I. P. Pavlov kimni "Rus fiziologiyasining otasi "deb atagan?


Tayanch harakatlanish sistemasi



Yüklə 7,25 Mb.
səhifə7/150
tarix01.09.2023
ölçüsü7,25 Mb.
#121206
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   150
8-sinf Isayeva 1

Tayanch harakatlanish sistemasi

1.Skelet funksiyalarini juftlang:


1)tayanch va himoya; 2)qon shakli elementlarini ishlab chiqarish; 3)mineral tuzlar deposi; 4) qonni va limfani tashish; 5)muskul to’qimalarini bir-biriga biriktirish
A) 1,2,3 B) 1,4,5 C) 2,3,4 D) 1,2,5

2. Ko’krak qafasini tashkil qilishda bevosita ishtirok etuvchi suyaklarni belgilang?


A) ko’krak umurtqalari, kurak suyak, to’sh suyagi
B) ko’krak umurtqalari, o’mrov suyagi, to’sh suyagi
C) ko’krak umurtqalar, qovurg’alar, to’sh suyagi
D) ko’krak umutqasi, o’mrov suyagi, qovurg’alar

3. Yelka kamari skeletini tashkil qiluvchi suyaklarni belgilang?


A) kurak suyagi, o’mrov suyagi
B) kurak suyagi, o’mrov suyagi, boldir suyagi, tirsak suyagi, kaft suyagi, barmoq suyagi
C) kurak suyagi, yelka suyagi, tirsak suyagi, son suyagi, o’mrov suyagi, bilak suyagi, kaft suyagi, barmoq suyagi
D) kurak suyagi, o’mrov suyagi, tirsak suyagi, boldir suyagi, bilak suyagi, kaft ust suyaklari, barmoq suyaklari
4. Umurtqa pog’onasining normal rivojlanishida uning qismlari qanday holatda bo’ladi?
A) bo’yin qismi oldinga, ko’krak qismi orqaga biroz egilgan bo’ladi, ko’krak va dumg’aza yaxshi joylanadi
B) bo’yin va bel umurtqa pog’onasi biroz oldinga, ko’krak va dumg’azaqismi boroz oqrqaga egilgan bo’ladi
C) bo’yin va umurtqa pog’onasi orqaga, bel va dumg’aza qismi biroz orqaga egilgan bo’kadi.
D) bo’yin, bel, dumg’aza qismi orqaga, ko’krak qismi biroz oldinga egilgan bo’ladi.

5. Tabiiy egilishlar necha yoshgacha bo’lgan bolalarda bo’lmaydi?


A) bir yoshgacha B) ikki yoshgacha
C) uch yoshgacha D) olti oylikkacha

6. Gavda skeletini qaysi suyaklar tashkil etadi.


A) umurtqa pog’onasi, o’mrov
B) o’mrov, kurak
C) umurtqa, pog’onasi, ko’krak qafasi
D) tanadagi barcha suyaklar
7. Odam umurtqa pog’onasi qismlarining nomlarini va bu qismlarning nechtadan iborat bo’lishini niqlang.
1.bo’yin 2.ko’krak 3.bel 4.dumg’aza 5.dum
a.1.5 b.5 v.4,5 g.12 d.7
A) 1-v/ 2-b/ 3-v/ 4-a/ 5-g/
B) 1-a/ 20b/ 3-g/ 4-d/ 5-g
C) 1-d/ 2-g/ 3-a/ 4-b/ 5-v
D) 1-d/ 2-v/ 3-a/ 4-b/ 5-d
8. Nechanchi juft qovurg’alar soxta qovurg’alar deyiladi?
A) 1-3 juft B) 4-7 juft C) 8-10 juft D) 10-12 juft
9. Tayanch harakatlanish sistemasi qanday qismlardan iborat?
1.skelet 2.limfa 3.qon 4.nerv 5.muskul 6.tog’ay 7.to’qima
A) 1,2, B) 7,2 C) 1,5 D) 1,4

10. Nechta qovurg’a bir-biri bilan tog’ay yordamida o’zaro birikadi, so’ngra esa 7 qovurg’aning tog’ayiga birikadi?


A) 6 ta B) 4 ta C) 3 ta D) 7 ta

11. Umurtqa pog’onasi lordozi (a) va kifozi (b)sohasida uchraydi;


1)bo’yin; 2)kok’rak; 3)bel; 4)dumg’aza; 5)dum; 6)ko’krak qafasi;
A) a-1,3; b-2,4 B) a-1,2; b-3,4
C) a-1,3; b-2,4,5,6 C) a-5,6; b-1,2,3,4
12.Bosh suyagi nechita suyak birikishidan hosil bo’lgan va qaysi qismlardan iborat?
A) 23 ta, mimika va yuz suyaklari
B) 23 ta, kalla va yuz suyaklari
C) 2 ta, miya qutisi va yuz suyaklari
D) 23 ta, miya qutisi va mimika suyaklari

13.Odam bo’yining uzunligi asosan qaysi suyaklarning o’sishiga bog’liq?


A) faqat umurtqa B) uzun va kalta naysimon suyak
C) uzun naysimon suyak va umurtqa pog’onasi
D) umurtqa pog’ona, chanoq

14.Odam suyaklar,muskullar sonini:


1)suyaklar umumiy soni; 2)toq suyaklar; 3)muskul soni; 4)juft suyaklar;
a)85; b) 600; v)36; c)206
A) 1 – a, 2 – b, 3 – v, 4 – c
B) 1 – c, 2 – a, 3 – v, 4 – b
C) 1 – c, 2 – v, 3 – b, 4 – a
D) 1 – c, 2 – a, 3 – c, 4 – v

15. Ko’krak qafasi suyaklari;


A) 12 ta ko’krak umurtqalari, 12 juft qovurg’alar va to'sh suyagi
B) 12 juft ko’krak umurtqalari, qovurg’alar va yelka suyagi
C) 12 ta ko’krak umurtqalari, qovurg’alar va yelka
D) 12 ta ko’krak umurtqalari, qovurg’alar va to’sh suyagi

16. Bosh qutusining qaysi suyaklari bola o’sgan sari chok yordamida birikadi?


A) peshona, tepa, chakka, ensa
B) tepa, ensa, chakka
C) chakka, peshona, no’xatsimon
D) miya qopqog’i
17. Qo’l suyaklarini tartib bilan ko’rsating?
1.kurak suyagi 2.o’mrov 3.barmoq 4.kaft 5.yelka 6.bilak 7.tirsak 8.bilak uzuk(kaft ust)
A) 2,1,5,6,7,8,4,3 B) 1,2,3,4,5,6,7,8
C) 1,3,2,4,5,7,6,8 D) 2,1,6,7,8,3,4,5

17. Quyida berilgan suyaklarning soni to’g’ri berilgan javobni toping.


1.miya qutisi 2.dumg’aza umurtqalari 3.chin qovurg’alar 4.ko’krak qafasi suyaklari
a.37 b.14 v.8 g.5
A) 1-a/ 2-b/ 3-v/ 4-g B) 1-b/ 2-g/ 3-v/ 4-a
C) 1-v/ 2-g/ 3-b/ 4-a D) 1-v/ 2-b/ 3-a/ 4-g

18.Odam tanasidagi o’ng qo’l erkin suyaklari sonini aniqlang


A) Yelka-2 , bilak-2 , tirsak-2 , kaft-5, barmoq-14, bilak uzuk-8
B) Yelka-1 , bilak-1 , tirsak-1 , kaft-5, barmoq-14, bilak uzuk-8
C) Yelka-1 , bilak-2 , tirsak-2 , kaft-10,barmoq-28, bilak uzuk-16
D) Yelka-2 , bilak-2 , tirsak-2 , kaft-5, barmoq-5, bilak uzuk-8

19.Harakatsiz chokli (a) , choksiz birikishga ega suyaklar berilgan javobni aniqlang.?


A) a- yanoq va chanoq , b-dumg’aza va dum
B) a- burun va yanoq, b- dumg’aza va burun suyaklari
C) a- ensa va peshona , b- yanoq va chanoq
D) a-bo’yin va bel , b- dumg’aza

20. Suyaklarning bo`g`im hosil qilishi asosan qanday tuzilishdagi suyaklar uchun xos.


A) naysimonB) uzun g`ovak
C) kalta g`ovak D) kalta g`ovak

21. 33-34 ta suyakning birikishidan hosil bo`lgan gavda qismini monomerlarining birikishi, suyaklar birikishining qaysi turiga mansub[a], va bu gavda qismining monomeri nima orqali birikadi?


A) a-yarim harakatchan ; b-tog`ay qatlam
B) a-harakatchan ; b-tog`ay
C) a-harakatsiz ; b-tog`ay qatlam
D) a-yarim harakatchan ; b-boylam

22. G’ovak suyaklarni belgilang.


A) tepa, bilakuzuk, o’mrov
B) to’sh, chakka, peshona
C) umurtqa, ensa, yuz
D) qovurg’a, bilakuzuk, o’mrov

23. Kalta naysimon (1), kalta g’ovak (2), yassi (3) g’alvirsimon (4), suyaklar turiga mos suyaklarni juftlang


a.barmoq b.kaft с.umurtqa d.kaft usti y.ensa f.ponasimon suyak j.kurak x.peshona
A) 1-f,b, 2-c,d,3-j, 4-a,x B) 1-a,b, 2-c,d, 3-j, 4-f,x
C) 1-x,b, 2-c,d, 3-j,4-f,a D) 1-a,c, 2-b,d, 3-j, 4-f,x

24. Yassi suyaklarni (a), kalta naysimon (b), g’alvirsimon (c)suyaklarni juftlang


1)yelka, 2)bilak, 3)tirsak, 4)son, 5)bolder; 6)kaft, 7)barmoq; 8)umurtqa, 9)kaftust; 10)to’sh; 11)o’mrov; 12)qovurg’a; 13)peshona; 14)kurak; 15)ensa; 16)tepa; 17)chakka; 18)yuqorigi jag’;
A) .a-14,16,17; b-1,2,3,4,5;c-10,11,12
B) .a-1,2,3,4;b-5,6,7,8;c-9,10,11,12,13
C) .a-7,14,15,16,17;b-6,7;c-1,2
D) .a-14,16,17;b-6,7;c-13,18

25.Odamning bo’yiga o’sishi (a) ,suyaklarning yo’g’onlashuvi (b) nimalarga bog’liq.?


A) a-Tog’aylarning o’sishi, b- suyak usti parda
B) a-Naysimon suyalarni osishi , b- periosti
C) a-Periosti ,b-Tog’ay D) TJY

26.Suyak qaysi toqimaga mansub (a) , qanday tuzilishga ega (b).?


A) a- Biriktiruvchi , b-uzun o’simtali hujayra
B) a- Qoplovchi, b-kalta o’simtali hujayra
C) a- Qo’shuvchi, b-g’ovaksimon hujayra
D) a- Biriktiruvchi, b- kalta o’simtali hujayra

27.Naysimon suyalarning kovagi …… (a),ko’midagi g’ovak moddasi …… (b) bilan to’lgan.


A) a-qon tomir , b- nerv tolasi
B) a-sariq ilik , b- qizil ilik
C) a-qizil ilik , b- sariq ilik
D) a-yogsimon modda, b-tigiz modda

28. Ham qizil ilik,ham sariq ilik saqlaydigan suyak tuzilishiga ko`ra qanday suyak


A) naysimonB) uzun g`ovak
C) g`alvirsimon D) yassi

29. Suyaklar qattiqligini ta`minlaydigan [a], qayishqoqligini ta`minlaydigan[b] moddalar berilgan qatorni toping.


A) a-anorganik; b-organik
B) a-organik; b-anorganik
C) a-kalsiy tuzi; b-kaliy tuzi
D) a-osillar; b-kollagen tolalar

SUYAK SHIKASTLANGANDA BIRINCHI YORDAM KORSATISH


30.Pay chozilishi (a) va suyak chiqishida (b) birinchi tez yordam.?


A) a-muz xaltacha yoki sovuq suv, b-jarohatni qimirlatmaslik
B) a-maxkam qilib bog’lash , b- taxtakach bog’lash
C) a-issiq suv bilan yuvish , b- maxkam qilib bog’lash
D) TJY

31.Suyalar necha xil sinish xususiyatiga ega (a) , qaysi sinish ayniqsa xavfli (b) xisoblanadi.?


A) a- 2 xil , b- yopiq B) a-2-xil, b- ochiq
C) a-2xil , b- xar ikkisi,
D) a-1-xil, b- barcha sinish xavfli

32.Qaysi suyak singanda taxtakach qo’yib bo’lmaydi.?


A) qovurg’a B) son C) yelka D) o’mrov

33. Shikastlangan joy qattiq og`riydi,shishadi ba`zan qon tomirlar jarohatlanadi . Ushbu belgilar qaysi tayanch harakatlanish kasalligida ro`y beradi?


A) pay cho`zilishiB) suyak chiqishi
C) suyakning tashqi sinishi
D) Suyakning ichki sinishi

34. Suyaklarning qaysi jarohatlanish turida bemordan chuqur nafas chiqarilishi, nafasni to`xtatib turilishi so`raladi?


A) qovurg`alar singanda
B) to`sh suyagi jarohatlanganda
C) o`mrov suyagi jaroxatlanganda
D) yuz suyaklari jaroxatlanganda

35. Orqa miyyani shikaslantirishi mumkin bo`lgan suyak sinish kasalligini toping.


A) umurtqa pog`onasi shikastlanishi
B) ko`krak qafasining shikastlanishi
C) miyya qutisining shikastlanishi
D) umurtqa ustki pardasining shikastlanishi
5.Muskullarni ularning vazifasi bilan juftlang.
a) boshni harakatlantirish
b) qo’lni yelkadan harakatlantirish v) nafas olishda ishtirok etish g) gavdani rostlab turish d) umurtqa pog’onasini bukish
1. katta ko’krak muskuli 2. to’sh-o’mrov muskuli 3. narvonsimon muskuli 4. qorin muskullari 5. kichik ko’krak muskuli 6. so’rg’ichsimon muskuli 7. trapetsiyasimon muskul 8. tashqi qovurg’alararo muskul 9. diafragma muskuli
A) a-2,6; b-1,3,5; v-9; g-7; d-4,8;
B) a-2,6; b-1,5; v-3,8,9; g-7; d-4
C) a-2,3,6; b-1,5; v-8; g-4,9; d-7;
D) a-2,3,6; b-1,5; v-8,9; g-7; d-4;

Muskullar


36. Muskul nomlarni ularning vazifasi va joylashishi bilan juftlang.


I- yelka suyagining oldingi tomonida II- yelka suyagining orqa tomonida III- sonning oldingi tomonida IV- sonning orqa tomonida V-boldirning orqa yuzasida
1) 2 boshli 2) 3 boshli 3) 4 boshli
a) qo’lni tirsakdan bukuvchi b) qo’lni tirsakdan yozuvchi v) oyoqni chanoqdan bukuvchi g) oyoqni chanoqdan yozuvchi e) oyoqni tovondan bukuvchi
A. I-a-1. II-b-2, III-v-3, IV-g-1, V-e-2.
B. I-b-2, II-a-1, III-v-1, IV-g-2, V-e-1,
C. I-v-1, II-b-2, III-a-3, IV-g-2, V-e-1.
D. I-g-3, II-e-2, III-v-1, IV-a-1, V-b-3.

37. Muskul to’qimasini xususiyatlariga binoan guruhlang.


a)Skelet, b) yurak v) silliq
1) ingichka va uzun ko’ndalang chiziqli 2) ichki organlarni qoplab turadi 3) duksimon, kalta, kuchsiz qisqaradi4) kuchli va tez qisqarib odam ixtiyoriga bog’liq emas. 5) muskul qisqarganda organlar ish bajaradi. 6) tolalarning ayrim qismlari yopishib to’r hosil qilib joylashgan 7) qon tomirlar qovuqni qoplab turadi. 8) yurak devorida joylashgan 9) muskul tolachalari ichida qisqaruvchi oqsil joylashgan .
A) a-1,5,9. b-4,6,8. v- 2,3,7.
B) a-1,2,6 b-5,9,4 v-2,3,7.
C) a-2,3,4 b- 7,6,5 v-1,8,9
D) a-1,5,8 b- 3,6,4 v-2,7,9

38.Muskul tolachasi qanday tuzulgan.


A) biriktiruvchi to’qimadan iborat paylar orqali, birikkan tolasi uglevoddan iborat
B) boylamlar yupqa pardadan iborat suyaklarga birikmaydi qon tomirlar bilan ta’minlangan
C) alohida boylam hosil qiladi, fassiya bilan o’ralgan, qon tomirlar bilan ta’minlangan.
D) muskullar fassiya bilan o’ralgan, nerv to’qimasi bilan ta’minlangan epiteliydan iborat

39. Odam tanasidagi muskullar soni va joylashishiga ko’ra turlarini sanang.


A) 600 ga yaqin bosh,bo’yin,tana , qo’l , oyoq.
B) 600 dan ortiq bosh, tana, qo’l ,oyoq.
C) 600 ga yaqin bosh, tana, qo’l, oyoq, umurtqa.
D) 600 dan ortiq bosh, bo’yin, tana, qo’l, oyoq.

40.Muskullarni qisqarib bo’shashish mexanizmini aniqlang.


A) bukuvchi muskul qisqarsa
B) yozuvchi muskul qisqarsa .
1) qo’l va oyoqlar bo’g’imdan bukiladi 2) yozuvchi muskul bo’shashadi 3) qo’l va oyoqlar bo’g’imdan yoziladi 4) bukuvchi muskul bo’shashadi. 5) qo’l va oyoqlar ish bajaradi
A) A-1,2 B -3,4B) A-1,3 B -2,4
C) A-1,4 B- 2,3 D) A-1,5,3 B- 2,4
41. Muskullar qachon bo’shashadi.
A) yuk ko’tarib turganda
B) qo’llarni osiltirib yurganda
C) qo’llar oldinga uzatilib turganda
D) muskullar mexanik holatda turganda

42. Muskullar qisqarganda ......


A) ish bajarib energiya sarflaydi
B)qo’llar osilib turadi
C) ish bajarib energiya hosil qiladi
D) muskullar dinamik holatda bo’lib energiya hosil qiladi.

43.Qanday holda muskullar charchaydi.


1. Uzoq vaqt dam olmasdan ish bajarsa. 2. Jismoniy mehnat bajarganda 3. Og’ir yuk ko’targanda 4. Qo’llarni uzoq vaqt osiltirganda 5. Stulga oyoqlarni osiltirib o’tirganda 6.Dam olib ish bajarganda.
A) 1,2,3 B) 2,4,5 C) 4,5,6 D) 1,3,5

44. Muskullar qaysi nerv impulslari ta’sirida qisqaradi.


A) Bosh miya va oraliq miya
B) Bosh miya va uzunchoq miya
C) Bosh miya va o’rta miya
D) Bosh miya va orqa miya
45. Qaysi nerv sistemasi tufayli odam harakati uning xoxishiga bo’ysunadi.
A) Orqa miya B) O’rta miya
C) Uzunchoq miya
D) Boshmiya yarimsharlari po’stlog’i

46. Skelet muskullari qachon tez o’sadi va harakatlari xilma-xil bo’ladi va murakkablashadi


( ketma-ketlikda belgilang )
1. yoshlik davrida 2. 17 yoshgacha 3. 28 yoshdan keyin 4. 18 yoshdan keyin 5. 28 yoshdan 35 yoshgacha 6. ko’p mehnat qilganda 7. Sport bilan muntazam shug’ullanganda
A) 1, 5, 7, 6, 3 B) 1, 2, 4, 6, 7
C) 1, 3, 5, 7, 6D) 1, 2, 3, 4, 5, 6

III BOB Umumiy


1.Nato’g’ri fikrni aniqlang?


A) yelka va kaft suyaklari qo’lni erkin suyaklar qatoriga kiradi
B) ko’krak umurtqalari yuqoridan 7-bo’yin umutqasi bilan tutashgan
C) kaft va kaft ust suyaklari tuzulishi jihatdan xar xil
D) yuqori va pastki jag’ suyaklar soni bir xil

2.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) bosh skeltida yassi suyaklar soni 5 ta
B) odamning o’ng qo’lida uzun naysimon suyaklar soni 3 ta
C) odamning chap qo’lida yassi va uzun g’ovak suyaklar soni bir xil
D) jami uzun naysimon suyaklar soni 12 ta

3.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) lardoz qad-qomat shakillanishida 12 ta umurtqa ishtirok etadi
B) 18- yoshga kirgan bolani muskul massasi kattalarnikiga tenglashmeydi
C) odamning chap qo’lida g’ovak suyaklar soni 9 ta
D) qorin bo’shlig’i devori buyraklarni himoyalaydi

4.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) yuzda yuqori jag’ va yanoq suyaklar soni teng
B) odamni yuz suyaklar ichida g’alvirsimon suyaklar uchraydi
C) g’alvirsimon suyaklar ko’krak qafasida 2 juft
D) chin qovurg’alar soni qo’llardagi uzun naysimon suyaklar soniga teng


5.Noto’g’ri fikrni aniqlang?
A) umurtqa pog’anasini bukishda tanani orqa muskullari ishtirok etadi
B) ko’krak qafasida kalta g’ovak suyaklar soni 12 ta
C) katta va kichik ko’krak muskullari qo’l harakatini taminlaydi
D) o’ng qo’lda uzun g’ovak va kalta g’ovak suyaklar nisbati 1: 8

6.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) umurtqa suyagi uch qismdan iborat
B) to’sh suyagi uch qismdan iborat
C) bo’g’im uch qismdan iborat
D) muskul payi uch qismdan iborat

7.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) qovurg’alarni 10 jufti tog’ay bilan to’sh suyagiga birikkan
B) qovurg’alarni 12 jufti tog’ay bilan to’shsuyagiga birikkan
C) yettinchi juft qovurg’alar tog’ayi qalin
D) qovurg’a suyaklarni 12 jufti umurtqa pog’anisiga tutashgan

8.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) odamning qo’l skeltida g’alvirsimon suyaklar uchramaydi
B) katta va kichik muskullar nafas olishda ishtirok etadi
C) suyaklarni kovak qismida sariq ilik joylashgan
D) tana muskullari uch guruhga bo’linadi

9.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) qo’l va oyoq suyaklari bo’g’im xosil qilib birikkan
B) gavdani rostlashda umurtqa pog’anasini bukuvchi muskullar ishtirok etadi
C) naysimon va g’ovak suyaklarni g’ovak modda orasida qizil ilik joylashgan
D) 22-25 yoshlarda odam gavda shakillanishi tugallanadi

10.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) g’alvirsimon suyaklarni oraliq modda orasida qizil ilik joylashgan
B) narvonsimon muskul hujayralari ko’p yadroli
C) mimika muskullar harakati odam ixtiyoriga bog’liq
D) sonning oldingi tomondagi muskullar son-chanoq bo’g’imini bukishda qatnashadi

11.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) qizil ilik suyakning yassi suyakni kovak qismida joylashgan
B) yog’simon ilik qonning shakilli elementlarini ishlab chiqarmaydi
C) to’sh-o’mro’vsimon muskullar skelet muskullar guruhiga mansub
D) silliq tolali muskul hjayralari bir yadroli

12.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) odamning bo’y o’sishi 22-25 yoshda tugallanadi
B) tana muskullari 3 guruhga bo’linadi
C) uzun g’ovak suyaklarga qovurg’a, to’sh, umurtqa suyagi kiradi
D) samatotrop garmoni suyaklar o’sishini tezlashtiradi

13.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) suyaklarni o’sishi ustini qoplab turgan suyak usti pardasi hisobiga amalga oshadi
B) kalta naysimon suyaklar faqat qo’l va oyoqda joylashgan
C) odam o’rtacha 2500-3000 qadam bossa 20 km bosib o’tadi
D) kalsiy karbanat va kalsuy fasfat tuzlari suyakka qattiqlik beradi

14.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) naysimon suyaklarni bir uchi tog’ay bilan qoplangan
B) odamning bo’yiga o’sishi naysimon suyaklarga bog’liq
C) silliq muskul ishi vegetative nerv sistemasi tomonidan boshqariladi
D) suyaklar chiqqanida pay uzulib ketishi mumkin

15.Noto’g’ri fikrni aniqlang?


A) suyaklarni bo’yiga o’sishi naysimon suyaklar yuzasidagi tog’ay bilan bog’liq
B) suyaklarni eniga o’sishi suyak usti pardaga bog’liq
C) suyak chiqqanda og’riq kamaytirish uchun siqib bog’lab qo’yadi
D) paylar cho’zilganda qon tomirlar yorlishi mumkin

16.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) silliq tolali muskullar ishi oliy nerv faoliyati tomonidan boshqariladi
B) naysimon va yassi suyaklarda qizil ilik joylashgan
C) suyaklar tarkibidagi organic modda qattiqlik beradi
D) suyaklarni kalsiysizlantirish ohakli suvdan foydalaniladi

17.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) sinish turlari 3 xil
B) Muskul cho’zilganda jarohatlangan qo’lga taxtakash bog’lab qo’yiladi
C) bola bo’yiga mos bo’lmagan partada o’tirishi natijasida kifoz qad-qomat kelib chiqasdi
D) qad-qomat shakillanishida dum umurtqalari ishtirok etmaydi

18.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) yassi oyoqlar faqat tug’ma bo’lib ota-onadan bolaga o’tadi
B) yopiq sinish , ochiq sinishga qaraganda xavfli
C) qorin muskullari umurtqa pog’anasini bukishda ishtirok etadi
D) qovurg’a suyaklar singanda taxtakash qo’yib bog’lanb qo’yiladi

19.To’g’ri fikrni aniqlang?


A)pay cho’zilganda va qovurg’alar singanda taxtakash qo’yilmaydi
B) sonning oldida to’rt boshli orqasida ikki boshli muskul joylashgan
C) yelkani orqa tomonidagi ikki boshli muskullar qisqarganda tisak bo’g’imi yoziladi
D) yelkani oldingi tomnida va boldirni orqa tomonida uch boshli muskullar joylashgan

20.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) miya qutisi suyaklari singanda odam oldi bilan yotqiziladi
B) suyaklarni kalsiysizlantirish uchun suyakni HCl eritmasiga botiriladi
C) kalsiysizlangan suyak qattiq bo’lib qoladi
D) odam tanasida jami uzun g’ovak suyaklar soni 27 ta

21.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) sonning ikki boshli muskuli son- chanoq bo’g’imini bukishda qatnashadi
B) gavdani orqa tomonidagi muskullar qo’l harakatida qatnashadi
C) boshni buruvchi muskullar bosh sohasida joylashgan
D) yelkani uch boshli muskuli qisqarsa ikki boshli muskul bo’shashadi

22.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) sonni to’rt boshli muskuli qisqarsa son-chanoq bo’g’imi yoziladi
B) bajargan ish tez va yuk yengil bo’lsa muskullar tez charchaydi
C) yurak muskul tolalari birlashinb muskul to’rini hosil qiladi
D) gapirish,yozish statik ishga misol bo’ladi

23.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) skelet muskullar ishi oliy nerv faoliyati tomonidan ham boshqarilmaydi
B) yurak va silliq tolali muskullar tuzulishi jihatdan o’xshamaydi
C) silliq tollai muskul hujayralarida ko’ndalang yo’lli chiziqlarni ko’rish mumkin
D) qaldirg’och holat dinamik ishga misol bo’ladi

24.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) muskullar 17-yoshgacha jadal o’smaydi
B) muskullarni jadal o’sishi 18-yoshdan keyin kuzatiladi
C) oyoqni tovon-kafti tayanch harakatlanish sistemasini ressorlik vazifasini bajarmaydi
D) qad-qomatni shakillanishida gavdadagi kalta g’ovak suyaklar muhim ahamiyatga ega

25.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) silliq tolali muskullar sekin qisqaradi va qisqarish odam ixtiyoriga bog’liq
B) yurak muskullari kuchli va tez qisqaradi qisqarish odam ixtiyoriga bog’liq
C) tovonni gumbaz qismi kuchli zarbdan saqlaydi
D) yassi oyoqlik yugurganda yuzaga keladi

26.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) suyaklarni kalsiysizlantirish uchun sulfat kislatadan foydalaniladi
B) yassi oyoqlik semirgan kishilarda yuzaga kelishi mumkin
C) silliq tolali muskullar ishini oliy nerv faoliyati boshqaradi
D) yassi oyoqqa chalingan odamlarni to’rt boshli muskulida og’riq paydo bo’ladi

27.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) narmal qad-qomatli odamlarda boshi va bo’yni gavdaga nisbatan tik bo’ladi
B) kifoz qad-qomatda umurtqa pog’anamizni bel va bo’yin qismi qatnashadi
C) bo’yiga mos bo’lmagan partada o’tirgan bolada lardoz qad-qomat kelib chiqadi
D) spondlioz bu narmal qad-qomat turi

28.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) 17 yoshga kirgan bolani muskullar massasi katta odamni muskullariga teng bo’ladi
B) harakatlantiruvchi nerv tolasi orqa miyaga boradi
C) uch boshli muskullar bo’g’imlarni yozishda ishtirok etadi
D) ikki boshli muskullar qo’l va oyoqda uchraydi

29.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) skelet muskul tolalari o’zaro tutashib to’rga o’xshab joylashadi
B) qon tomirlar, qovuq, ichakdagi muskul tolalari shakli duksimon
C) suyaklar yopiq singanda dizenfeksiya ishlari amalga oshiriladi
D) qo’l suyagi singanda taxtakash qo’yish shart emas

30.To’g’ri fikrni aniqlang?


A) yelkani oldingi tomonida ikki boshli va sonni oldingi tomonida ham ikki boshli muskullar joylashgan
B)sonni ikki boshli muskuli ham qisqaradi ham yoziladi
C) sonning to’rt boshli mukuli faqat qisqaradi
D) muskullarni o’rab turuvchi parda epiteliy to’qimasidan tashkil topgan

31.To’g’ri fikrni toping ?


A)naysimon va yassi suyaklar g’ovak modda orasida qizil ilik joylashgan
B) odam tanasidagi uzun naysimon va uzun g’ovak suyaklar soni teng
C) sariq va qizil ilik qonni shakilli elementlarini ishlab chiqaradi
D) umurtqa va peshona suyaklar tuzulishi jihatdan o’xshash

32.To’g’ri fikrni toping ?


A) qo’l va oyoqlarda g’avirsimon suyaklar soni teng
B) ponasimon va g’alvirsimon suyaklar g’ovak suyaklar guruhiga mansub
C) narvonsimon va teri osti muskullari vazifasi bir xil
D) sariq ilik va qizil ilik vazifasi bir xil

33.To’g’ri fikrni toping ?


A) lardoz va kifoz qad-qomatlarda uzun g’ovak suyaklar ishtirok etadi
B) lardoz qad-qomatda 12 ta, kifoz qad-qomatda 17 ta umurtqa suyaklari qatnashadi
C) lardoz qad-qomatni ikkinchi nomi skolioz
D) suyak tarkibidagi organik va mineral moddalar mustahkamlik beradi

34.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati 1:1 ?


A) o’mrov- qovurg’a B) yelka- to’sh
C) kurak- son D) yuqori jag’- pastki jag’

35.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati 1:2 ?


A) yelka- bilak B) son- kurak
C) yuqori jag’ – pastki jag’ D) ensa- tepa

36.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati 1:3 ?


A) kurak – yetim qovurg’a
B) yelka- soxta qovurg’a
C) o’mrov – chin qovurg’a
D) tepa- peshona

37.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati 2:1 ?


A) son- chanoq B) tirsak- kurak
C) tizza qoppog’i- boldir D) tepa- ensa

38.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati o’ng qo’lda 1:8 ?


A) kaft ust- o’mrov B) yelka- kaft
C) kurak- kaft ust D) tirsak- barmoq

39.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati chap qo’lda 5:1 ?


A) kaft- kurak B) bilak- kaft
C) o’mrov- tirsak D) barmoq- yelka

40.Son jihatdan qaysi suyaklar nisbati chap qo’lda 4:1?


A) kaft ust- kaft B) o’mrov- bilak
C) kaft ust- yelka D) yelka- kaft ust

41.Qizil ilikka xos bo’lgan ma’lumotni aniqlang?


1.suyakning kovak qismida joylashgan; 2. suyakni g’ovak modda oralig’ida joylashgan; 3.qonning shakilli elemnetlarini ishlab chiqarmeydi; 4.qonning suyuq qismini ishlab chiqaradi; 5.qonning quyuq qismini ishlab chiqaradi; 6.naysimon va yassi suyaklarda uchraydi;
A)1,2,3 B)4,5,6 C)2,5,6D)1,3,4

42.Qizil ilikka xos bo’lmagan ma’lumotni aniqlang?


1.suyakning kovak qismida joylashgan; 2. suyakni g’ovak modda oralig’ida joylashgan; 3.qonning shakilli elemnetlarini ishlab chiqarmeydi; 4.qonning suyuq qismini ishlab chiqaradi; 5.qonning quyuq qismini ishlab chiqaradi; 6.naysimon va yassi suyaklarda uchraydi;
A)1,2,3 B)4,5,6 C)2,5,6 D)1,3,4

43.Qizil ilikka xos bo’lgan (a) va xos bo’lmagan (b) malumotlarni aniqlang?


1.suyakning kovak qismida joylashgan; 2. suyakni g’ovak modda oralig’ida joylashgan; 3.qonning shakilli elemnetlarini ishlab chiqarmeydi; 4.qonning suyuq qismini ishlab chiqaradi; 5.qonning quyuq qismini ishlab chiqaradi; 6.naysimon va yassi suyaklarda uchraydi;
A) a- 2,5,6; b-1,3,4 B)a-1,3,4; b-2,5,6
C) a-1,2,3; b-4,5,6 D) a-3,5,6; b-1,2,4

44.Sariq ilikka xos bo’lgan malumotlarni aniqlang?


1.yog’simon; 2.oqsilsimon; 3.suyakning g’ovak modda orasida joylashgan; 4.suyakning kovak qismida joylashgan; 5.qonning shakilli elementlarini ishlab chiqaradi; 6.naysimon suyaklarda uchraydi
A) 1,3,5 B)2,5,6 C)1,4,6D)2,3,5

45.Sariq ilikka xos bo’lmagan malumotlarni aniqlang?


1.yog’simon; 2.oqsilsimon; 3.suyakning g’ovak modda orasida joylashgan; 4.suyakning kovak qismida joylashgan; 5.qonning shakilli elementlarini ishlab chiqaradi; 6.naysimon suyaklarda uchraydi
A) 1,3,5 B)2,5,6 C)1,4,6 D)2,3,5

46.Sariq ilikka xos bo’lmagan (a) va xos bo’lgan (b) malumotni aniqlang?


1.yog’simon; 2.oqsilsimon; 3.suyakning g’ovak modda orasida joylashgan; 4.suyakning kovak qismida joylashgan; 5.qonning shakilli elementlarini ishlab chiqaradi; 6.naysimon suyaklarda uchraydi
A) a- 1,3,5; b-2,4,6 B)a-2,4,6; b-1,3,5
C)a-1,4,6; b-2,3,5 D)a-2,3,5; b-1,4,6

47.Odam tanasidagi toq suyaklarni aniqlang?


1.peshona; 2.ensa; 3.yuqori jag’; 4.pastki jag’;5.to’sh; 6.yetim qovurg’alar; 7.chakka; 8.yanoq
A) 1,2,4,5 B)1,2,6,8 C)5,6,7,8 D)3,6,7,8

48.Odam tanasidagi juft suyaklarni aniqlang?


1.peshona; 2.ensa; 3.yuqori jag’; 4.pastki jag’;5.to’sh; 6.yetim qovurg’alar; 7.chakka; 8.yanoq
A) 1,2,4,5 B)1,2,6,8 C)5,6,7,8 D)3,6,7,8

49.Odam tanasidagi juft (a) va toq ( b) suyaklarni aniqlang?


1.peshona; 2.ensa; 3.yuqori jag’; 4.pastki jag’;5.to’sh; 6.yetim qovurg’alar; 7.chakka; 8.yanoq
A)a- 1,2,6,8; b-5,6,7,8 B)a-5,6,7,8; b-1,2,6,8
C)a-1,2,4,5; b-3,6,7,8 D)a-3,6,7,8; b-1,2,4,5

50.Choksiz birikkan suyaklarni aniqlang?


1.bo’yin umurtqalari; 2.chanoq suyagi; 3.dumg’aza umurtqalari; 4.tepa va ensa suyagi; 5.chakka va tepa suyagi
A)2,3 B)1,4 C)2,5 D)3,4

51.Chokli birikkan suyaklarni aniqlang?


1.bo’yin umurtqalari; 2.chanoq suyagi; 3.dumg’aza umurtqalari; 4.tepa va ensa suyagi; 5.chakka va tepa suyagi
A)2,3 B)4,5 C)2,5 D)2,4

52.Chokli (a) va choksiz (b) birikkan suyaklarni aniqlang?


1.bo’yin umurtqalari; 2.chanoq suyagi; 3.dumg’aza umurtqalari; 4.tepa va ensa suyagi; 5.chakka va tepa suyagi
A) a- 2,3; b-4,5 B)a-4,5; b-2,3
C) a-1,4; b-2,3 D) a- 2,3; b-1,4

53.Uch boshli muskulga xos bo’lgan xususiyatlarni aniqlang?


1.yelkaning old tomonida joylashgan; 2.boldirni old tomonida joylashgan; 3.tolasi tez va kuchli qisqaradi; 4.qisqarganda tirsak bo’g’imi yoziladi; 5.bo’shashganda tirsak bo’g’imi bukiladi; 6.skelet muskuli
A) 1,2,3 B)3,5,6C)1,3,5 D)1,2,4

54.Uch boshli muskulga xos bo’lmaganxususiyatlarni aniqlang?


1.yelkaning old tomonida joylashgan; 2.boldirni old tomonida joylashgan; 3.tolasi tez va kuchli qisqaradi; 4.qisqarganda tirsak bo’g’imi yoziladi; 5.bo’shashganda tirsak bo’g’imi bukiladi; 6.skelet muskuli
A) 1,2,3 B)3,5,6 C)1,3,5 D)1,2,4

55.Uch boshli muskulga xos bo’lgan (a) va xos bo’lmagan (b) xususiyatni aniqlang?


1.yelkaning old tomonida joylashgan; 2.boldirni old tomonida joylashgan; 3.tolasi tez va kuchli qisqaradi; 4.qisqarganda tirsak bo’g’imi yoziladi; 5.bo’shashganda tirsak bo’g’imi bukiladi; 6.skelet muskuli
A)a-3,5,6; b-1,2,4 B)a-1,2,4; b-3,5,6
C)a-1,2,3; b- 4,5,6 D)a-4,5,6; b-1,2,3

56.Quyidagi qaysi holatlar yassi oyoqlikka olib keladi?


1.uzoq vaqt o’tirish; 2.ortiqcha vazn; 3.bir qo’lda ish qilish; 4.uzoq vaqt tik turib ishlash; 5.yumshoq to’shakda yotish; 6.uchi tor poshnasi baland poyafzal kiyish
A) 1,2,3 B)4,5,6 C)1,3,5 D)2,4,6

57.Quyidagi qaysi holatlar yassi oyoqlikka olib kelmaydi?


uzoq vaqt o’tirish; 2.ortiqcha vazn; 3.bir qo’lda ish qilish; 4.uzoq vaqt tik turib ishlash; 5.yumshoq to’shakda yotish; 6.uchi tor poshnasi baland poyafzal kiyish
A) 1,2,3 B)4,5,6 C)1,3,5D)2,4,6

58.Yassi oyoqlikka olib keluvchi (a) va olib kelmaydigan holatlarni aniqlng?


1.uzoq vaqt o’tirish; 2.ortiqcha vazn; 3.bir qo’lda ish qilish; 4.uzoq vaqt tik turib ishlash; 5.yumshoq to’shakda yotish; 6.uchi tor poshnasi baland poyafzal kiyish
A) a- 1,3,5; b-2,4,6 B) a-2,4,6; b-1,3,5
C) a-1,2,3; b-4,5,6 D) a-4,5,6; b-1,2,3

59.Quyidagi qaysi holatlar qad-qomatni buzulishiga olib keladi?


1.yosh bolalarni uzoq vaqt o’tirishi; 2.ortiqcha vazn; 3.bir qo’lda ish qilish; 4.uzoq vaqt tik turib ishlash; 5.yumshoq to’shakda yotish; 6.uchi tor poshnasi baland poyafzal kiyish
A) 1,2,3 B)4,5,6 C)1,3,5D)2,4,6

60.Quyidagi qaysi holatlar qad-qomatni buzulishiga olib kelmaydi?


1.yosh bolalarni uzoq vaqt o’tirishi; 2.ortiqcha vazn; 3.bir qo’lda ish qilish; 4.uzoq vaqt tik turib ishlash; 5.yumshoq to’shakda yotish; 6.uchi tor poshnasi baland poyafzal kiyish
A) 1,2,3 B)4,5,6 C)1,3,5 D)2,4,6

61.Qad-qomatni buzulishiga olib keluvchi (a) va olib kelmaydigan (b) holatlarni aniqlang?


1.yosh bolalarni uzoq vaqt o’tirishi; 2.ortiqcha vazn; 3.bir qo’lda ish qilish; 4.uzoq vaqt tik turib ishlash; 5.yumshoq to’shakda yotish; 6.uchi tor poshnasi baland poyafzal kiyish
A)a- 1,3,5; b- 2,4,6 B)a-2,4,6; b-1,3,5
C)a-1,2,3; b-4,5,6 D)a-4,5,6; b-1,2,3

62. Suyak to'qimasi tarkibiy qismlari va ularga xos xususiyatlarni juftlab ko'rsating: a-suyak hujayralari, b-oraliq moddasi, d-suyak to'qimasi, e-suyakusti pardasi; 1-qattiq toshsimon, 2-nerv va qon tomirlari bilan ta'minlangan,


3-yupqa, 4-uzun o'simtali.
A) a-4,b-1,d-3,e-2 B) a-2,b-1,d-4,e-3
C) a-4,b-1,d-2,e-3 D) a-1,b-4,d-2,e-3

63. Suyaklarga xos xususiyatlar va ularga mos kelgan tushunchalarni juftlab yozing: a-o'sishi, b-yo'g'onlashuvi,


d-o'sishining boshqarilishi, e-o'sish gormoni ko'p ishlab chiqarilganida, f-o'sish gormoni kam ishlab chiqarilganida, g-mineral moddalari, h-organik moddalari; 1-bo'y o'sishi sekinlashib,past bo'yli bo'ladi, 2-bo'yi tez o'sib, baland bo'yli bo'ladi, 3-gipofiz gormoni boshqaradi, 4-suyak ikki uchini qoplab olgan tog'ay hisobidan o'sadi, 5-suyakni qayishqoq qiladi, 6-suyakni qattiq qiladi, 7-suyakusti pardasi hisobidan o'sadi.
A)a-6,b-7,d-3,e-2,f-1,g-4,h-5
B) a-4,b-7,d-3,e-2,f-1,g-6,h-5
C) a-4,b-6,d-3,e-2,f-1,g-7,h-5
D) a-5,b-7,d-3,e-2,f-1,g-6,h-4

64. Suyaklarni ularga xos tuzilish belgilari bilan birga juftlab yozing: a-suyak to'qimasi, b-suyaklar sirti,d-suyaklar shakli, e-naysimon suyaklar, f-yassi suyaklar, g-suyaklar qizil iligi, h-g'ovak moddasi, i-naysimon suyak kovagi; 1-naysimon va yassi bo'ladi, 2-ikki uchi g'ovak, o'rtasi tig'iz moddadan iborat, 3-uzun o'simtali hujayralar va toshsimon oraliq moddadan iborat, 4-sariq ilik bilan to'lgan, 5-qon hujayralari hosil qiladi, 6-qizil ilik bilan to'lgan, 7-tig'iz moddadan iborat, 8-g'ovak moddadan iborat.


A)a-3,b-7,d-1,e-2,f-8,h-6,g-5,i-4
B) a-8,b-7,d-1,e-2,f-3,h-6,g-5,i-4
C) a-3,b-7,d-5,e-2,f-8,h-6,g-1,i-4
D) a-3,b-7,d-1,e-2,f-8,h-4,g-5,i-6

65. Odam har kuni o'rta hisobda 2500-3000 qadam bosib, taxminan 20 km yo'l yuradi.Odam bir yilda va 70 yoshga kirgunicha qancha yo'l bosishi mumkin?


A)6387500 B)511 000 C)766 500 D)315 000

66. 1.Jarohatlanish xillari va ularga xos belgilarni juftlab ko'rsating: a-pay cho'zilishi, b-suyak chiqishi, d-suyakning ochiq sinishi, e-suyakning yopiq sinishi; 1-suyak g'ayri tabiiy shaklga kiradi, 2-ko'rinishi bilan sog'lom suyakdan farq qilmaydi,faqat qattiq og'riydi, 3-bo'g'imda kuchli og'riq paydo bo'ladi, 4-zararlangan joy qattiq og'rib, shishadi.


A)a-4, b-2,d-1,e-3 B) a-4, b-3,d-1e-2
C) a-1, b-3,d-4,e-2 D) a-4, b-1,d-3,e-2

67. Jarohatlanish xillari va ularda ko'rsatiladigan birinchi yordamni juftlab yozing: a-pay cho'zilganida, b-suyak chiqqanida,d-suyak ochiq singanida, e-suyak yopiq singanida, f-umurtqa pog'onasi shikastlanganida,h-miya qutisi shikastlanganida, g-qovurg'a singanida;


1-odam tekis yuzaga yuztuban yotqizilib, tibbiy yordam chaqiriladi, 2-kishi orqasi bilan yotqiziladi,uning boshi biroz ko'tarib qo'yiladi, 3-bo'g'im qimirlamasligi uchun jarohatlangan qo'l bog'ich yordamida bo'yingga osib qo'yiladi, 4-ko'krak qafasi sochiq bilan mahkam bog'lanadi, 5-singgan suyak dezinfeksiya qilinib, taxtakach qo'yiladi, 6-suyaklar qo'zg'almasligi uchun taxtakach qo'yib bog'lanadi,7-shikastlangan joyga muz yoki sovuq suv bosiladi va siqib bog'lab qo'yiladi.
A)a-3,b-7,d-5,e-6,f-1,h-2,g-4
B) a-7,b-3,d-6,e-5,f-1,h-2,g-4
C) a-7,b-3,d-5,e-6,f-1,h-2,g-4
D) a-1,b-3,d-5,e-6,f-7,h-2,g-4

68. Qovurg'alar singanida ko'rsatiladigan birinchi yordam tartibini aniqlang: a-bemor yuza nafas ola boshlaydi, b-bemorning ko'krak qafasi bint bilan mahkam bog'lanadi, d-bemorning ko'rak qafasi bint bilan mahkam bog'lanadi, d-bemor shifoxonaga yotqiziladi, e-bemor o'pkasidan ko'proq havo chiqaradi.


A)1-b,2-e,3-d,4-a B) 1-e,2-d,3-d,4-a
C) 1-b,2-e,3-a,4-d D) 1-e,2-b,3-a,4-d

69. Suyaklar uchun necha xil xossa farq qilinadi?


A)2 B)4 C)3 D)5

70. Suyak chiqqanida va singanida birinchi yordam ko'rsatishni mos ravishda juftlang: a-qo'l singanda; b-pay cho'zilganida; s-qo'l umurtqa pog'onasi singanda; 1-taxtakach qo'yib bog'lash, 2-siqib bog'lash, 3-muz solingan xaltacha qo'yish.


A)a-1,b-2,3,s-1 B) a-2,b-2,3,s-1
C) a-3,b-2,3,s-1 D) a-1,b-2,3,s-2

71. Nima sababdan umurtqa pog'onasi shikastlanganda jarohat olgan kishini yotqizilgan holatda olib yuriladi?


A)chunki o'tirgan holda olib yurilganda uning umurtqalari siljib, bosh miyani shikastlashi mumkin
B) chunki o'tirgan holda olib yurilganda uning umurtqalari siljib, orqa miyani shikastlashi mumkin
C) chunki o'tirgan holda olib yurilganda uning umurtqalari siljib, uzunchoq miyani shikastlashi mumkin
D) chunki o'tirgan holda olib yurilganda uning umurtqalari siljib, oraliq miyani shikastlashi mumkin

72. Suyaklarning qaysi turdagi sinishi ayniqsa xavfli?


A)yopiq sinishi B)ochiq sinishi
C)umurtqa pog'onasi sinishi D)hammasi xavfli

73. Suyaklar qanday sinadi?


A)tekis va notekis B)yopiq va ochiq
C)katta va kichik D)xavfli va xavfsiz

74.Ayniqsa qaysi suyaklar ko'proq sinadi?


A)bosh va gavda B)qovurg'alar
C)qo'l va oyoqlar
D)umurtqa pog'onasi va dumg'aza

75. Qaysi biri to'g'ri fikr emas?


A)suyaklar qattiq B)suyaklar yengil
C)suyaklar qayishqoq D)suyaklar og'ir

76. Qanday turdagi sinishda suyak g'ayritabiiy shaklga kiradi?


A)ochiq sinish B)yopiq sinish
C)tekis sinish D)A va B javoblar to'g'ri

77. Qaysi javobdagi sinishda taxtakach qo'yib bo'lmaydi?


A)umurtqa pog'onasi singanda
B)qovurg'alar singanda
C)qo'l singanda D)oyoq singanda

78. Qachon og'riqni kamaytirish uchun lat yegan bo'g'imga muz yoki sovuq suv bosiladi?


A)suyak singanida B)pay cho'zilganda
C)suyak chiqqanda D)t.j.yo'q

79.Qaysi javobdagi jarohatlarda tutqich bog'ich, muz bosib sovitish,mahkam siqib bog'lash orqali tibbiy yordam ko'rsatiladi?


A)suyaklar jarohatlanganda va pay cho'zilganda B)suyaklar chiqqanda
C)umurtqa pog'onasi va bosh qutisi singanda D)B va C javobar to'g'ri

80.Qanday jarohat olinganida orqasi bilan yotqiziladi?


A)umurtqa pog'onasi B)miya qutisi C)qovurg'alari D)oyog'i

81. Muskullar ishining nerv boshqarilishida nerv impulslari o'tadigan yo'lni tartib bilan ko'rsating:


a-nerv markazi,b-muskullar,d-sezuvchi nervlar,e-organlardagi retseptorlar, f-harakatlantiruvchi nervlar.
A) 1-e,2-d,3-b,4-f,5-a B) 1-e,2-d,3-f,4-a,5-b C) 1-d,2-e,3-a,4-f,5-b D) 1-e,2-d,3-a,4-f,5-b

82. Tushunchalar va ularga mos keladigan iboralarni juftlab yozing:


a-qad-qomat,b-retseptorlar,d-sezuvchi nervlar,e-harakatlantiruvchi nervlar;
1-sezuvchi nervlar uchlari, 2-odam tanasining erkin tutiladigan holati, 3-nerv impulslarini orqa miyadan muskullarga uzatiladigan nervlar, 4-nerv impulslarini retseptorlardan orqa miyaga uzatiladigan nervlar.
A) a-2,b-4,d-1,e-3 B) a-3,b-1,d-4,e-2
C) a-2,b-1,d-4,e-3 D)a-2,b-3,d-4,e-1

83.Naysimon suyakning tuzilishini o'rganishdagi laboratoriya mashg'ulotida ishning borishini to'g'ri tartibda joylashtiring:


1-suyakning tashqi tuzilishi rasm daftarga chiziladi va uning qismlari yozib qo'yiladi, 2-suyakning uchki tomonlaridagi bo'g'im chuqurchasi va bo'rtig'i topiladi, 3-suyakning tanasi va ikki uchi aniqlanadi; 4-naysimon suyaklardan biri tanlab olinib, uning tuzilishi ko'zdan kechiriladi;
A)1,2,3,4 B)4,3,1,2 C)4,3,2,1 D)2,4,3,1

84.Suyaklarning organik va minerall tarkibini aniqlash laboratoriya mashg'ulotida ishning borishini to'g'ri tartibda joylashtiring:


1-mashg'ulot oldidan suyak pinset bilan kislotadan olinib, toza suvda yuviladi; 2-laboratoriya mashg'ulotidan 1-2 kun oldin xlorid kislota eritmasi yoki 50-70 ml sirka kislota quyilgan stakanga tovuq yoki qo'y suyagi solib qo'yiladi,3-kalsiysizlashtirilgan suyakning cho'zilishi va egilishi namoyish qilinadi, 4-kalsiysizlashtirilgan suyakning cho'zilishi va sinishi namoyish qilinadi,
A)1,2,3,4 B)4,3,2,1 C)1,3,2 D)2,1,3

11-16 mavzu: Aralash.


1.Jarohatlanish xillari va ularga xos belgilarni juftlab ko’rsating .A-pay cho’zilishi,B-suyak chiqishi,D-suyakning ochiq sinishi,E-suyakning yopiq sinishi; 1-suyak g’ayritabiiy shaklga kiradi, 2- ko’rinishi bilan sog’lom suyakdan farq qilmaydi,faqat qattiq og’riydi, 3- bo’g’imda kuchli og’riq paydo bo’ladi, 4- zararlangan joy qattiq og’rib,shishadi.


A. A-1, B-2, D-3, E-4 B. A-3, B-4, D-1, E-2
C. A-4, B-2 , D-3, E-1 D. A-4, B-3, D-1, E-2

2. Jarohatlanish xillari va ularda ko’rsatiladigan birinchi yordamni juftlab yozing; A-pay cho’zilganida, B-suyak chiqqanida, D-suyak ochiq singanida, E-suyak yopiq singanida, F-umurtqa pog’onasi shikastlanganida, H-miya qutisi shikastlanganida, G-qovurg’a singanida, 1-odam tekis yuzaga yuztuban yotqizilib, tibbiy yordam chaqiriladi, 2-kishi orqasi bilan yotqiziladi,uning boshi biroz ko’tarib qo’yilladi, 3-bo’g’im qimirlamasligi uchun jarohatlangan qo’l bog’ich yordamida bo’yinga osib qo’yiladi, 4- ko’krak qafasi sochiq bilan mahkam bog’lanadi, 5- singan suyak dezinfeksiya qilinib, taxtakach qo’yiladi, 6-suyaklar qo’zg’almasligi uchun taxtakach qo’yib bog’lanadi, 7- shikastlangan joyga muz yoki sovuq suv bosiladi va siqib bog’lab qo’yiladi.


A. A-7, B-3, D-6, E-5, F-2, H-1, G-4
B. A-3, B-7, D-5, E-6, F-4, H-2, G-1.
C. A-5, B-6, D-7, E-3, F-4, H-1, G-2.
D. A-7, B-3, D-5, E-6, F-1, H-2, G-4.

3.Qovurg’alar singanida ko’rsatiladigan birinchi yordam tartibini aniqlang;


A-bemor yuza nafas ola boshlaydi, B- bemorning ko’krak qafasi bint bilan mahkam bog’lanadi, D- bemor shifoxonaga yotqiziladi, E-bemor o’pkasidan ko’proq havo chiqaradi.
A. A,B,D,E. B. B,A,E,D.
C. B,E,A,D. D. E,B,A,D.

4.Suyaklar uchun qattiqlik, qayishqoqlik va yengillik xos bo’ladi. Bu xossalar suyaklar tuzilishining qaysi xususiyatlari bilan bog’liq.


1) Suyaklarning yoshga bog’liq xususiyatlari. 2) Suyaklarning shakli 3) Suyaklarning kimyoviy tarkibi 4) Suyak usti pardasi periost 5) Naysimon suyaklar ichi kovak bo’lishi 6) Suyak to’qimasining g’ovak moddasi.
A) 3,5,6 B) 1,2,3 C) 2,4,5 D) 2,3,5

5.Muskullarni ularning vazifasi bilan juftlang.


a) boshni harakatlantirish
b) qo’lni yelkadan harakatlantirish v) nafas olishda ishtirok etish g) gavdani rostlab turish d) umurtqa pog’onasini bukish
1. katta ko’krak muskuli 2. to’sh-o’mrov muskuli 3. narvonsimon muskuli 4. qorin muskullari 5. kichik ko’krak muskuli 6. so’rg’ichsimon muskuli 7. trapetsiyasimon muskul 8. tashqi qovurg’alararo muskul 9. diafragma muskuli
A) a-2,6; b-1,3,5; v-9; g-7; d-4,8;
B) a-2,6; b-1,5; v-3,8,9; g-7; d-4
C) a-2,3,6; b-1,5; v-8; g-4,9; d-7;
D) a-2,3,6; b-1,5; v-8,9; g-7; d-4;

6. Muskul nomlarni ularning vazifasi va joylashishi bilan juftlang.


I- yelka suyagining oldingi tomonida II- yelka suyagining orqa tomonida III- sonning oldingi tomonida IV- sonning orqa tomonida V-boldirning orqa yuzasida
1) 2 boshli 2) 3 boshli 3) 4 boshli
a) qo’lni tirsakdan bukuvchi b) qo’lni tirsakdan yozuvchi v) oyoqni chanoqdan bukuvchi g) oyoqni chanoqdan yozuvchi e) oyoqni tovondan bukuvchi
A. I-a-1. II-b-2, III-v-3, IV-g-1, V-e-2.
B. I-b-2, II-a-1, III-v-1, IV-g-2, V-e-1,
C. I-v-1, II-b-2, III-a-3, IV-g-2, V-e-1.
D. I-g-3, II-e-2, III-v-1, IV-a-1, V-b-3.

7. Muskul to’qimasini xususiyatlariga binoan guruhlang.


a)Skelet, b) yurak v) silliq
1) ingichka va uzun ko’ndalang chiziqli 2) ichki organlarni qoplab turadi 3) duksimon, kalta, kuchsiz qisqaradi4) kuchli va tez qisqarib odam ixtiyoriga bog’liq emas. 5) muskul qisqarganda organlar ish bajaradi. 6) tolalarning ayrim qismlari yopishib to’r hosil qilib joylashgan 7) qon tomirlar qovuqni qoplab turadi. 8) yurak devorida joylashgan 9) muskul tolachalari ichida qisqaruvchi oqsil joylashgan .
A) a-1,5,9. b-4,6,8. v- 2,3,7.
B) a-1,2,6 b-5,9,4 v-2,3,7.
C) a-2,3,4 b- 7,6,5 v-1,8,9
D) a-1,5,8 b- 3,6,4 v-2,7,9

8.Muskul tolachasi qanday tuzulgan.


A) biriktiruvchi to’qimadan iborat paylar orqali, birikkan tolasi uglevoddan iborat
B) boylamlar yupqa pardadan iborat suyaklarga birikmaydi qon tomirlar bilan ta’minlangan
C) alohida boylam hosil qiladi, fassiya bilan o’ralgan, qon tomirlar bilan ta’minlangan.
D) muskullar fassiya bilan o’ralgan, nerv to’qimasi bilan ta’minlangan epiteliydan iborat

9. Odam tanasidagi muskullar soni va joylashishiga ko’ra turlarini sanang.


A) 600 ga yaqin bosh,bo’yin,tana , qo’l , oyoq.
B) 600 dan ortiq bosh, tana, qo’l ,oyoq.
C) 600 ga yaqin bosh, tana, qo’l, oyoq, umurtqa.
D) 600 dan ortiq bosh, bo’yin, tana, qo’l, oyoq.

10.Muskullarni qisqarib bo’shashish mexanizmini aniqlang.


A) bukuvchi muskul qisqarsa
B) yozuvchi muskul qisqarsa .
1) qo’l va oyoqlar bo’g’imdan bukiladi 2) yozuvchi muskul bo’shashadi 3) qo’l va oyoqlar bo’g’imdan yoziladi 4) bukuvchi muskul bo’shashadi. 5) qo’l va oyoqlar ish bajaradi
A) A-1,2 B -3,4B) A-1,3 B -2,4
C) A-1,4 B- 2,3 D) A-1,5,3 B- 2,4

11. Muskullar qachon bo’shashadi.


A) yuk ko’tarib turganda
B) qo’llarni osiltirib yurganda
C) qo’llar oldinga uzatilib turganda
D) muskullar mexanik holatda turganda

12. Muskullar qisqarganda ......


A) ish bajarib energiya sarflaydi
B)qo’llar osilib turadi
C) ish bajarib energiya hosil qiladi
D) muskullar dinamik holatda bo’lib energiya hosil qiladi.

13.Charchagan muskullar holatini ayting.


A) muskullar ish qobilyatini pasayishi.
B) muskullar ish qobilyatini yo’qotishi.
C) Muskullar kontrakturasi
D) Muskullar ish qobilyatini bir me’yorda saqlashi.

14.Qanday holda muskullar charchaydi.


1. Uzoq vaqt dam olmasdan ish bajarsa. 2. Jismoniy mehnat bajarganda 3. Og’ir yuk ko’targanda 4. Qo’llarni uzoq vaqt osiltirganda 5. Stulga oyoqlarni osiltirib o’tirganda 6.Dam olib ish bajarganda.
A) 1,2,3 B) 2,4,5 C) 4,5,6 D) 1,3,5

15. Muskullar qaysi nerv impulslari ta’sirida qisqaradi.


A) Bosh miya va oraliq miya
B) Bosh miya va uzunchoq miya
C) Bosh miya va o’rta miya
D) Bosh miya va orqa miya

16. Muskullar qanday ish bajaradi.


1) Bosh va orqa miyada impuls qabul qilinadi 2) Impuls sezuvchi nerv orqali orqa miyaga uzatiladi 3) Nerv impulslari ta’sirida muskul qisqaradi 4) Orqa miyadan harakatlantiruvchi nervlar orqali nerv impuls muskullargauzatiladi.5) Muskul qisqarib harakat sodir bo’ladi.
A) 1,2,3,4,5B) 2,1,4,5
C) 1,3,4,2,5 D) 3,2,1,4

17. Qaysi nerv sistemasi tufayli odam harakati uning xoxishiga bo’ysunadi.


A) Orqa miya B) O’rta miya
C) Uzunchoq miya
D) Boshmiya yarimsharlari po’stlog’i

18. Nima sababdan jismoniy mehnat qilib charchaganda og’riq paydo bo’ladi.



  1. Muskullar dinamik holatdan statik holatga o’tadi

  2. Muskullar charchagan holatda bo’ladi.

  3. Muskullar qisqarolmaydi

  4. Muskullar faol holatdan passiv holatga o’tganligi uchun

19. Skelet muskullari qachon tez o’sadi va harakatlari xilma-xil bo’ladi va murakkablashadi


( ketma-ketlikda belgilang )
1. yoshlik davrida 2. 17 yoshgacha 3. 28 yoshdan keyin 4. 18 yoshdan keyin 5. 28 yoshdan 35 yoshgacha 6. ko’p mehnat qilganda 7. Sport bilan muntazam shug’ullanganda
A) 1, 5, 7, 6, 3 B) 1, 2, 4, 6, 7
C) 1, 3, 5, 7, 6D) 1, 2, 3, 4, 5, 6

20. Bo’g’im kasalliklari kelib chiqishiga sabab bo’ladigan omillar .


1.ko’p yuk ko’targanda 2. bolalikda tayanch harakatlanish sistemasi shakllantirilmaganda 3. ko’p yugurganda 4. sport bilan shug’ullanganda 5. odam semirganda 6. kam harakatlanganda 7.paylar shikastlanganda
A) 1,2,5,6 B) 1,3,4,5,6 C) 3,4,5,7 D) 1,4,3,5,7

21.Muntazam jismoniy mashq bilan shug’ullanishning organizmga ta’siri.


A) O2 va oziq modda bilan ta’minlanishi yaxshilanadi.
B) Moddalar almashinuvi susayadi.
C) Butun organizm faoliyati o’zgaradi.
D) A va C javoblar to’g’ri

22. Qad qomat to’g’ri shakllanganda


A) Bo’yin bel biroz orqaga, ko’krak dumg’za biroz oldinga
B) Bo’yin va bel biroz oldinga, ko’krak va dumg’aza biroz orqaga
C) Bo’yin oldinga bel orqaga ko’krak biroz oldinga dumg’aza biroz orqaga
D) Boyin biroz orqaga bel biroz oldinga ko’krak biroz orqaga dumg’aza biroz oldinga

23.Qad-qomat tog’ri rivojlanishi nimalarga bog’liq.


A) Skelet va umurtqa pog’onasining tog’ri rivojlanishiga
B) Tog’ri ovqatlanishga
C) Ovqat tarkibiga vitaminlar yetarli bo’lishiga
D) Oqsil va nuklein kislota faoliyatiga

24.Tanani tik turishini ta’minlaydigan muskullarni ular joylashgan o’rni bilan juftlang


a)orqa b) bo’yin c) ko’krak
1. to’sh o’mrov 2. narvonsimon 3.mimika 4. yelka 5. ikkiboshli muskul 6. 3 boshli muskul 7. serbar muskul 8. 4 boshli muskul
A) a-4,7 B) b-1,2 C) a-3,4 D) c-5,7

25. Qad qomatni noto’g’ri shakllanishini qanday turlari bor?


A) lordoz, qiyshaygan,skalioz, kifoz.
B) lordoz, kifoz, spandiloz
C) bukchaygan, egilgan, qiyshaygan.
D) skalioz, spandiloz,qiyshaygan.

26.Tanani bukilmasdan tikk holatda turishi umurtqa pog’onasi qaysi muskullarini o’zaro ta’siri biln bog’liq.


A) 2 boshli va 3 boshli
B) Narvonsimon va to’sh o’mrov
C) Serbar va 3 boshli
D) Yozuvchi va bukuvchi

27. Bolalar va o’smirlarda nima sababdan umurtqa pog’onasida egriliklar sodir bo’ladi.


A) Umurtqalar orasidagi tog’aylar to’liq suyakka aylangani uchun
B) Umurtqalar orasidagi tog’aylar to’liq suyakka aylanmagani uchun
C) Umurtqalar bilan bog’liq emas, son suyagi uzun bo’lganligi uchun.
D) Umurtqa suyaklarining qattiqligi, qayishqoqligi va egiluvchanligi

28. Qad qomat noto’g’ri shakllanganda organizmga qanday salbiy ta’sir ko’rsatadi.


A) Ichki organlarni siqadi.
B) yurak urishi tezlashib tez charchaydi
C) Ovqatni to’liq hazm qilolmaydi.
D) A va B javoblar to’g’ri

29. A) Qad -qomatni noto’g’ri shakllanishi va B) yassioyoqlikni sabablarini juftlab yozing


1. Bog’cha bolalarini uzoq vaqt qimirlamay o’tirishi 2. Uzoq vaqt turib qolishligi 3. Uzoq yurmasligi 4. Og’ir yuk ko’tarishi 5. Bir qo’lda doimiy ishlashi. 6. Uchi tor va baland oyoq kiyim kiyganda 7. Ortiqcha semirgan kishilarda
A) a-5,3,2,1 b-7,6B) a- 1,2,3,4 b-5,6,7
C) a-1,5,4,2 b-2,3,6,7 D) a-1,2,3 b-4,5,6,7

30. Limfa suyuqligining tarkibi va vazifasi.


A) Tiniq sarg’ish suyuqlik limfositlar bo’lib organizmni himoya qiladi.
B) Tiniq rangsiz suyuqlik tarkibi eritrositlar bo’lib organizmni gomeostaz holatda turishini ta’minlaydi.
C) Qizil suyuqlik bo’lib organizmni himoya qilish
D) Tiniq sarg’ish suyuqlik limfositlar bo’lib organizmni gomeostaz holda bo’lishini ta’minlaydi

31.Qon organizmni ichki muhitinio saqlab tana massasini necha % va hajmini tashkil qiladi?


A) 7% 5 litrB) 5% 7 litr
C) 5% 3,2 litr D) 7 % 2,5 litr

32 .Ichki muhit nisbiy doimiyligini o’;zgarishi nimalarga bog’liq .


1. tashqi muhit omillari 2.ovqat miqdori 3. ovqat sifati 4.jismoniy mehnat5. ruhiy holati 6. his tuyg’u 7.suyaklar tuzilishi 8. paylarni cho’ziluvchan bo’lishi.
A) 1,2,4,7,8B) 1,2,3,4,6 C) 1,2,3,4,5 D) 1,3,5,6,7

33.Qonni ularning vazifalari bilan juftlang


a) transport b) boshqarish v) himoya
1. O2 ni o’pkadan to’qimaga tashiydi 2. CO 2 to’qimadan o’pkaga 3. gormonlar qonga o’tib organizmni boshqaradi. 4. osmotik bosimni saqlash 5. leykosit mikroblarni qamrab oladi. 6. mikroblarni parchalaydi.
A) a 1,4 b 2,3 v 5,6 B) a 1,3 b 4,5 v 2,6
C) a 1,2 b 3,4 v 5,6D) a 1,3 b 3,4 v 5,6

34. Muskullar ishining nerv boshqarilishida nerv impulslari o’tadigan yo’lni tartib bilan yozing.


a) nerv markazi b) muskullar d) sezuvchi nervlar e) organlardagi retseptorlar f) harakatlantiruvchi nervlar
A) b,d,a,f,e B) a,b,d,e,f C) e,d,a,f,bD) d,b,e,f,a

35.Tushunchalar va ularga mos iborani juftlang


A) qad qomat B) retseptorlar D) sezuvchi nerv E) harakatlantiruvchi nervlar
1- sezuvchi nervlar uchlari 2-odam tanasini erkin tutiladigan holati 3- nerv impulslarini orqa miyadan muskullarga uzatadigan nervlar 4- nerv impulslarini retseptorlardan orqa miyaga uzatadigan nervlar
A) 1- E 2-D 3-A 4-F 5-B
B) 2-A, 1-B, 4-D, 3-E
C) 1-D 2-A 3-E 4-B
D) 1-A 2-B 3- D 4-E

36. Suyaklarni organik va mineral tarkibini aniqlashda ularni qanday kislotaga solib qo’yilladi va uning qaysi xususiyati yo’qoladi.


A) HCl eritmasi yoki sirka kislota qattiqligi yo’qoladi
B) Sirka kislota yoki HCl kislotaga qayishqoqligi yo’qoladi.
C) HCl eritmasi sirka kislotaga qayishqoqligi o’zgarmaydi.
D) HCl eritmasi yoki sirka kislotaga qattiqligi ortadi

37.Organizmni normal hayot kechirirshi uchun qanday omillar zarur


A) O2 va oziq moddalar chiqarilib moddalar almashinuvi mahsuloti o’zgarib turilishi lozim
B) O2 va oziq moddalar kirib moddalar almashinuvi chiqib turilishi kerak
C) O2 va oziq moddalar kirib moddalar almashiuvi mahsuloti o’zgarmasligi kerak
D) O2 va oziq moddalar chiqib moddalar almashinuvi mahsuloti chiqishi zarur

38.To’qima suyuqligining a)vazifasi va b) tuzilishini juftlang


1. oziq moddalar va O2 tashiydi. 2. limfositlar har xil mikrobdan himoya qiladi 3. organik va anorganik modda 4. Suv 5. tiniq sarg’ish suyuqlik 6. to’qimadan CO2 olib nafas olish organlar va ayirish organlarga tashiydi.
A) a-1,2,4,5 b-3,6 B) a-1,2,6 b-3,4
C) a-1,3,6 b-2,4,5 D) a-2,4,5 b-1,3,6
39.Qonnig a) solishtirma og’irligi b) osmotik bosimi va v ) yopishqoqligini juftlang
1. 1,02-1,03 2. 7,8-8,6 atm 3. 6 ga 4. 1,05-1,06
5. 8,1-8,3 atm 4,5 ga6. 1,09- 1,08 7. 7,6-8,1 atm 8. 4 ga
A) a-1 b-5 v-7 B) a-4 b-6 v-7
C) a-4 b-6 v-4D) a-1 b-5 v-3

40.Yo’qotilgan qonni o’rnini to’ldirish uchun osmotik bosimi va qon plazmasi bosimiga teng bo’lgan qanday suyuqlikdan foydalaniladi.


A) izotonik eritma NaCl (0,9%) li
B) izometrik eritma NaCl (0,3%) li
C) izotonik eritma NaCl (0,7%) li
D) izobarik eritma NaCl (0,9%) li

41.Ichki muhit va uning tarkibiy qismlarini mos kelgan tushunchalar bilan birga juftlab yozing.


a-ichki muhit b-qon d-limfa e-to’qima suyuqligi
1-tiniq biroz sarg’ish suyuqlik, limfa tomirlarda bo’ladi. 2-plazma va hujayralardan iborat 3-qon limfa va to’qima suyuqligidan hosil bo’ladi 4-hujayralar orasidagi suyuqlikdan iborat
A) a-1 b-3 d-2 e-4 B) a-3 b-2 d-1 e-4
C) a-2 b-1 d-3 e-4 D) a-4 b-1 d-2 e-3

42.Termenlar va ularga mos keladigan javoblarni juftlab yozing


a-gomeostaz b-izotonik v-antitela e-gipotonik eritma
1. 0,9 % li NaCl eritmasi 2. ichki muhit tarkibi osmotik bosimi fizik va kimyoviy xossalarining nisbiy doimiyligi 3. past konsentrasiyali eritma
4. mikroblarni bir -biriga yopishtirib eritib yuborish xususiyatiga ega bo’lgan tanachalar .
A) a-2 b-4 v-3 e-1 B) a-2 b-1 d-4 e-3
C) a-1 b-2 d-3 e-4 D) a-3 b-2 d-1 e-1

43.Odam tanasi qaysi qismida yozuvchi muskullar joylashgan?


1)bilak suyagi old sohasida; 2)yelka sohasi old sohasida; 3)bolder suyagi old sohasida; 4)bilak sohasi orqa sohasida; 5)yelka sohasi orqa sohasida; 6)gavda orqa sohasida.
A)2,4,6 B)1,3,4,5 C)1,4,5,6 D)3,4,6

44.Periostga tegishli bo’lmaganlar:


1)qo’shuvchi to’qimadan; 2)qoplovchi to’qimadan; 3)ko’plab ingichka kanalchalarga ega; 4)suyakni oziq moddalar b-n ta’minlashda, singan, yorilgan, jarohat bitishida muhim ahamiyatga ega; 5)faqat qon va nerv tomirlariga ega; 6)qon, nerv, limfa tomiriga ega;7)suyak ustini qoplab turadi; 8)muskul ustini qoplab turadi; 9)suyak usti pardasi; 10)zich,qattiq, plastinkasimon
A) 1,4,6,7,9 B) 2,4,6,8,10
C) 2,3,5,8,10 D) 1,3,5, 9,10

45.Tananing ressorlik vazifasini bajarishga moslashgan qismini belgilang


A) tovon – kaftning pastki qismi
B) tovon – kaftning yuqorigi qismi
C) oldirning pastki qismi
D) oyoq panja suyaklari

46.Tana qaysi qismlarida ikki va uch boshli muskullar joylashgan?


A) yelka orqasi va sonda 2 boshli, yelka oldingi qismi va boldirda 3 boshli muskul
B) yelka orqasi va boldirda 2 boshli, yelka oldingi qismi va sonda 3 boshli muskul
C) yelka orqasi va boldirda 3 boshli, yelka oldingi qismi va sonda 2 boshli muskul
D) yelka orqasi va yelka oldingi qismida 2 boshli, son va boldirda 3 boshli muskul

47.Muskullarni ular qaysi guruhga kirishi b-n juftlang;


a)mimika; b)bo’yin; s)ko’krak qafasi; g)orqa; e)yelka kamari; d)oyoq;
1)qoshni bir-biriga yaqinlashtiruvchi; 2)to’sh-o’mrov so’rg’ichsimon; 3)ko’z aylana; 4)og’iz aylana; 5)katta va kichik; 6)o’mrovosti; 7)qovurg’alararo tashqi, ichki; 8)trapetsiyasimon; 9)diafragma; 10)serbar; 11)rombsimon; 12) deltasimon; 13)kurak sohasidagi; 14) tikuvchi; 15) boldir 3 boshli;
A) a-1,3,4; b-2; s-5,6,7,9; g-8,10,11; e-12,13; d-14,15
B) a-1,2,3,4; b-6; s-5,7,8; g-9,10; e-11,12,13; d-14,15
C) a-1,3,4; b-2; s-8,10,11; g-5,6,7,9; e-14,15; d-12,13
D) a-3,4; b-1,2; s-5,6,7; g-8,9,10,11; e-12; d -13,14,15

48.Muskullarni ular qaysi jarayonlarda ishtirok qilishi b-n juftlang; a)mimika; b)bo’yin; s)ko’krak qafasi; g)orqa; d)qorin;1)qorin devorini h/q; 2)nafas harakatlari; 3)umurtqa pog’onasini bukish; 4)ichki organlar bosimini saqlash; 5)gavdani rostlash; 6)umurtqa pog’onasi va kurak suygi harakatni ta’minlash; 7)qo’llarni harakatlantirish; 8)bosh turli harakatni ta’minlash; 9)odam ruhiy holatini ifodalsh; 10)suyakga birikmaydi


A) a-9,10; b-8,9; s-2,3,7; g-5,6; d-1,3,4
B) a-9,10; b-8; s-2,7; g-5,6; d-1,2,3,4
C) a-1,2,3; b-4,5; s-6,7; g-8,9; d-10
D) a-5,9,10; b-8,9; s-2,3,7; g-5,6; d-1,2,3,4

49.Umurtqa pog’onasining yon tomonga qiyshayishi nima deyiladi?


A)kifoz B) lordozC) skolioz D) egilgan

50.Quyidagilarni juftlang:


1)qon solishtirma massasi; 2)plazma solishtirma massasi; 3)shaklli elementlar solishtirma massasi;
A)1,050-1,060; b)1,090; v)1,025-1,034
A)1 – a, 2 – b, 3 – vB) 1 – b, 2 – v, 3 – a
C) 1 – v, 2 – a, 3 – b D) 1 – a, 2 – v, 3 – b

51.Quyidagilarni juftlang;


1)qon osmotic bosimi; 2)qon tarkibidagi natriy xlorid; 3)qon ishqoriy muhiti; 4)odam qoni u-n fiziologik eritma; 5)qon yopishqoqligi; 6)suv yopishqoqligi;
a)1; b)5; v)7,6 – 8,1; c)60%; g)0,9%; d)7,4
A) 1-a, 2-b, 3-v, 4-c,5-g,6-d
B) 1-v,2-g,3-d,4-c,5-a,6-b
C) 1-v, 2-c, 3-d, 4-g,5-b,6-a
D) 1-b,2-v,3-c,4-g,5-a,6-d

52.Odam va issiqonli hayvonlar uchun fiziologik eritmadan yuqori konsentrasiyali eritma … , past konsentrasiyali eritma … eritmadir.


A) gipertonik, gipotonik
B) giperdinamik, gipodinamik
C) gipertoniya, gipotoniya
D) izotonik, gipotonik

53.Leykosit hujayralarining eritrosit hujayralaridan farq qiluvchi belgilari:


1)qon shaklli elementlari; 2)suyak ko’mig’ida hosil bo’ladi; 3)taloqda hosil bo’ladi; 4)jigarda parchalanadi; 5)taloqda parchalanadi; 6)zararlangan hujayralarni yutadi; 7)1 mm3 qonda 6-8mingta bo’ladi; 8)1 mm3 qonda 5 mln ta bo’ladi;
A) 2,5 B) 3,6,7 C) 4,8 D) 1,2,5

54.Osh tuzining 0,9% li eritmasi sichqonga quyilsa, eritrositlarida qanday o’zgarishlar kuzatiladi?


A) shishib yoriladi
B) hech qanday o’zgarish bo’lmaydi
C) suvsizlanib, bujmayib qoladi
D) nobud bo’ladi

55.Agglutinogen B uchraydigan (a) va uchramaydigan (b) qon guruhlarini ko’rsating:


A. a-III, IV; b-I, II B. a-I,III, b-II, IV
C. a-I,II; b-III,IV D. a-I,IV; b-II,III

56. Eritrositlar tarkibida – 1,plazma tarkibida – 2 moddalar bo’lmaydi?


a)gemoglobin;b)antigemofill omil; v)antigen; g)antitana; c)rezus omil; d)agglutinin;e)aglutinogen
A) 1-b,g,d; 2-a,c,e B) 1-b,g,v,e; 2-a,c,d
C) 1-a,b,v,c; 2-g,d,eD) 1-a,c,e; 2-b,g,d

57. Qaysi javobda yozuvchi (a) va bukuvchi (b) muskullar to’g’ri ko’rsatilgan?


1)yelkaning uch boshli muskuli; 2)bilakning old sohasi muskuli; 3)yelkaning ikki boshli muskuli; 4)bilakning orqa sohasi muskuli; 5)boldirning old sohasi muskuli;
A) a-1,4; b-2,3,5 B) a-1,4,5; b-2,3 C) a-2,3,5; b-1,4 D) a-1,2,5; b-3,4

58.I qon guruhli rezus musbat odamlar qon plazmasi ajratib olinsa, uning tarkibi qanday bo’ladi:


1)gemoglobin; 2)agglutinogen A; 3)agglutinin b; 4)agglutinin a, b; 5)agglutinogen B; 6)glukoza; 7)vitaminlar; 8)agglutinin a; 9)rezus omil; 10)antigemofill omil; 11)gormonlar; 12)antitelolar; 13)antigenlar;
A) 2,3,6,7,10,11,13 B) 1,3,6,8,11,12,13
C) 4,6,7,10,11,12 D) 1,5,6,9,10,12

59. II qon guruhli, rezus manfiy ayollar qon tarkibi qanday bo’ladi? 1)gemoglobin; 2)agglutinogen A; 3)agglutinogen B; 4)agglutinin a va b; 5)rezus omil; 6)agglutinin a; 7)agglutinin b; 8)trombosit; 9) leykosit


A) 1,3,6,8,9 B) 2,4,5,9 C)6,7,8,9 D) 2,7,8

60.Qon plazmasi tarkibida antigemofil omil, antitana, vitaminlar, gormonlar, uglevod, yog’, tuz, agglyutinin b, eritrositlarda esa rezus omil, gemoglobin, agglyutinogen A mavjud bo’lgan odam qaysi qon guruhlri uchun donor hisoblnadi?


A) II,IV B) I,III C) III,IV D) I,II

61.Qonida agglyutinogen A uchraydigan (a) va aglyutinogen B uchramaydigan (b) odamlarning qon guruhlari to’g’ri juftlangan javob:


A) a-II va IV, b-I va IIB) a-II va III; b-I va IV
C) a-I va III; b-IV va III D) a-IV va III; b-III va I

62.Rezus manfiy, gemolitik, universal retsipiyent qon eritrositidagi moddalarni aniqlang:


1)agglyutinin a; 2)agglyutinin b; 3)tuz; 4)rezus omil; 5)agglyutinogen A; 6)ferment; 7)vitamin; 8)agglyutinogen B; 9)gormon; 10)gemoglobin; 11) antigemofil;
A)5,8,10 B)1,2,4,11
C)4,5,8,10D) 3,5,6,7,8,9,11

63. ….. cho’zil’ish ko’chish kabi holatlar organizmning qaysi qismiga nisbatan ishlatiladi?


A) Muskul B) Suyak C) PayD) Bo’g’in

64. Jarohatlangan joyga muz solingan xaltacha yoki sovuq suvda ho’llangan sochiq bosilishi kabi tadbirlar nima maqsadda amalgam oshiriladi?


1) Zararlangan joyda qizarish va yallig’lanish paydo bo’lishiga qo’ymaydi 2) Zararlangan joyda shish paydo bo’lishiga qo’ymaydi 3) Ichki qon ketishini kamaytiradi 4) Og’riqni kamaytiradi 5)Tashqi qon ketishini kamaytiradi
A) 1,3,5 B) 2,4,3 C) 1,2,3 D) 1,2,4,6, 5.

65. Qanday shikastlanganda bo’g’imda kuchli og’riq paydo bo’ladi?


A) Suyak chiqishidaB) Pay cho’zilishida
C) Suyakning ochiq sinishida
D) Suyakning yopiq sinishida

66. Qanday shikastlanish pay cho’zilishi hatto payning uzilishiga sabab bo’lishi mumkin ?


A) Suyak chiqishiB) Suyak sinishi
C) Pay cho’zilishi D) Muskullarning ezilishi

67. ….ko’rsatiladigan 1-yordam jarohatlangan bo’g’imning qimirlamasligini ta’minlashdan iborat?


A) Umurtqa pog’onasi shikastlanganda
B) Pay cho’zilganda C) Suyak chiqqanda
D) Suyaklar ochiq singanda

68. Qanday sinishda singan suyakni mutlaqo harakatlantirmaslik kerak ?


A) Umurtqa pog’onasi singanda
B) qovurg’alar singanda C) Yopiq sinishda
D) Ochiq sinishda

69. Muskullar va ular uchun xos belgilarni juftlab yozing;


A-skelet muskullari, B-yurak muskullari, D-silliq muskullar ; 1- tolali duksimon kalta ,sekin va kuchsiz qisqaradi, 2-tolali ingichka , ayrim qismlari orqali o’zaro yopishgan , tez va kuchli qisqaradi,3- tolalari ingichka , uzun,ko’ndalang chiziqli , tez va kuchli qisqaradi.
A) A-3, B-2, D -1. B) A-2, B-3, D -1.
C) A-3, B-1, D -2. D) A-1, B-2, D -3.

70.Muskullar va ular funksiyasini juftlab yozing;


A-skelet muskullari, B-yurak muskullari, D-silliq muskullar, E-bukuvchi muskullar,F-yozuvchi muskullar;
1-qo’l va oyoqni bo’g’imdan yozadi, 2-organlarni harakatlantiradi, 3-qo’l va oyoqni bo’g’imdan bukadi,4-yurakdan qonni haydaydi,5-ichki organlar devorini qoplab turadi.
A) A- 2, B- 4, D- 5, E- 3, F-1
B) A- 4, B-2 , D- 5, E-3, F-1,
C) A- 5, B- 2, D-4, E- 1, F-3,
D) A- 2, B- 4, D-3, E- 1, F-5.
71.Nerv impulslari qayerda hosil bo’ladi?
A) Sezuvchi nerv tolasida
B) Harakatlantiruvchi nerv tolasida
C) Retseptorda
D) Bosh miya yarim sharlari po’stlog’ida

72. Qon qaysi to’qima xiliga kiradi va asosiy qismini nima tashkil qiladi?


A) Epiteliy to’qima plazmasi
B) Biriktiruvchi to’qima ,shaklli elementlar
C) Biriktiruvchi to’qima limfa suyuqligi
D) Biriktiruvchi to’qima plazmasi

73. Plazmaning tarkibini nima tashkil qiladi?


A) 90 % suv va organik moddalar oqsil, yog’, mineral tuzlar, ( CO2) karbonat angidrid
B) 10 % suv va organik anorganik moddalar oqsil yog’lar uglevodlar
C) 95 % suv va organik moddalar oqsil yog’ va uglevodlar
D) 90 % suv va organik moddalar oqsil yog’ karbonsuv va mineral tuzlar

74.Nima sababdan ko’olab moddalarning doimo kelib turishiga qaramasdan qon tarkibi o’zgarmaydi?


A) Plazma tarkibi o’zgarmas unga keladigan suv va moddalar almashinuvi chiqarib turiladi.
B) Plazma tarkibi o’zgarmas, unga keladigan suv karbonat angidrid va moddalar almashinuvi chiqarib turiladi
C) Shaklli elemetlar tarkibi o’zgarmas , unga keladigan karbonat angidrid va moddalr almashinuvi chiqarib yuboriladi.
D) Shaklli elemetlar tarkibi doimiy unga keladigan suv va moddalar almashinuvi chiqarib turiladi

75. Qon hujayralari qayerda hosil bo’ladi?


A) suyakning g’ovak moddasi sariq ilikda
B) suyakni g’ovak moddasi taloqda
C) suyakni kovak qismi qizil ilkda
D) suyakning g’ovak moddasi qizil ilikda

76. Qonnig shaklli elementlari qayerda hosil bo’lib qayerda parchalanadi?


A) eritrosit B) trombosit V) leykosit
1) limfa tugunlari hosil 2) bodomcha bezida parchalanadi 3) jigar va taloqda parchalanadi 4) taloqda parchalanadi 5) qizil ilik limfa tugunlari 6) suyak ko’migi va taloqda hosil bo’ladi
A) a- 3,1,2 b-6,2 v-5B) a-2,3,5 b- 4,1 v-1,6
C) a-1,2 b-3,6 v-5,3 D) a- 4,1 b-2,6 v-3,5

77. Qon hosil bo’lishi va yemirilishida ishtirok etuvchi organlar


1- yumshoq tanglay 2-ayrisimon bez 3-limfa sistemasi 4-qizil suyak iligi 5-taloq 6-chuvalchangsimon o’simta 7-buyrak 8-oshqozon 9- sariq ilik
A) 1,3,5,7,9 B) 1,2,3,4,5,6 C)1,2,3,6,7,8 D) 1,2,34,7,8

78.Hujayrasi ,yadrosiz dumaloq va oval shaklida 2-5 kun yashaydi diametri 3-4 mkm . Gap qaysi qonning shaklli elementi haqida ketyapti


A) Eritrosit B)Leykosit
C) TrombositD) Limfotit

79.1mm3 qonda qancha trombosit bor


A) 300-400 mingB) 4-6 mln
C) 6-8 ming D) 350-680 ming

80.Qonnig ivishi


a)trombosit tarkibidagi va b)plazmasi tarkibidagi qaysi oqsilga bog’liq
A) a) protrombin b)fibrinogen
B) a)tromboplastin b)fibrinogen
C) a) trombin b) fibrin
D) a) tromboplastin b) fibrin

81.Qonnig ivish jarayonini tartib bilan ko’rsating.


a) tromboplastin qon plazmasidagi protrombinni trombinga aylantiradi b) qon oqishi to’xtaydi d) qon tomirlari jarohatlanganda trombositlar yoriladi e) fibrin tolalari jarohatlangan joyni qoplab oladi f) tromboplastin qon plazmasiga chiqadi g) trombin qondagi fibrinogen oqsilni fibringa aylantiradi
A) a,b,d,e,f,g B) a,d,b,e,g,f
C) f,a,d,g,e,b D) d,f,a,g,e,b

82. Sog’lom odam qoni necha minutda iviydi va qon plazmasi ham ivishi mumkinmi?


A) 3-4 min, yo’q mumkin emas.
B) 2-3 min, ha mumkin
C) 3-4 min, ha mumkin sekinlik bilan
D) 3-4 min ,yo’q mumkin emas

83. Qonning ivishi plazmadagi nimalarga bog’liq ?


A) Ca tuzlari va 10 ga yaqin omillarga
B) K tuzlari va 20 ga yaqin omillarga
C) Ca tuzlari va 10 dan ko’proq omillarga
D) K tuzlari va 100 ga yaqin omillarga

84. Qon tomirlarda kam miqdorda fibrin hosil bo’ladi qanday biologik omillar shu fibrinni hosil bo’lishiga to’sqinlik qiladi?


A) Geparin, protrombin B) Geparin girudin
C) Girudin , tromboplastin D) Geparin , trombin

85. Qonnig ivimaslik kasalligi nima ?


A) gemofiliyaB) akromegaliya
C) teteniya D) meksidema

86.Qon tarkibi va ularga mos kelgan tushunchalarni juftlab ko’rsating ?


A) qon B) oraliq moddasi D) shaklli elementlari E) qon hujayralari F)qizil ilik
1.qon plazmasidan iborat 2.suyaklarning g’ovak moddasi bo’ladi 3.qizil ilk hujayralari 4.suyuq biriktiruvchi to’qimadan iborat 5. qon hujayralaridan iborat
A) 1- B 2 - D 3- A 4 -E B) 1- B 2 -F3 -E 4- D
C) 1 -A 2 - B 3 -D 4 -FD) 1 -D 2 -A 3- B 4 -F

87.Qon plazmasi tarkibidagi moddalr va ularning xususiyatlarini juftlang?


a) suv b) shaklli elementlar d) mineral va organik moddalar e)oqsillar
1 - 10 % ni tashkil etadi 2 - 7%ni tashkil etadi 3 - eritrositlar, leykositlar, trombositlar. 4 - 90 % ni tashkil etadi
A) a-4 b-3 d-2 e-1 B) a-3 b-4 d-1 e-2
C) a-4 b-3 d-1 e-2D) a-1 b-2 d-3 e-4

88.Nima sababdan fibrinogen qon tarkibida doimo bo’lishiga qaramasdan, qon ivib qolmaydi.


A) biologik faol moddalar qonga doimo chiqib turadi shuning uchun ivimaydi
B) qon plazmasi tarkibi qonni ivib qolmasligiga sabab bo’ladi.
C) qonning shaklli elementlari qonni ivishiga yo’l qo’ymaydi.
D) qon tarkibida fibrin tolachalar bo’lmaydi.

89.Tushunchalar ma’nosini juftlab ko’rsating


a-gem b-globin d-arteriya qoni e-vena qoni f-kamqonlik g-donor h-rezus gemofiliya
1-eritrositlar yoki gemoglobinning kamayishi 2-qon ivishini buzilishi 3-gemoglobinni temir saqlovchi oqsili 4-gemoglobin oqsili 5-oksidlangan qon 6-uglerod gaziga to’yingan qon 7-eritrositlarda rezus omili bo’lishi yoki bo’lmasligi 8-boshqalarga qon beradigan shaxs
A) a-3 b-4 d-5 e-6 f-1 g-8
B) a-2 b-3 d-6 e-4 f-8 g-1
C) a-1 b-2 d-7 e-5 f-3 g-4
D) a-7 b-1 d-8 e-3 f-2 g-5

90.Qon oladigan guruhlar va ularga quyish mumkin bo’lgan qon guruhlarini juftlang?


a-1 guruh b-2 guruh d-3 guruh e- 4 guruh
1-1,3 2-1 3-1,2,3,4 4-1,2
A) a-2 b-3 d-1 e-4 B) a-1 b-3 d-2 e-4
C) a-3 b-4 d-1 e-2 D) a-4 b-2 d-3 e-1

91. Organizmda eritrositlar qayerda saqlanadi va necha foizda?


A) O’t jigar buyrakda, 60 % da
B) O’t jigar oshqozonosti bezida 70 % da
C) O’t teri buyrakda 70 % da
D) O’t jigar terida 70 % dan ko’proq



Yüklə 7,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   ...   150




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©www.genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə