TüRKİye cumhuriyeti sağlik bakanliğI

44 
 
yüzeyi ya da L1 üst yüzeyi, alt seviye olarak L5 alt yüzeyi ya da S1 üst yüzeyi 
arası  ölçüm  yapılabilmektedir.  Fizyolojik  lomber  lordoz  değeri  oldukça  ge
n
iĢ 
sınırlardadır ve ortalama (
-)20 ile (-
)60 derece arasında değiĢmektedir.
 
24,  25,  28, 
33, 55, 57 
 
4.11 Kifoz Deformitesinin Biyomekanik Etkileri 
 
Fizyolojik  torakal  kifoz  sağlıklı  insanın  e
n  az  enerjiyi  harcayarak  erekt 
pozisyonda durabilmesi için gereklidir. Ancak çeĢitli nedenlere kifoz deformitesi 
patolojik sınırlara ulaĢarak fizyolojik dengeyi bozmaktadır. 
 
 
Torakal  kifozun 
daha  çok  kemiksel  olduğu
,  lomber  ve  servikal  lordozun 
ise  daha  çok  yumuĢak  dokular  ve  ligamanların  etkisiyle  ortaya  çıktığı  kabul 
edilmektedir.  Klinik  ve  radyolojik  olarak  torakal  kifoz  lomber  lordozdan  daha 
fiksedir. Torakal bölgede vertebra gövdesi ile disk yüksekliği oranı fazladır ancak 
lomber bölgede bu oran düĢüktür. Vertebral kolonun fleksiyonda karın kasları ve 
yerçekimi, ekstansiyonunda spinal erektör kaslar rol oynar.  
 
 
Sağlıklı insan ayakta dururken torakal bölgedeki arka elemanlar gerilirken 
ön  ele
manlar  kompres
e  olmaktadır.  Aslında  arka  yapılar  fleksiyona,
 
ön 
elemanlar  ekstansiyona  karĢı  koymaktadır.  Bu  nedenle  bu  anatomik  yapılar 
arasında
  fleksiyon  lehine  denge  bozuld
uğu  zaman  kifoz  deformitesi  ortaya 
çıkmaktadır. Arkadaki en önemli elemanlar lamina ve ligamentum flavum, daha 
az olarak d
a interspinöz ligaman ve faset kapsülü, önde ise vertebra cisimleri ve 
disklerdir. 

---

45 
 
 
Adeta kaldıraç kolları gibi olan bu yapılardan ön elemanların ve/
veya arka 
elemanların  yaralanması  sonucu  vertebralar  öne  eğilir  ve  kifoz  deformitesi 
ortaya  çıkar.  Böyle  bir  omurgaya
 
yük  binmesiyle  ve  yerçekimi  ile  giderek  kifoz 
artar  ve  açı  büyür.
  (
ġekil 
27) 
Açı  büyüdükçe  de  kaldıraç  kolları  arası  denge 
bozularak kifozun da
ha da artmasına neden olur. Böylece bir kısır döngü ortaya 
çıkarak kifo
z deformitesi daha da artar. Gelen aksiyel mekanik 
yüklenmeler üst 
torakal vertebralarda daha az, 
alt vertebralarda ise daha fazladır.
 
32
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ġekil  27:  Kifoz  deformitesinin  artıĢı
 
sonucu moment kolunun uzaması
. 

---

46 
 
4.12 Kompansasyon Mekanizma
ları
 
 
Omurgada  ortaya  çıkan  deformiteler  insanın  erekt  postürünü  bozar. 
Postürü  düzeltmek  amacıyla  omurganın
  deformite  olmaya
n  üst  ve  alt 
bölgelerinde  ayrıca  direk  (
pelvis)  ya  da  indirek  (
kalça  eklemi)  bağlantıda  olan 
yapılarda  kompansasyon  için  sekonder  değiĢiklikler  hatta  deformiteler  ortaya 
çıkar. Ancak bu değiĢiklikler oldukca karmaĢık bir birliktelik gösterir. Omurganın 
tor
akal  bölgesinde  kifoz  deformitesi  ortaya  çıktığında  sagital  plan  dengesinde 
bozulma  meydana  gelecektir.  Dengenin  tekrar  sağlanabilmesi  için  lo
mber  ve 
servikal  komĢu  bölgelere  ayrıca  pelviste  ve  alt  ekstremetide  kompansatuar 
değiĢiklikler  ortaya  çıkar.  Torakal  kifoz  deformitesi  sonrasında  bozulan  sagital 
denge  sonucu  insan  ayakta  iken  çekilen  grafilerde  C7  sagital  denge  düĢey 
çizgisi  S1‟in  arka  üst  köĢesinin  daha  önünden  geçecektir.  Kifoz  açısı
 
değeri 
arttıkça sagital denge
 
çizgisinin öne doğru kayma miktarı
 
artma göstermektedir. 
Omurganın  tekrar  sagital  dengeyi  sağlaması  için  lomber  omurga,  sakropelvik 
bileĢkede ve kalça ekleminde kompansasyon
 
değiĢiklikleri ortaya çıkar.
 54 
 
 
Torakal 
bölgedeki  kifoz  açısı  ile  lomber  lordoz  açısı  arasında  pozitif 
korelasyon  mev
cuttur.  Ġlk  olarak  torakolomber  bileĢkede  lordotik  açılanma  ile 
birlikte  lomber  bölgede  lordoz  açısının  artıĢı  ortaya  çıkmaktadır.  Burada  amaç 
omurganın  sagital  denge  çizgisini  arkaya  doğru  kaydırmaktadır.  Eğer  lomber 
bölgeyi  içeren  kifoz  deformitesi  ortaya  çıkarsa  spinal  denge  düĢey  çizgisi
 
sakrumun  arka-
üst  köĢesinin önünden geçer. Bunu kompanse etmek amacıyla 
torakal  bölgede  fizyolojik  kifoz  açısı  azalır.  Ayrıca  sakropelvik  bileĢkede 
kompansasyon amacıyla değiĢiklikler ortaya çıkar.
 
4
 
 
 
4.13 Kifozun L
umbosakropelvik BileĢkeye Etkisi
 

---

47 
 
 
Torakal  kifoz  deformiteli 
vakalarda  ilk  kompansatuar  değiĢiklik
  lomber 
lord
ozun  artması  olacaktır.  Kompansatuvar  lomber  lordoz  artıĢına  bağlı  o
larak 
sagital  denge  ç
iz
gisi  arkaya  doğru  kayacakır.
  Bu  mekanizma  sagital  dengeyi 
fizyolojik sınırlara çekemediği durumda sakropelvik bileĢke devreye gire
r. Pelvis, 
kalça eklemleri aksı üzerinden arkaya doğru rotasyon yaparak sakrumu vertikal 
duruma getirir.  Bunun sonucu olarak hem pelvis hem de omurga global olarak 
arkaya doğru yer değiĢtirir. Buna bağlı olarak denge çizgisi kalça ekle
minin daha 
da arkasına kayar. Sonuçta kalça eklemini görece ekstansiyon postürüne getir
ir. 
Buna  rağmen  kompansasyon  yeterli  olmaz  ise  hastanın  postürünüde  bozukluk 
devam eder.
  
6. 8, 22, 34, 52, 57  
(ġe
kil 28)
 
 
 
ġekil  28:  Sakrumun  vertikal  hale  gelmesi;  PT  açısının  artması,  SS 
açısının azalması ve PI açısının
 
çok fazla etkilenmemesi
 
 

---