Tezlik va vaqt bo‘yicha masofani aniqlash

142
^
4

---

6
. 
Sam olyot 630 km /soat tezlik bilan 
1
soat va 
840 km/soat tezlik bilan 2 soat uchdi.Samolyotning 
o‘rtacha tezligini toping.
7. 
Velosipedchi 11 km/soat tezlik bilan 1 soat yurdi. Keyin boshqa 
tezlik bilan 2 soat yurdi. Shundan so‘ng uning o‘rtacha tezligi
13 km/soat boldi. Velosipedchi keyin qanday tezlik bilan yurgan?
8
. 
Oralaridagi masofa 414 km bo‘lgan A va B shaharlardan bir- 
biriga qarab bir vaqtda ikkita avtomobil yo‘lga chiqdi. Birinchi 
avtomobil 75 km/soat, ikkinchi avtomobil 60 km/soat tezlik bilan 2 
soat yo‘l yurdi. Ular qolgan masofani bir xil tezlik bilan o‘tib, 1 
soatdan keyin uchrashishdi.
136
1
) uchrashguncha har bir mashina necha km y o l bosadi?
2
) har bir mashinaning o‘rtacha tezligini toping.
9. 
Sayohatchi A  qishloqdan B va C qishloqlari orqali D qishloqqa 
qarab y o lg a chiqdi. AB qiyalikni u 3 km /soat tezlik bilan 3 
soatda bosib o‘tdi. BC tekis y o ld a 4 km/soat tezlik bilan 2 soat 
yurdi va, nihoyat, CD qiyalikdan 
6
km/soat tezlik bilan 2 soat 
30 minutda tushdi. Sayohatchi hammasi bolib qancha y o l yurdi?
B 
C
10. 
Samolyot soatiga 800 km tezlik bilan 
2
soat, soatiga 700 km tezlik 
bilan 3 soat uchdi. Samolyotning o'rtacha tezligini toping.
11. Mashina A va B shaharlar orasidagi masofani 60 km/soat tezlik bilan
6
soatda bosib o‘tdi. Qaytishda esa shu masofani 4 soatda o‘tdi. Borish 
va kelishdagi jami masofani mashina o‘rtacha qanday tezlikda o‘tgan?

---

1 37 
MUSTAHKAMLASH UCHUN MASHQLAR
1. 
Alisher 15 km y o ln i 5 km /soat tezlik bilan bosib o‘tdi. U bu 
y oln i necha soatda o‘tgan? (Berilgan masalaga teskari masala 
tuzing va yeching.)
2. 
Adham soatiga 4 km tezlik bilan 3 soatda qancha y o l yuradi? 
(Berilgan masalaga teskari masala tuzing va yeching.)
3. 
Mashina AB tepalikka 15 minutda ko‘tarildi. Bunda uning tezligi 
40 km/soat boldi. BC tekis y old a mashinaning tezligi 56 km/soat 
edi, B dan C gacha bolgan masofani mashina 30 minutda o‘tdi. CD 
qiyalikdan u 60 km/soat tezlik bilan 20 minutda tushdi. A  dan D 
gacha bolgan masofani hisoblang.
4. 
Tulkining bir sakrashi 2 m, ovchi itning bir sakrashi 3 m. Ovchi it 
o‘zidan 60 m n arid agi tu lk in i k o ‘rib quva k etdi. It necha 
sakrashda tulkiga yetib oladi?
5. 
Chavandoz 15 km/soat tezlik bilan 2 soat, 13 km/soat tezlik bilan 
ham 2 soat y o l yurdi. U hammasi bolib necha kilometr y o l yurgan? 
Masalani ikki usulda yeching.
6
. 
Ikki qishloqdan ikki chavandoz bir-biriga q^rab bir vaqtda yolga 
chiqdi va 3 soatdan keyin uchrashdi. Agar birinchi chavandoz 
1 0
km/soat, ikkinchisi 
1 2
km /soat tezlik bilan yurgan bolsa, 
qishloqlar orasidagi masofani toping. Masalani ikki usulda yeching.
7. 
A km al 3 sekundda 
8
m etrga, R ahim jon esa 2 sekundda 5 
metrga «zuv» lab chopa oladi. Ular 120 m naridagi manzil tomon 
bir vaqtda «zuv» lab chopishsa, manzilga kim oldin yetadi?
8
. 
Chillak «bola»ning uzunligi 15 sm. Chillak «ona» undan 4 marta 
uzun. 15 m masofaga chillak «ona» necha marta joylashadi? Chillak 
«bola»-chi?