T ofiq s eyidzadə

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

Tofiq Seyidzadə. 

 

 

“Hər an ölümlə üzbəüz” 

 

64 

ElĢad əfqanların gözlərini açdırdı, onları diqqətlə süzdü. Tahirlə müĢavirin 

baxıĢları toqquĢdu. ElĢad tez üzünü zabitə çevirib, “ Serqeyeviç, sizi aldadıblar, 

bu,  Molla  Tahir  deyil,  bu-  nu  baĢqa  əfqanlar  da  təsdiq  edə  bilərlər”  -  dedi. 

Əfqanlar  isə  -  əsas  da  puĢtunlar  -  satqınlığın  nəilə  nəticələnəcəyini  yaxĢı  dərk 

edirdilər.  Bir  -  birlərinə  düĢmən  olsalar  da,  heç  vaxt  özlərininkini  “Ģurəvi”-nin 

əlinə verməzdilər. Bu, bəlkə də bir 

  

neçə    il    qabaq    olardı,  indi    isə    vaxt    o    vaxt    deyildi.    Vəziyyət  silahlı 

barıĢmaz müxalifətin xeyrinə dəyiĢirdi. 

Müxtəlif  Ġslam  Partiyalarına  mənsub  olan  silahlı  barıĢmaz  müxalifət 

dəstələti  bir  -  biri  ilə  ancaq  öz  Ģəxsi  maraqları,  keçmiĢ  düĢmənçilikləri,  qan 

davaları əsasında və ərazi uğrunda vuruĢurdular. 

ElĢad  və  sovet  zabitlərindən  biri  saxlanılan  mücahidlər-  dən  soruĢurlar  ki, 

sizin tutulduğunuz vaxt əsgərlər sizdən zorla heç nə almayıblar ki? Molla Tahir 

heç bir cavab vermir, yoldaĢı isə ona puĢtun dilində: “Mənim saatımı açıblar”  - 

deyir. Molla Tahir yoldaĢına susmağı əmr edir və: “Sus, yoxsa bizi yenidən geri 

-  sovet  hərbi  hissəsinə  qaytararlar”  -  deyir.  Xüsusi  təyinat-  lıların  komandiri 

ElĢaddan onların nə danıĢdığını soruĢduqda, o, cavab verir ki, “Sağ olsunlar, heç 

kəs heç nə götürməyiblər, bizə zor tətbiq edilməyib.” - deyir. 

Xüsusi  təyinatlılar  həmin  Ģəxsin  Molla  Tahir  olmadığına  təəssüf  edərək, 

onları  Təhlükəsizlik  Orqanlarına  (XAD-a)  müĢavirə  təhvil  verərək,  vertolyotla 

tələsik  bazalarına  istiqamət  götürürlər.  Vertolyotlar  gözdən  itdikdən  sonra 

ġabanov 5-ci Ģöbənin (banditizm və terrorizmlə mübarizə) rəisi Rəfiq Man- sura 

Molla Tahirgili xüsusi, gizli mənzilə aparmağı və  ağsaq- qallarına onun burada 

olmağı  barədə  gizlicə  bildirmək  tapĢırı-  ğını  verdi.  Sonuncu  bu  tapĢırığı 

lazımınca  yerinə  yetirir  və  ElĢadla  tayfa  ağsaqqallarının  görüĢünü  təĢkil  edir. 

Molla  Tahi-  rin  də  iĢtirak  etdiyi  bu  görüĢdə,  Molla  Tahir  baĢda  olmaqla,  tayfa 

ağsaqqallarının rəhbəri qazı Hacı Molla Sobhanulla müĢavirə bu yaxĢılıq - Molla 

Tahirin  və  silahdaĢının  ölümdən  xilas  olunması  üçün  minnətdarlıqlarını 

---

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

Tofiq Seyidzadə. 

 

 

“Hər an ölümlə üzbəüz” 

 

65 

bildirirlər  və  müqavilə  bağlayaraq,  müĢavirə  və  dövlətə  müəyyən  kömək 

göstərəcək-  lərini  vəd  edirlər.  Hacı  xatirə  olaraqMəkkədən  gətirdiyi  papağı, 

cinamazı  və  öz  Ģəxsi  təsbehini  ElĢad  ġabanova  bağıĢlayır  və  müĢavirlə  Ģəkil 

çəkdirir.(Bütün bunlar indiyədək qorunur). 

Molla  Tahir  gətirilmiĢ  təzə  paltarları  geyərək  libasını  dəyiĢir,  axĢam 

qaranlıq düĢəndə onları Kalatdan bir az aralı, 

  

Qəndəhar  - Kabul Ģossesi yaxınlığında gözləyən silahlı dəstənin müĢayiəti 

ilə yola düĢürlər. 

ElĢadın əsas məqsədi Molla Tahirin köməyi ilə hakimiyyətə düĢmən olan, 

günasız  əhalini  qanına  qəltan  edən,  əyalətin  mərkəzini  və  müĢavirləri  raket 

atəĢinə  məruz  qoyan  Molla  Mədədi  məhv  etmək,  silahlı  quldur  dəstəsini 

dağıtmaq idi. Molla Tahir və tayfa ağsaqqalları ilə danıĢıqlarda məlum oldu ki, 

köçəri  təraki  tayfasından  olan  Ġslam  Hərəkatı  Parti-  yasına  mənsub  olan  Molla 

Mədəd, Pakistana keçərkən “torpaq basdı” üçün haqq vermir, Molla Tahirlə olan 

müqaviləni yerinə yetirməkdən boyun qaçırır, onlara qarĢı saymamazlıq göstərir. 

Bütün bu amillərdən bacarıqla istifadə edən ElĢad ġaban Molla Tahirə tayfasının 

və nəzarətində olan ərazinin Sovet QoĢunları tərəfindən ola biləcək təhlükələrin 

həll olunacağını vəd edir və yerinə yetirir. Qəndəharda olan sovet aviasiyası ilə 

bu  məsələlər  mərkəzin  köməyi  ilə  həll  olunur.  Mart  ayının  axırı  -  aprelin 

əvvəllərində  XAD-ın  əməliyyat  batalyonu  ElĢad  ġabanovun  təĢkilatçılığı  və 

rəhbərliyi  ilə  Molla  Tahirin  silahlı  dəstələri  ilə  birlikdə  Molla  Mədədin  quldur 

dəstələrinə  hücum  edərək,  onun  əsas  qüvvələrini  məhv  edir.  Molla  Mədəd  isə 

döyüĢdə  öldürülür.Sonradan  tayfanı  qoruyub  -  saxlamaq  istəyən  ağsaqqallarla 

Molla  Tahir  arasında  sülh  saziĢi  bağlanır.  Tayfa  baĢçıları  silahlı  müqavimət 

göstərilməyəcəyinə söz verirlər. 

ElĢad anlayırdı ki, bu müqavilələr hamısı müvəqqətidir, Mücahidlər SSRĠ-

yə  düĢmən  olan  ölkələrə  arxalanaraq,  çox  vaxt  müqavilələri  pozur,  vədlərini 

yerinə yetirmirlər. Yeni - yeni silahlı birləĢmələr əmələ gəlirdi. 

---

www.kitabxana.net

 – Milli Virtual-Elektron Kitabxana

 

Tofiq Seyidzadə. 

 

 

“Hər an ölümlə üzbəüz” 

 

66 

Aprel  ayında  köməyə  gəlmiĢ,  heç  bir  döyüĢə  qatılmayan  Sovet  Xüsusi 

Təyinatlılarının batalyonu 7 - 8 nəfər itki ver- məklə, Kalatı gözlənilmədən tərk 

etdilər.  Bu  əsgərlər  onların  gəliĢindən  sonra  daha  da  güclənmiĢ  raket  atəĢinin 

qurbanı ol- dular. 

  

Bu  Ģəraitdə  ancaq  sovet  çekistləri,  DTK  əməkdaĢları  fəaliyyətini  davam 

etdirirdilər. AtəĢ altında yaĢayaraq mərkəzin tapĢırıqlarını yerinə yetirirdilər. 

Əyalətdə  sovet  vətəndaĢları,  demək  olar  ki,  qalmamıĢdı.  “Milli  barıĢıq” 

siyasəti baĢ tutmadı. ElĢadın mücahidlərin 

silahı əldən qoymayacaqları haqda məlumatları təsdiq edildi. Mücahidlər isə 

yeni silah alır, qəti döyüĢlərə hazırlaĢırdılar. AtəĢkəsdən bəhrələnirdilər. 

Bir  dəfə  E.ġabanov  Pakistanda  yerləĢən  mücahidlərin  və  terrorçuların 

hazırlıq mərkəzindən məlumat əldə edir ki, mücahidlərə ABġ istehsalı olan yeni 

raket kompleksi verilmiĢ- dir. Həmin raket kompleksi “Stinqer” adlanır. Bu silah 

yeni,  dəhĢətli  bir  silah  olaraq,  uçuĢ  aparatlarını  -  təyyarə  və  vertol-  yotları 

vurmaq üçün istifadə ediləcəkdir. 

Alınan  bu  məlumat  mərkəzə  verildi.  Müəyyən  dairələrin  bu  məlumatlara 

çox da əhəmiyyət vermədikləri hiss olunurdu. Bu ciddi kəĢfiyyat məlumatlarının 

hansısa bir əyalətdən, cavan bir müĢavirdən alınması onlara bir qədər inandırıcı 

görsən- mirdi. Lakin əslində belə deyidi. DöyüĢlərdə artıq möhkəm- lənmiĢ, yaĢı 

cavan olsa da, kəĢfiyyat sahəsində və döyüĢ əmə- liyyatlarında biĢmiĢ və kifayət 

qədər  təcrübəyə  malik  olan  ElĢad  ġabanov  dəfələrlə  “çiy”  məlumatlar  alsa  da, 

onları yoxlamamıĢ KəĢfiyyat Mərkəzinə verməmiĢdi. 

80-ci ilin ortalarında Əfqanıstanda gedən hərbi əməliy- yatlar artıq daha da 

geniĢlənmiĢ, kəskin Ģəkil almıĢdı. Ölkə iki düĢərgənin - sosializm və imperializm 

düĢərgələrinin üz - üzə gəldikləri siyasi və hərbi döyüĢ poliqonuna çevrilmiĢdi. 

Bir  müddət  sonra  Zabol  əyalətinin  hava  məkanında  Qən-  dahar  -  Kabil 

marĢrutu  ilə  uçan  “AN  -  26”  tipli  sərniĢin  -  yük  təyyarəsi  vuruldu.  Bu,  sovet 

istehsalı  olan  təyyarə  Əfqanıstanın  “Baxtar  -  Al  -  Vatan”  aviakampaniyası 

---