T. C. Kara harp okulu savunma bġLĠmlerġ enstġTÜSÜ GÜvenlġk bġLĠmlerġ anabġLĠm dali
Yüklə 5,01 Kb. Pdf görüntüsü
|
19 Sert gücün hâkimiyeti, anarĢik düzenin devam ettiği uluslararası politikada hala devam etmektedir. Devletler bir yandan sahip oldukları soyut kapasiteler ile iç ve dıĢ politikada yumuĢak güç lerini artırır larken, diğer taraftan silahlanma gibi somut kapasitelere sahip olma çabası içerisindedirler. Özellikle simetrik savaĢların yerini asimetrik savaĢların aldığı günümüzde, devletler kadar terör örgütü gibi illegal gruplar ın da geliĢen teknolojiyi yakından takip ederek silahlanma ve savunma faaliyetlerine hız kazandırdıkları görülmektedir. Devletlerin savunma sanayilerine yaptıkları yatırımlar , sert gücün uzun bir müddet daha uluslararası iliĢkilerin temel aktörü olmaya devam edeceğini göstermektedir. Ancak, 21‟nci yüzyılda sert gücün politik bir araç olarak geçmiĢ yıllara nazaran daha az etkinliğe sahip olduğu söylenebilir. Ġç ve dıĢ politikada yumuĢak güç unsurlarının daha görünür hale gel diğini, iĢbirliği ve cazibe yoluyla etkileme kabiliyeti nin, devletlerin ve hükümet dıĢı organizasyonların gündeminde yer almaya baĢladığını söylemek mümkündür. Ġkinci bölümün "güç kavramı" baĢlığı altında; Uluslararası ĠliĢkiler literatüründe var olan güç tanımları ortaya konulmuĢtur. Bu tanımlar doğrultusunda uluslararası iliĢkilerde sert ve yumuĢak güç kavramları incelenmiĢ tir. Nye'a göre (2005:20) kültürün kaynak olarak içerisinde yer a ldığı yumuĢak güç kavramının , Uluslararası ĠliĢkiler teorileri içerisindeki yeri vurgulanmıĢ, her iki güç arasındaki temel farklılıklar ortaya konulmuĢtur. Daha sonra, sert ve yumuĢak gücün koordineli kullanımını öngören ve güce kapsamlı bir yaklaĢım sergilediği değerlendirilen "akıllı güç" kavramı tanımlanmıĢtır. Gücün anlatıldığı bu kısım, genel bir değerlendirme ile sonlandırılmıĢtır. b. Gücün Tanımı Devletlerin tarihi, karĢılıklı çatıĢma ve mücadeleler ile doludur. Bu mücadelelerin Ģekli, sahip olunan güç ile belirlenmekte , u luslararası sistemin iĢleyiĢi buna göre Ģekillenmektedir. Devletler, küresel sistemde varlıklarını sürdürmek amacıyla güç ve güvenlik arayıĢı içeri sine girmektedirler (Aydoğan ve Aydın [web], 2011:10). 20 Uluslararası ĠliĢkiler disiplini, cevaplanması bazen oldukça zor olan birçok sorunun cevabını bulmaya çalıĢan disiplinler arası bir bilim dalı olarak görülebilir. Aydın'ın (1996:75) belirttiği gibi, “SavaĢlar neden çıkar? B u nedenler milliyetçilik veya ideolojik midir? Veya bir diğer neden bir dünya hükümetinin olmaması mıdır? Ġnsanlar genetik olarak saldırgan mıdırlar?” Ģeklindeki soruların cevapları, Uluslararası ĠliĢkiler disiplininde var olan çeĢit li teorilerle açığa kavuĢturulmaktadır. Örneğin; realizme göre anarĢi ortamında ayakta kalabilmek için birbirlerine karĢı güç mücadelesi veren, liberalizme göre ise karĢılıklı bağımlı halde bulunan devletlerin davranıĢlarının nedeni , yukarıda belirtilen sorular ın cevaplarında saklıdır. Güç kavramının Uluslararası ĠliĢkiler teorilerinin temelinde yer alması , bu kavrama yönelik ilgiyi artırmıĢ ve birçok kiĢi tarafından farklı güç tanımları geliĢtirilmiĢtir. A ncak henüz ortak bir tanım üzerinde uzlaĢıldığını söylemek pek mümkün değildir. Ġkinci dünya savaĢı sonrası dönemde güç kavramı, Hans J. Morgenthau tarafından "Uluslararası Politika" adlı eseriyle sisteme kazandırılmıĢtır (Yalçınkaya, 2004:15). Morgenthau'ya göre (1948:80 -108) güç, sekiz unsuru 5 ile de vletin kendi amaçlarına uygun olarak diğerlerinin davranıĢlarını etkileme, kontrol etme ve uyuĢmazlıkları çözme yeteneği dir. Joseph Nye tarafından (2005; 2008 b; Nye ve Welch, 2011:55) hava durumuna benzetilen ve herkesin üzerinde çok fazla konuĢup çok az kiĢinin nasıl iĢlediğini bildiği g üç kavramı; hedeflere ya da amaçlara ulaĢmak için, bir baĢka ifade yle, arzulanan sonuçları elde etmek maksadıyla baĢkalarının davranıĢlarını; a) tehditle, b) para ödeyerek veya c) cezbetme, hayranlık uyandırma ve iĢbirliği yaparak etkileme kabiliyeti , Arı ( 2008:136) tarafından ise; kapasite, etki, politikanın amacı, karĢılaĢtırıldığında bir anlam ifade eden göreli bir kavram veya amaca ulaĢmada bir araç olarak tanımlanmıĢtır. Nye ve Welch (2011:56), devletlerin güce sahip olma durumunu, poker oyununda yüksek kartlara sahip olma ya benzetmiĢlerdir. Bu durumda elinde yüksek kartları , bir baĢka ifadeyle, gücü bulunduran oyuncular, kendilerini her zaman daha güvenlikli bir ortamda hissedecekler ve hamlelerini ona göre yaparak oyunu yönlendireceklerdir. 5 1. Coğrafya, 2. Doğal Kaynaklar, 3. Endüstriye l Kapasite, 4. Askeri Hazırlık Derecesi, 5. Nüfus, 6. Ulusal Karakter, 7. Ulusal M oral, 8. Diplomasinin Niteliği . Yüklə 5,01 Kb. Dostları ilə paylaş:
|