www.vivo-book.com
33
çubuqlar kəndirə bağlanmışdı; balıq qarmağa toxunan kimi
çubuq suya tərəf əyiləcəkdi. Tilov kəndirinə hər birinin
uzunluğu qırx dəniz sajeni olan iki ip bağlanmışdı, həmin
iplərin də ucuna ehtiyat üçün başqa ip düyünlənmişdi ki, bu
da qarmağı udası balığa üç yüz dəniz sajeni qədər məsafədə
sərbəst üzə bilmək imkanı verəcəkdi.
Qoca yavaş-yavaş avar çəkir, yaşıl rəngli üç çubuğun
nə vaxt batacağını güdürdü, kəndirləri də düz saxlayırdı ki,
lazımi dərinliyə sərrast getsinlər. Hava artıq işıqlaşmışdı,
günəş çıxhaçıxda idi.
Günəş dənizin üfüqlərindən azacıq baş qaldıran kimi,
qoca dənizə səpələnmiş başqa qayıqları gördü. Onlar axın
istiqamətiylə üzürdülər; lakin sahildən hələ çox da uzaqlaşa
bilməmişdilər. Şəfəqlər altında bərq vuran su, adamın
gözlərini qamaşdırırdı. Bir azdan daha dənizə baxmaq
mümkün olmadı; günəşin sulara dəyib qayıdan telləri ox
kimi qocanın gözlərinə batırdı. O, nəzərlərini yayındırıb
okeanın tutqun rəngə çalan dərinliklərinə tilov iplərinin
çatıb-çatmadığını izləyirdi. Tilovu elə ustalıqla sərrast
buraxır, qarmağı da elə düz yönəldirdi ki, birbaşa gedib yem
www.vivo-book.com
34
axtaran balıqların məkanına düşürdü. O, bu işin əsl xiridarı
sayılırdı. Balıqçılardan heç kəs nə tilovu, nə qarmağı, nə də
tilov ipini hədəfə onun kimi istiqamətləndirə bilmirdi. Elə
bil, qoca tünd qaranlıq suların müxtəlif yerlərində, ayrı-ayrı
dərinliklərində üzən növ-növ balıqları ora öz əli ilə aparıb
qoymuşdu. Balıqların harada ola biləcəyini o gözüyumulu
bilir, yerini yanılmadan təyin edirdi. Başqa balıqçılarsa
qarmaqlarını axının ixtiyarına verib elə zənn edirdilər ki,
yüz sajen dərinlikdə şikar onları gözləyir; əslində isə,
qarmaq altmış sajendən dərinə getmirdi.
“Mən tilovu həmişə düz atıram, – qoca özlüyündə
düşündü, – amma nədənsə, bəxtim gətirmir. Kim bilir, bəlkə
bu gün tale üzümə güləcək, axı həmişə eyni cür olmur ki.
İşimdə diqqətli olmaq mənim adətimdir, bu öz yerində.
Amma bəxtin gətirməsi də böyük şeydir. Keşkə tale üzümə
güləydi, işlərim düz gətirəydii”.
Günəşin doğmasından iki saata yaxın vaxt keçmişdi,
gündoğan tərəfə baxanda günəşin tellərini əks etdirən dəniz
qocanın gözlərini indi o qədər də qamaşdırmırdı. Ətrafda
www.vivo-book.com
35
yalnız üç qayıq vardı, onlar da zorla seçilirdi, elə bil,
sahildən heç ayrılmamışdılar.
Qoca fikirləşdi: “Lap uşaqlıqdan günəş doğan kimi
gözlərimi qamaşdırıb incidir. Amma şükür ki, gözlərim hələ
də yaxşı görür, korlanmayıblar. Gün batanda mən düz günün
içinə baxıram, gözlərimə qaranlıq çökmür, halbuki günəş
qürub vaxtı da bərk şölələnir, telləri iynə kimi adamın
gözünə millənir”.
Qoca birdən başının üstündə yırtıcı bir quşun dövrə
vurduğunu gördü. Quş uzun, qapqara qanadlarını geniş
açaraq qəfildən sürətlə aşağı şığıdı, qanadlarını gərib suya
baş vurdu, sonra yenə göyə qalxıb dövrə vurmağa başladı.
– Yəqin buralarda yem görüb, yoxsa boş-boşuna belə
hərlənməz, – qoca ucadan dedi, sonra avarı astaca çəkə-çəkə
qayığı yırtıcı quşun dövrə vurduğu səmtə sürdü. Tələsib-
eləmirdi, tilovları sərrast yönəltmək üçün kəndirləri azacıq
yuxarı qaldırıb onları təzədən suya saldı, suyun axınını
qabaqlamaq üçün qayığın sürətini artırdı, sonra vaxtaşırı
tilovları tarazlamağa başladı; indi onun hərəkətləri yırtıcı
quş göydə görünəndən əvvəlkinə nisbətən daha çevik idi.
www.vivo-book.com
36
Quş qanadlarını geniş açıb lap yüksəyə qalxdı, dövrə
vurmaqda davam edib qəfildən bayaqkı sürətlə aşağı cumdu.
Qoca bunu əlüstü sezib dənizə baxdı. Qanadlı balıqlar sudan
sıçrayıb
havada
uçur,
hoppana-hoppana
yerlərini
dəyişirdilər.
– Skumbriya! – qoca bərkdən qışqırdı, – gör nə iridir!
Kürəkləri sudan çıxartdı, oturacağın altından xırda bir
tilov götürdü, tilovun ucuna məftillə balaca bir qarmaq
bağlanmışdı. Sardinalardan birini qarmağa taxıb tilovu suya
atdı, tilov ipinin o biri ucunu kormaya
3
bənd edilmiş halqaya
bağladı. Başqa bir qarmağa da sardina sancıb onu tilov
ipiylə bir yerdə oturacağın altında sərin bir yerə qoydu.
Təzədən yerində oturdu, avar çəkə-çəkə başını qaldırıb göyə
baxdı. Yırtıcı quş lap alçaqdan uçurdu. O, qəfildən suya endi
və orada gördüyü qanadlı balığı tutmağa can atdı; quş
qanadlarını vəhşicəsinə bir-birinə və böyürlərinə çırpırdı. Bu
vaxt qoca suyun köpüklənə-köpüklənə aşıb-daşdığını gördü,
3
Korma – qayığın arxa tərəfi
www.vivo-book.com
37
– bu, ondan canını qurtarmağa çalışan qanadlı balığın
ardınca cummuş qızıl skumbriya idi. Dənizdən sıçrayıb
qalxan və ildırım sürətiylə yırtıcı quşdan uzaqlaşan
skumriya elə istiqamət götürmüşdü ki, üst tərəfdən uçan
qanadlı balıq birbaşa qabağına düşsün – o, öz şikarını
yolüstü, asanlıqla qamarlamaq istəyirdi.
Qoca düşündü: “Görünür, hardasa bu aralarda qızıl
skumriyanın sürüsü var, onlar həmişə bir-birindən bir az
aralı üzürlər ki, biri şikarı əldən buraxdıqda digəri onu
qamarlaya bilsin. Buna görə də skumriyadan can qurtarmağa
şikarın heç bir imkan qalmır. Yırtıcı quşun isə onu tutmağa
ümidi azdır, çünki qanadlı balıq həm iridir, həm də çox cəld
uçur; onun sürəti quşunkundan artıqdır”.
Qoca oturub tamaşa edirdi. Qanadlı balıq bir neçə dəfə
sudan sıçrayıb yerini dəyişdi, quş isə ondan xeyli ləng
tərpənirdi. “Skumriyalar əlimdən çıxdı, – qoca düşündü. –
Yaman cəld üzürlər, onlara çatmaq olmaz. Görək də, bəlkə
bir-ikisi sürüdən dala qalıb mənə qismət oldu. Kim bilir, ola
bilsin ki, mənim iri balığım elə bunların arasındadır. Hara
getsə, o elə buralarda olasıdır”.
Dostları ilə paylaş: |