Abideler indd



Kilsə (XIII əsr) – Xanabad kəndi (İNV № 265)



Günbəz – Xocalı kəndi



Qədim tarixə malik olan Alban abidələri – Xocalı kəndi 



Qədim Alban kilsəsinin qalıqları – Kərkicahan qəsəbəsi 



“Börgün qayasında olan kilsə” alban kilsəsi – Meşəli kəndi



“Yeddi kilsə” Alban kisəsi – Meşəli kəndi 



“Durpasuda olan kilsə” Alban kilsəsi – Meşəli kəndi 



“Balaca suda olan kilsə” Alban kilsəsi – Meşəli kəndi 



“Əvəzin yurdunda olan kilsə” (Alban kilsəsi) – Meşəli kəndi 

Ziyarətgahları



Səkkizgüşəli günbəz ziyarətgahı (XIII əsr)



Xocalı qəbiristanlığı e. ə. VIII-VII əsrlər



Seyid Cəlal ağanın ocağı – Xocalı şəhəri 



Cahan nənə ocağı – Xocalı şəhəri 



Qaranın ocağı – Kərkicahan qəsəbəsi



Darılı piri – Kosalar kəndi  

Tarixi memarlıq və arxeoloji abidələri 



 Daş qutu nekropolu (tunc dövrü) -  Xocalı şəhəri, Əsgəran dağında 

(İNV № 1119)



 Nekropol (ilk və orta tunc dövrü) -  Xankəndindən cənubda (İNV 

№ 1120)



 Küp qəbirlər nekropolu (ilk orta əsrlər) -  Xankəndinin kərpic zavo-

dunun ərazisində (İNV № 1121)



Kurqan (dəmir dövrü) - Xankəndinin yaxınlığında (İNV № 1122)



 Xankəndi kurqanları (tunc dövrü) - Xankəndinin şimalında (İNV 

№ 1123)



 Xaçınçay nekropolu (ilk və orta tunc dövrü) – Seyidşən kəndindən 

şimal-şərqdə (İNV № 1124)



 Küp qəbirlər nekropolu (tunc dövrü) -  Armudlu kəndindən 2 km. 

İlis kəndinə tərəf (İNV № 1125)

Türbə (XIV əsr) - Xocalı şəhəri 

(İNV № 252) 

İŞĞAL ALTINDAKI

TARİXİ-DİNİ 

ABİDƏLƏRİMİZ

80

---



 Kurqan (tunc dövrü) - Armudlu kəndindən 15 km. İlis çayının 

sahilində (İNV № 1126)



 Daş qutu nekropolu (dəmir dövrü) – Armudlu kənd qəbiristanlığının 

yanında (İNV № 1127)



Daş qutu nekropolu (dəmir dövrü) – Saruşen kəndi (İNV № 1129)



 Daş qutu nekropolu (dəmir dövrü) - Saruşen kəndi, dağın ətəyində 

(İNV № 1130)



Köhnə qəbiristanlıq (tunc dövrü) - Çanaqçı kəndi (İNV № 1128)



Qala (X əsr) – Maşxmaat kəndi (İNV № 259)



Aslan qalası (IX əsr) – Anabert kəndi (İNV № 264)



Qırxlar qalası (orta əsrlər) – Badara kəndi (İNV № 260)



Qoç və yəhər şəkilli qəbir daşları – Xocalı kəndi

Əsgəran qalası (XVIII əsr) – Əsgəran qəsəbəsi (İNV № 263)

XOCALI RAYONU

81

---

Əsgəran qalası

İŞĞAL ALTINDAKI

TARİXİ-DİNİ 

ABİDƏLƏRİMİZ

82

---

Ulubaba monastrı

Ulubaba monastrı

XOCALI RAYONU

83

---

XOCAVƏND RAYONU

Xocavənd rayonu Ağdam-Füzuli avtomobil yolu kənarında, dağətəyi 

düzənlikdədir. Relyefi əsasən dağlıq olan Xocavənd rayonu Dəniz 

səviyyəsindən təqribən 500 metrdən 2725 metrə (Böyük Kirs dağı) 

qədər hündürlükdə yerləşir.  

1930-cu ildə yaradılan və 1991-ci ilə kimi “Martuni” adlandırılan 

Xocavənd rayonunun ərazisi alçaq dağlıq və düzənlikdən ibarətdir. Ra-

yonunun ümumi sahəsi 1458 kvadrat kilometrdir. Rayon 2 şəhər tipli 

qəsəbə və 83 kənddən ibarətdir. Xocavənd və Qırmızıbazar qəsəbələri, 

Qaradağlı, Əmirallar, Muğanlı, Kuropatkin, Tuğ, Axullu, Salaketin, 

Günəşli, Xətai və başqaları rayonun iri yaşayış məntəqələrindəndir. 

Azərbaycanı qədim yaşayış məskəni kimi dünyada tanıdan 

abidələrdən biri, dəniz səviyyəsindən 900 metr hündürlükdə yerləşən, 

uzunluğu 190 metr, əhəng daşları oksfordkimeric dövrünə aid olan 

Azıx mağarası Xocavəndin Füzuli rayonuna yaxın, Azıx kəndinin 1 kilo-

İŞĞAL ALTINDAKI

TARİXİ-DİNİ 

ABİDƏLƏRİMİZ

84

---

metr cənubi-şərqində yerləşir. Həmin rayonun Mets-Tağlar kəndindən 

cənubda, dəniz səviyyəsindən 850 m hündürlükdə yerləşən, uzunluğu 

22 metr, əhəng daşları oksfordkimeric dövrünə aid olan Tağlar mağarası 

tarixi abidə kimi xüsusi əhəmiyyətə malikdir. 

Xocavənd  2 oktyabr 1992-ci il erməni silahlı birləşmələri tərəfindən 

işğal olunub. İşğal olunmuş Xocavənd rayonunda onlarla milli tarixi-di-

ni abidəmiz düşmən tərəfindən mənəvi genosidə məruz qalmışdır.  

Tarixi-dini abidələri 



Alban məbədi (1170-ci il) - Hadrut qəsəbəsi (İNV № 224)



Alban məbədi (1147-ci il) – Məmmədzar kəndi (İNV № 225)



Alban məbədi (1197-ci il) – Tuğ kəndi (İNV № 226)



Qırmızı məbəd (1000-ci il) – Tuğ kəndi (İNV № 227)



Alban məbədi (1094-cü il) – Traktik kəndi (İNV № 228)



Alban məbədi (900-cü il) – Vəng kəndi (İNV № 229)



Alban məbədi (1131-ci il) – Sakuri kəndi (İNV № 230)



Alban məbədi (IV-VI əsrlər) – Süsənlik kəndi (İNV № 231)



Alban məbədi– Süsənlik kəndi (İNV № 232)



Alban məbədi (1635-ci il) – Tağaser kəndi (İNV № 234)



Dini kompleks (XIII əsr) – Sur kəndi (İNV № 235) 



Alban məbədi (1241-ci il) – Mestağlar kəndi (İNV № 237)



Alban məbədi (1236-cı il) – Güneyçartar kəndi (İNV № 238)



Alban məbədi (995-ci il) – Qavaxan kəndi (İNV № 239)



Alban məbədi (IV əsr) – Sos kəndi (İNV № 240)



İki Alban məbədi (701-ci il) – Qatsi kəndi (İNV № 241)



Alban məbədi (VIII əsr) – Qatsi kəndi (İNV № 242)



Alban məbədi (V əsr) – Qatsi kəndi (İNV № 243)



Kilsə (1270-ci il) -  Qatsi kəndi (İNV № 244)



Kilsə (XII əsr) -  Qatsi kəndi (İNV № 245)

XOCAVƏND RAYONU

85

---