Uşaq hüquqlarının araşdırılması
Yüklə 0,49 Mb. Pdf görüntüsü
|
Maddə 4 İştirakçı dövlətlər bu Konvensiyada təsbit olunan hüquqların həyata keçirilməsi üçün bütün lazımi qanunvericilik tədbirlərini, inzibati və digər tədbirləri görürlər. İştirakçı dövlətlər iqtisadi, sosial və mədəni hüquqlar sahəsində belə tədbirləri malik olduqları ehtiyatların maksimum çərçivəsində, lazım gəldikdə isə, beynəlxalq əməkdaşlıq çərçivəsində görürlər.
İştirakçı dövlətlər valideynlərin və yerli adətdə nəzərdə tutulduğu kimi, müvafiq hallarda genişləndirilmiş ailə və ya icma üzvlərinin, qəyyumların, yaxud qanuna görə uşaq üçün məsuliyyət daşıyan digər şəxslərin bu Konvensiyada təsbit olunan hüquqlarının onlar tərəfindən həyata keçirilməsində uşağı lazımınca idarə və ona rəhbərlik etmək və bunu uşağın inkişaf etməkdə olan qabiliyyətinə müvafiq sürətdə yerinə yetirmək məsuliyyətinə, hüquqlarına və vəzifələrinə hörmət bəsləyirlər.
1. İştirakçı dövlətlər təsdiq edirlər ki, hər bir uşağın ayrılmaz yaşamaq hüququ vardır. 2. İştirakçı dövlətlər uşağın sağ və sağlam inkişaf etmək imkanını maksimum mümkün dərəcədə təmin edirlər. Maddə 7 1. Uşaq doğulduqdan sonra dərhal qeydə alınır və doğulduğu andan ad və vətəndaşlıq almaq hüququna, habelə, mümkün olduğu dərəcədə, öz valideyinlərini tapmaq və onlardan qayğı görmək hüququna malikdir. 2. İşitrakçı dövlətlər bu hüquqların öz milli qanunvericiliyinə müvafiq sürətdə həyata keçirilməsini və öz öhdəliklərinin bu sahədə müvafiq beynəlxalq sənədlərə uyğun olaraq yerinə yetirilməsini təmin edirlər, xüsusilə də, o hallarda ki, dövlətlər bunu təmin etmədikləri təqdirdə uşağın vətəndaşlığı olmayan şəxsə çüvrilmək təhlükəsi yaranır. Maddə 8 1. İştirakçı dövlətlər qeyri-qanuni müdaxiləyə yol vermədən, qanunda nəzərdə tutulduğu kimi, vətəndaşlıq, ad və ailə əlaqələri daxil olmaqla uşağın öz fərdiliyini saxlamaq hüququna hörmət bəsləməyi öhdələrinə götürürlər. 2. Əgər uşaq öz fərdiliyinin bütün ünsürlərinin bir qismindən və ya hamısından məhrum olursa, onda iştirakçı dövlətlər onun fərdiliyiyinin tezliklə bərpa edilməsi üçün lazımi köməyi və müdafiəni təmin edirlər.
1. İştirakçı dövlətlər təmin edirlər ki, uşaq öz valideynlərinin arzusuna zidd olaraq onlardan ayrılmasın, bir şərtlə ki, məhkəmənin qərarına uyğun olaraq səlahiyyətli orqanlar tətbiq edilən qanuna və qaydalara müvafiq sürətdə müəyyən etsinlər ki, belə ayrılıq uşağın ən yaxşı maraqları naminə labüddür. Belə ayrılıq konkret bu hallarda labüd ola bilər ki, məsələn, valideynlər uşaqla pis rəftar edir və ya ona qayğı göstərmir, yaxud valideyinlər bir-birindən ayrı yaşayırlar və uşağın yaşayış yeri barədə qərar qəbul edilməlidir.
2. Bu maddənin 1-ci bəndinə uyğun olaraq hər cür araşdırma zamanı bütün əlaqədar tərəflərin araşdırmada iştirak etməsinə və öz rəylərini bildirməsinə imkan verilir. 3. İştirakçı dövlətlər valideynlərinin birindən və ya hər ikisindən ayrılmış uşağın hər iki valideynlə müntəzəm əsasda şəxsi münasibətlər və birbaşa əlaqələr saxlamaq hüququna hörmət bəsləyirlər, bir şərtlə ki, bu münasibət və əlaqələr uşağın ən yaxşı maraqlarına zidd olmasın. 4. Belə ayrılıq iştirakçı dövlət tərəfindən qəbul edilmiş hər hansı qərardan irəli gəldikdə, məsələn, valideyinlərdən birinin və ya hər ikisinin həbs edilməsi, məhbəsdə saxlanması, sürgünə göndərilməsi, ölkədən qovulması, yaxud ölməsi (o cümlədən həmin şəxsin dövlətin sərəncamında olduğu dövrdə hər hansı səbəb üzündən baş vermiş ölümü) ilə əlaqədar olduqda həmin iştirakçı dövlət ailənin qaib üzvünün/üzvlərinin olduğu yer barəsində valideynlərə, uşağa və ya, əgər lazım gələrsə, ailənin başqa üzvünə onların xahişi ilə lazımi məlumat verir, bir şərtlə ki, bu məlumatın verilməsi uşağın xoşgüzəranına xələl gətirməsin. Bundan savayı, iştirakçı dövlətlər təmin edirlər ki, bu cür xahişin yerinə yetirilməsi müvafiq şəxs/şəxslər üçün özlüyündə xoşagəlməz nəticələrə gətirib çıxarmasın. Maddə 10 1. İştirakçı dövlətlər 9-cu maddənin 1-ci bəndində göstərilən öhdəliklərinə uyğun olaraq, ailənin qovuşması məqsədilə uşağın və ya onun valideynlərinin iştirakçı dövlətə gəlmək, yaxud oradan getmək barədə ərizələrinə müsbət, humanist və operativ tərzdə baxmalıdırlar. Bundan savayı, iştirakçı dövlətlər daha sonra təmin edirlər ki, bu cür xahişin yerinə yetirilməsi ərizəçilər və onların ailə üzvləri üçün xoşagəlməz nəticələrə gətirib gətirib çıxarmasın. 2. Valideynləri müxtəlif dövlətlərdə yaşayan uşağın ixtiyarı var ki, xüsusi hallar istisna olmaqla, hər iki valideynlə müntəzəm əsasda şəxsi münasibətlər və birbaşa əlaqələr saxlasın. Bu məqsədlə və iştirakçı dövlətlərin 9-cu maddənin 2-ci bəndi üzrə öhdəliyinə uyğun olaraq, iştirakçı dövlətlər uşağın və onun valideynlərinin istənilən ölkəni, o cümlədən də öz ölkəsini tərk etmək və öz ölkəsinə daxil olmaq hüququna hörmət bəsləyirlər. İstənilən ölkəni tərk etmək hüququn həyata keçirilməsinə yalnız o məhdudiyyətlər qoyula bilər ki, onlar qanunla müəyyən edilmiş məhdudiyyətlər olsun, dövlət təhlükəsizliyinin, ictimai asayışın (ordre public), əhalinin sağlamlığı və ya mənəviyyatının, yaxud digər şəxslərin hüquq və azadlıqlarının qorunması üçün zəruri olsun və bu Konvensiyada təsbit edilmiş digər hüquqlara uyğun gəlsin.
1. İştirakçı dövlətlər uşağın qanunsuz xarici ölkəyə aparılmasına və geri qaytarılmamasına qarşı mübarizə aparmaq üçün tədbirlər görürlər. 2. Bu məqsədlə iştirakçı dövlətlər ikitərəfli və ya çoxtərəfli sazişlərin bağlanmasını, yaxud mövcud sazişlərə qoşulmağı təşviq edirlər.
1. İştirakçı dövlətlər öz baxışlarını formalaşdırmağa qadir olan uşağı həmin baxışları özünə aid bütün məsələlərlə əlaqədar azad ifadə etmək hüququ ilə təmin edirlər; uşağın baxışlarına onun yaşına və yetkinliyinə müvafiq sürətdə lazımi diqqət yetirilir. 2. Bu məqsədlə uşağa imkan verilir ki, ona aidiyyəti olan hər hansı məhkəmə icraatının və ya inzibati icraatın gedişində onun fikri ya bilavasitə, ya da nümayəndə, yaxud müvafiq orqan vasitəsilə milli qanunvericiliyin prosessual normalarında nəzərdə tutulan qaydada dinlənilsin.
Yüklə 0,49 Mb. Dostları ilə paylaş:
|