısından formülü açarak GKETT değerleri aşağıdaki gibi
hesaplanabilecektir.
Birinci banka için;
Bu banka sadece birinci sırada ipoteğe sahip olduğundan formüldeki n değeri 1’dir.
Birinci derecedeki ipotek için GKD
1
100 TL (%100*100) olacaktır. (Bu derecede sadece
birinci bankanın ipoteği olduğundan %100 ile çarpılmıştır.)
Birinci banka için hesaplama aşağıdaki şekilde olacaktır:
TL
TL
TL
GKETT
50
100
75
;%
50
min
Bankanın kullandırdığı kredi tutarı olan 30 TL ile GKETT değeri olan 50 TL
kıyaslandığında kullandırılan kredi tutarından daha büyük bir GKETT oluştuğu için 30 TL
tutarındaki kredinin ikamet amaçlı konut ipoteği ile tam olarak teminatlandırıldığı kabul edilir
ve krediye %35 risk ağırlığı uygulanır.
3
İkinci banka için;
İkinci bankanın elindeki en düşük dereceli ipotek 2. Derece olduğu için n=2’dir.
Bankanın birinci derece ipoteği olmadığından ikinci banka açısından GKD
1
; sıfırdır.
İkinci derecedeki ipotek için GKD
2
; 50 TL (%100*(100 – 50)) olacaktır. Burada ikinci
bankanın sahip olduğu ikinci derece ipotekten önce birinci banka birinci derecede bir ipotek
almıştır. Bu durumda ikinci banka açısından gayrimenkulün değerinin bir kısmı, birinci
bankanın riskini teminat altına almak üzere tahsis edilmiştir. Dolayısıyla, ikinci banka bu
gayrimenkulden kendine kalan değer olan 50 TL kadar faydalanabilecektir.
İkinci banka açısından formülde kullanılacak parametreler:
İpotekTutarı
1
=0 (İkinci bankanın birinci derece bir ipoteği yoktur.)
İpotekTutarı
2
=60 (İkinci banka 60 TL tutarında ikinci derece ipotek tesis ettirmiştir.)
İkinci banka açısında GKETT formülü aşağıdaki gibi açılabilecektir:
i
i
i
GKD
KTO
rı
İpotekTuta
GKETT
;
min
2
1
TL
TL
TL
GKETT
25
50
50
;%
60
min
100
75
;%
0
min
İkinci bankanın kullandırmış olduğu kredi tutarı 40 TL; GKETT değeri olan 25 TL’den
büyük olduğu için kredinin ikamet amaçlı konut ipoteği ile tam olarak teminatlandırılmadığı
kabul edilecektir. Dolayısıyla 40 TL tutarındaki alacağın tamamı için ya da alacağın 25 TL’lik
kısmı için %35 risk ağırlığının uygulanması mümkün değildir. Başka bir teminat bulunmadığı
durumda, 40 TL tutarındaki alacağın tamamı için tek bir risk ağırlığının uygulanması
gerekmektedir.
Üçüncü banka için;
Üçüncü bankanın elindeki en düşük dereceli ipotek 3. Derece olduğu için n=3’tür.
Bankanın söz konusu gayrimenkul üzerinde birinci ve ikinci derece ipoteği olmaması nedeni
ile ilk iki derece için ipotek tutarları formülde sıfır olarak kullanılır.
İpotekTutarı
1
=0
İpotekTutarı
2
=0
İpotekTutarı
3
=40
GKD
1
=0%*100 = 0 TL
GKD
2
=0%*(100-50) =0 TL
GKD
3
ise üçüncü banka açısından hesaplanmaktadır. Üçüncü bankadan önce aynı
gayrimenkul üzerinde ipotek tesis etmiş iki farklı banka daha vardır. Bu bankaların tesis ettikleri
tutarlar gayrimenkul değerinden düşülecektir. Bu durumda, GKD
3
; - 10 TL (%100*(100-50-
60)) olacaktır. Dolayısıyla, üçüncü banka bu teminattan herhangi bir fayda sağlayamayacaktır.
4
i
i
i
GKD
KTO
rı
İpotekTuta
GKETT
;
min
2
1
TL
TL
x
TL
TL
GKETT
5
10
50
;%
40
min
0
50
;%
0
min
100
75
;%
0
min
Üçüncü bankanın bu gayrimenkulün üçüncü derece ipoteğini teminat alarak
kullandırdığı 40 TL alacak tutarı GKETT değeri olan -5’den büyük olduğu için alacak tutarına
%35 risk ağırlığı uygulanması mümkün değildir.
Örnek 2 : Ticari gayrimenkul ile teminat altına alınmış alacaklara ilişkin örnek
Bu örnekte, bir ticari işletmenin üç farklı bankada aynı gayrimenkulün farklı derecedeki
ticari gayrimenkul ipoteklerini teminat olarak vererek kullandığı 30 TL, 40 TL ve 20 TL
tutarında üç adet kredisinin olduğu, söz konusu ticari gayrimenkulün değerinin 100 TL olduğu,
ve bankaların tesis ettirdiği ipotek tutarlarının da sırasıyla bir, iki ve üçüncü derece olmak üzere
50 TL, 60 TL ve 40 TL olduğu varsayılmaktadır. Örnek için diğer bir varsayım ise bu
derecelerde bankaların ipotek haklarını başka bir tarafla paylaşmıyor olmasıdır, diğer bir
ifadeyle aynı derecede başka bir ipotek bulunmamasıdır.
Ticari gayrimenkul ipotekleri için Yönetmelik EK-1’de yer alan aşağıdaki formül
kullanılacaktır.
n
i
i
i
rı
İpotekTuta
İTKD
GKD
rı
İpotekTuta
İTKD
GKD
2
1
1
1
;
40
;%
34
%
min
;
60
;%
50
%
min
İTKD değerlerinin hesaplanmasında kullanılacak kredi teminatlandırma sınırı EK-1’de
%85 olarak açıklanmıştır.
Birinci banka için;
Birinci bankanın sadece söz konusu gayrimenkul üzerine tesis ettirdiği 50 TL tutarında
birinci derece ipoteği ve ticari işletmeye kullandırdığı 30 TL alacağı mevcuttur. Bu durumda
n=1 olduğu için formülün ikinci kısmı kullanılamaz. Formülün birinci kısmı kullanılarak
GKETT aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır:
1
1
1
;
60
;%
50
%
min
rı
İpotekTuta
İTKD
GKD
GKETT
İpotekTutarı
1
= 50 TL’dir
İTKD
1
= %85xGKD
1
’dir.
GKD
1
=%100x100 TL’dir. Bu durumda İTKD
1
=85TL olacaktır.
TL
TL
TL
TL
GKETT
50
50
;
85
60
;%
100
50
%
min
Formül ile hesaplanan 50 TL GKETT değeri, 30 TL olan alacak tutarından büyüktür.
2016 yılı için Kurum tarafından Ticari Gayrimenkul İpotekleri ile teminat altına alınan kredilere
%50 risk ağırlığı uygulanabileceği belirtildiğinden 2016 yılında yapılacak hesaplamalarda 30
TL’lik alacağın tamamına %50 risk ağırlığı uygulanabilecektir.
5
İkinci banka için;
Ticari işletmeye kullandırdığı 40 TL kredisi olan ikinci bankanın sadece söz konusu
gayrimenkul üzerine tesis ettirdiği 60 TL tutarında ikinci derece ipoteği olduğundan n=2’dir.
İpotekTutarı
1
= 0 TL’dir
İpotekTutarı
2
= 60 TL’dir
GKD
1
; 0 TL (%0x100) ve bu durumda İTKD
1
; 0 TL olacaktır. İkinci derecedeki ipotek
için GKD
2
; 50 TL (%100*(100 – 50)) olacaktır. Burada ikinci bankanın sahip olduğu ikinci
derece ipotekten önce birinci banka birinci derecede bir ipotek almıştır. Bu durumda ikinci
banka açısından gayrimenkulün değerinin bir kısmı, birinci bankanın riskini teminat altına
almak üzere tahsis edilmiştir. Dolayısıyla, ikinci banka bu gayrimenkulden kendine kalan değer
olan 50 TL kadar faydalanabilecektir. Bu çerçevede, İTKD
2
; 42,5TL (50x%85) olacaktır.
Formülde bu değerler yerleştirildiğinde ise;
TL
TL
TL
TLx
TL
TL
TL
TL
GKETT
17
60
;
50
85
%
40
;%
50
34
%
min
0
;
0
60
;%
0
50
%
min
Formül ile hesaplanan GKETT olan 17TL, kredi tutarı olan 40 TL’den küçüktür. Bu
kredinin 17 TL’lik kısmı ticari gayrimenkul ile tam teminatlı kabul edilecektir. Kurum
tarafından 2016 yılı için Ticari Gayrimenkul İpotekleri ile teminat altına alınan kredilerin tam
teminatlı kısımlarına %50 risk ağırlığı uygulanabileceği açıklandığından, 2016 yılında
yapılacak hesaplamalarda 40 TL’lik tutarın 17 TL’lik tam teminatlı kısmına %50 risk ağırlığı,
23 TL’lik tutarına ise %100 risk ağırlığı uygulanacaktır.
Üçüncü banka için;
Ticari işletmeye kullandırdığı 20 TL tutarında kredisi bulunan üçüncü bankanın sadece
söz konusu gayrimenkul üzerine tesis ettirdiği 40 TL tutarında ikinci derece ipoteği olduğundan
n=3’tür.
İpotekTutarı
1
= 0 TL’dir.
İpotekTutarı
2
= 0 TL’dir.
İpotekTutarı
3
= 40 TL’dir.
GKD
1
; 0 TL (%0x100) ve bu durumda İTKD
1
=0 TL olacaktır. GKD
2
; 0 TL %0x(100-
50) ve bu durumda İTKD
2
=0 TL olacaktır. GKD
3
; -10 TL (%100x(100 – 50 - 60)) ve bu
durumda İTKD
3
; -8,5TL (-10 x %85) olacaktır.
Bu çerçevede, GKETT aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır.
TL
TL
TL
TLx
TL
GKETT
5
,
3
40
;
10
85
%
40
;%
10
34
%
min
0
;
0
;
0
min
0
;
0
;
0
min
6
Formül ile hesaplanan GKETT negatif olduğu için, söz konusu teminatın kredinin risk
ağırlığının belirlenmesinde etkisi bulunmamaktadır. Bu ipotekle teminatlandırılan alacağa
%100 risk ağırlığı uygulanması gerekecektir.
6.
Daha önce Yönetmelik EK-1’in kırk üçüncü fıkrasında yer alan, “Malik gerçek veya
tüzel kişinin ya da intifa hakkı sahibinin ikamet ettiği veya edeceği ya da kiraya verdiği veya
vereceği inşa halindekiler dahil ikamet amaçlı gayrimenkullerin tümü üzerinde tesis edilen
ipotekle tamamı veya bir kısmı teminatlandırılan alacakların tam teminatlı kısımları”
şeklindeki hüküm, “Borçlusunun maliki olduğu ve ikamet edilen veya edilecek olan ya da kiraya
verilen ikamet amaçlı gayrimenkullerin tümü üzerinde tesis edilen ipotekle tamamı kırk beşinci
fıkranın (c) bendi kapsamında tam teminatlandırılmış alacaklar” olarak değiştirilmiştir. Bu
kapsamda getirilen değişiklikle, borçlunun “malik olma” kuralı yeni olarak eklenmiştir. Ayrıca,
inşa halindeki ikamet amaçlı gayrimenkuller, bu fıkra uygulamasında “ikamet edilecek
gayrimenkul” olarak değerlendirilebilecektir.
7.
Yönetmelik EK-1 kırk üç ila kırk beşinci fıkralarda yer alan “İkamet amaçlı
gayrimenkul ipoteği ile teminatlandırılan alacaklar” sınıfına ilişkin olarak bahsi geçen
gayrimenkul ipoteği türü “konut ipotekleri”dir. Konut ipoteği ile teminat altına alınan alacağa
%35 risk ağırlığının uygulanması için gerekli şartın sağlanamaması durumunda, söz konusu
risk tutarı Yönetmelik’te yer alan ilgili şartlarının sağlanması kaydıyla perakende alacaklar
sınıfına dahil edilebilecektir.
8.
Yönetmelik’in 6 ncı maddesinin ikinci fıkrası kapsamında perakende alacak sınıfına
dahil edilecek risk tutarları belirlenirken üç ana kriter dikkate alınmıştır. Bunlar anılan fıkranın
(a) alt bendinde yer alan karşı taraf kriteri, (b) ve (c) alt bentlerinde yer alan tutar kriteri ve (ç)
alt bendinde yer alan ürün kriteridir. Alacakların perakende olarak sınıflandırılmasında bu üç
kriterin de sağlanıyor olması şartı aranmaktadır. Ürün kriteri sayılırken bireylerin kullandığı
krediler ve KOBİ’lerin kullandığı kredilere genel olarak atıfta bulunulmuştur. Ürün isimleri ve
türleri uygulamada banka bazında farklılık göstereceği için bireysel kredilere örnekler verilerek
bu tür ürünlerin dikkate alınabileceği vurgulanmıştır. Diğer taraftan, perakende alacaklar
sınıfına KOBİ’lerden olan alacaklar da gireceği için ürün kriteri olarak “KOBİ Kredileri”
eklenmiştir. KOBİ kredileri 5411 sayılı kanun kapsamında kredi tanımına uyan ve karşı tarafı
Yönetmelik’te yer alan tanım kapsamında KOBİ olan risk tutarlarını ifade etmektedir.
9.
Yönetmelik’in 5 inci maddesinin iki ve üçüncü fıkraları kapsamında, gayri nakdi
krediler ve taahhütler için belirtilen ilkeler doğrultusunda aşağıdaki yer alan ürün türleri
bazındaki sınıflandırma örnek olarak kullanılabilecektir.
a) Yüksek riskli gayrinakdi krediler ve taahhütler;
1) Nakit temini için verilen garanti ve kefaletler (Lehdarın üstlendiği bir finansal yükümlülüğün
teminatı olarak verilen garanti ve kefaletler),
2) Aval verilen kabul kredileri,
3) Gayri kabili rücu garanti (teminat) akreditifleri ile teyitli ihracat akreditifleri,
4) Ciro zincirinde herhangi bir bankanın yer almadığı cirolar,
5) Faktoring garantileri,
6) Teminat mektupsuz prefinansman kredilerine verilen garantiler,
7) Banka aktif değerleri ile ilgili geri alım taahhüdüyle yapılan satış işlemleri,
8) Yurt dışından temin edilen nakdi krediler için verilen garantiler,
9) Vadeli aktif değerler alım taahhütleri,
10) Vadeli mevduat satım taahhütleri,
7
11) İştirak ve bağlı ortaklıkların sermayesine iştirak taahhütleri,
12) Kredi türevleri,
b) Orta riskli gayrinakdi krediler ve taahhütler;
1) Nakit temini amacıyla verilenler dışında kalan diğer garanti ve kefaletler,
2) Menkul kıymet ihracında satın alma garantileri,
3) Kullandırma garantili bir yıldan uzun vadeli kredi tahsis taahhütleri,
4) Menkul kıymet ihracına aracılık taahhütleri,
5) Düşük, orta/düşük ve yüksek riskli olarak sınıflandırılanlar dışındaki akreditifler,
c) Orta/düşük riskli gayrinakdi krediler ve taahhütler;
1) Çekler için ödeme taahhütleri,
2) Teminatı ihraç veya ithal edilecek malın kendisi olan bir yıldan kısa vadeli ithalat ve ihracat
akreditifleri,
3) Düşük riskli olanlar dışında kalan cayılabilir taahhütler,
4) (a), (b) ve (ç) bendi kapsamında yer almayan cayılamaz taahhütler,
5) Kullandırma garantili bir yıl ve daha kısa vadeli kredi tahsis taahhütleri
ç) Düşük riskli gayrinakdi krediler ve taahhütler;
1) Aval verilmemiş kabul kredileri,
2) Lehdar adına ödeme yükümlülüğü bulunmayan akreditifler,
3) Ciro zincirinde herhangi bir banka bulunan cirolar,
4) İki güne kadar valörlü döviz alım satım taahhütleri,
5) Aktif değerler satım taahhütleri ve vadeli mevduat alım taahhütleri,
6) Herhangi bir şarta ve ihbara bağlı olmaksızın cayılabilen ya da borçlunun kredi kalitesindeki
bozulmadan dolayı otomatik olarak iptali mümkün olan cayılabilir taahhütler
10.
Yönetmelik’in 5 inci maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında risk tutarlarının
hesaplanmasında “kredi kartı harcama limiti taahhütleri ile kredili mevduat hesabı limit
taahhütleri”, söz konusu fıkranın (a) bendi kapsamında bankaca “herhangi bir anda bir şarta
bağlı olmaksızın banka tarafından ön bilgilendirme yapmadan iptal edilebilen veya borçlunun
kredi değerliliğindeki bozulmadan dolayı etkin bir şekilde otomatik iptali yapılan bir tutar”
olarak değerlendirilmesi halinde %0 dönüşüm oranı uygulanabilecektir. Ancak bankalarca
yapılacak bu değerlendirmede, sadece sözleşmesel hükümler üzerinde durulmaması, müşteri ile
olan uzun süreli ilişkiler, itibar riski gibi hususların da göz önünde bulundurularak bankanın
geçmişteki uygulama ve politikaları çerçevesinde karar verilmesi beklenmektedir. Kurul
tarafından söz konusu fıkra kapsamında dönüştürme oranlarının uygulanacağı ürün türleri veya
kalemlerine ilişkin ilave bir belirleme yapılmadığı sürece bu uygulama geçerli olacaktır.
11.
Merkezi yönetimlerin risk ağırlıklandırılmasında Yönetmelik uygulanmasında
derecelendirme notlarının kullanımına ilişkin olarak 07/01/2016 tarihinde Kurumumuz internet
sitesinde yayımlanan 6651 sayılı Kurul Kararı esas alınacaktır. Bu Kurul Kararının birinci
maddesinde yer alan hüküm gereğince, sermaye yeterliliği hesaplamasında OECD notlarının
kullanılabilmesi için söz konusu Kurul Kararı ekinde yer verilen derecelendirme kuruluşları
tarafından ilgili ülke merkezi yönetimi ve merkez bankasından alacaklar için verilmiş bir
derecelendirmenin bulunmaması gerekmektedir. Ancak böyle bir durumda OECD notlarına
başvurulması ve Yönetmelik EK-1 yedinci fıkra çerçevesinde işlem yapılabilmesi mümkündür.
Bir bankanın merkezi yönetim ve merkez bankalardan alacaklar için bir KDK tayin etmemiş
olması ancak Kurul Kararı ekinde yer alan derecelendirme kuruluşları tarafından merkezi
yönetime ilişkin bir derecenin verilmiş olması durumunda, söz konusu merkezi yönetim
8
Yönetmelik EK-1 birinci fıkra kapsamında derecesiz sayılacağı için %100 risk ağırlığına tabi
tutulacaktır.
12.
Kredi Riski Azaltım Tekniklerine İlişkin Tebliğ uyarınca, bankaların kendileri
tarafından ihraç edilen borçlanma araçlarını kredi riski azaltımında kullanabilmeleri için, bu
araçların söz konusu Tebliğ’in 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca bir KDK
tarafından derecelendirilmeleri ve Yönetmelik Ek-1 kapsamında kredi kalitesi kademelerinin
üç ya da daha üstün olması; bir KDK tarafından derecelendirilmemiş olanların ise Tebliğin 9
uncu maddesinin dördüncü fıkrasında belirtilen koşulları sağlaması gerekmektedir. Bu
borçlanma araçlarının Tebliğ’in 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen
nakit benzeri kıymet olarak değerlendirilmesi mümkün değildir.
13.
1 Sayılı Genelge’de 12/7/2012 tarihli ve 4834 sayılı Kurul Kararı ve 06/12/2012 tarihli
ve 5068 sayılı Kurul Kararına yapılan atıflar, 07/1/2016 tarihli ve 6651 sayılı Kurul Kararına
yapılmış sayılacaktır.
Dostları ilə paylaş: |