Sura seyidova
Yüklə 5,09 Kb. Pdf görüntüsü
|
44 edirlər. Çünki rəngbərəng dərmanları qəbul etmək, özünü bir çox yeməklərdən çəkindirməkdən fiziki məşqləri yerinə yetirməkdən, televizorun qarşısından ayrılıb yatmaqdan daha asandır. Özünə «əziyyət verməyən» insanın bəzən həkimlərin laqeydliyindən, qayğıkeş olmamasından gileylənməsi də əsassız görünür. Çünki özü özünün qayğısını çəkməyən, öz qeydinə qalmayan, vaxtlı-vaxtında yatmağı-durmağı belə böyük əziyyət hesab edən bir insan öz qayğısını çəkməyi başqasına həvalə edir, əslində bununla öz işini başqasının üzərinə atmış olur. Əgər insan öz qayğısını çəkməyi əziyyət hesab edirsə, başqasının onun əvəzindən qayğı çəkməməsinə təəccüblənmək lazım deyil. Deyirlər, insanın özünə biganə yanaşması, bir növ, təbiidir. Belə ki, insan şüuraltında özünün bu dünyada müvəqqəti yaşadığını bilir və ona görə də buna «çalışır». Lakin təbiət insana İRADƏ adlı böyük bir qüvvə vermişdir. Onunla insan hər şeyə, o cümlədən, özünə qalib gəlməyə qadirdir. Bu isə qalibiyyətlərin ən böyüyüdür. Bu kitab məhz öz üzərində qələbə çalmağa çalışan, düşünərək yaşamağa can atan, mənəvi kamilliyi hər şeydən uca tutan insanlar üçündür. Təkcə fiziki sağlamlıq arzulamaq, yəni sadəcə olaraq, rahat yaşamaq arzusunda olmaq «hiyləgərlikdir», başqa sözlə, eqoistliyin təzahürüdür (maddi olana üstünlük verməkdir). Digər tərəfdən, özünü sağlam – rahat hiss etmək başqadır, sağlam olmaq – xoşbəxt olmaq başqa. Fiziki cəhətdən kamil olmaq dünyəvi nemətləri əldə etmək kimidir – nisbətən asandır,ancaq aldadıcıdır, həqiqi deyil, insanı həqiqətən xoşbəxt edə bilmir. Daha doğrusu, təkcə fiziki cəhətdən kamil olmaq mümkün deyil. Təkcə varlı olmaqla xoşbəxt olmaq mümkün olmadığı kimi. Həqiqi xoşbəxtlik tamam başqadır. Tam sağlam olmaq deyəndə mən onu nəzərdə tuturdum. Sağlam həyat tərzi deyəndə mənəvi dəyərlərə söykənən həyatı. Mənən kamil olmağa çağırışı nümunəvi sovet adamı olmağa çağırışa bənzətməyin. Bizim bilmədiyimiz, yalnız ara-sıra hiss etdiyimiz 45 qanunlar var. Bax, o qanunlar tələb edir bu cür yaşamağa. Bir də axı, bunsuz xoşbəxt olmaq, lap elə tam sağlam olmaq mümkün düyil. Nə qədər çətin də olsa bu yolu tutmalıyıq. İnsan özünü aldatmağa, həqiqi xoşbəxtliyini görünən xoşbəxtliyə dəyişməyə öyrəşib. Başqalarının gözündə xoşbəxt olmağı xoşbətliyin özü hesab edir. Elə buna görə də həqiqətən xoşbəxt olmağa çalışmaq əvəzinə xoşbəxt görünməyə çalışır. Elə buna görə də tam sağlam olmağa, kamil olmağa çalışmaq əvəzinə dünyəvi nemətlər uğrunda çarpışır. Nəticədə, şuba geyinmək xoşbəxtliyin zirvəsi hesab edilir, şalvar geyinmək isə mədəniyyətin. Kamil olub- olmamaq bir yana, heç olmasa, bir azda içərini bəzəmək, bir azca da mahiyyətcə mədəniləşmək, inkişaf etmək heç kəsi düşündürmür. Bu cür insanlar bir anlığa da olsa bütün bunların nə qədər mənasız, dəyərsiz olduğunu hiss edə bilsəydilər, həqiqi dünyadan, həqiqi xoşbəxtlikdən nə qədər uzaq olduqlarını da dərk edərdilər. Platonun «mağara» obrazı haqqında bilirsinizmi? Qədim yunan filosofu Platona görə insanların əksəriyyəti mağarada arxası çıxışa doğru oturmuş qandallı məhbusa bənzəyir. Onlar qarşıdakı divarda arxadan keçən insanların, arabaların yalnız kölgəsini görür və onlara elə gəlir ki, bu kölgələr elə həqiqi və yeganə mümkün dünyadır. Əgər onları üzü işığa – həqiqi dünyaya çevirsən, onlar gözlərini qıyaraq, üzlərini çevirəcək və onu qəbul etməyəcəklər. Seçim etmək qabiliyyəti insana verilmiş nemətlərdən biridir. Ona əsasən biz öz həyat tərzimizi də seçə bilərik. Ya aldana-aldana yaşayıb, sonda bütün bunların yalan olduğunu bilmək dəhşəti, ya da həqiqi dünyada yaşayıb, həqiqi xoşbəxt olmaq səadəti. Bu dünyada biz artıq yaşamamışıq – uşaq ikən. Hər şeyin, bütün təbiətin gözəlliyi, özünəməxsusluğu, bizi anlamağı, bizimlə danışmağı, insanların qəribəliyi, maraqlı olması uşaqlıqla birgə ona görə çıxıb gedir ki, biz başqa dünyaya düşürük, başqa sözlə, mağaraya giririk. Böyüdükdən sonra da biz ara-sıra, hərdən bir bu 46 darıxdırıcı, cansıxıcı dünyadan uzaqlaşıb ani olaraq o həqiqi möcüzəli, məftunedici aləmdə yaşayırıq – sevəndə, necə deyərlər «sarı simə köklənəndə», yaxşılıq edəndə, kiminsə uğuruna sevinəndə, həqiqəti kəşf etdiyimiz anlarda. Gəlin ara-sıra yox, heç olmasa, daha tez-tez bu dünyada yaşamağa çalışaq, bu dünyada həmişə olmağa cəhd edək, bir sözlə, Sevgi ilə yaşayaq. İnsan üçün hansı məkanda durduğu yox, hansı istiqamətə getdiyi əsasdır. Sağlamlığa – xoşbəxtliyə doğru gedin. Təbiətin bəxş etdiyi böyük gücü – iradənizi «istifadəsiz» qoymayın. İnanıram ki, hər bir insan buna qadirdir. Yalnız bu gücü görmək və ondan istifadə etmək lazımdır. Bu gücə inanın, onu qoruyun və ondan istifadə etməyə çalışın. İnsan öz sağlamlığının qeydinə daim qalmalıdır. Onun hədiyyə olaraq verilə biləcəyini güman etməməlidir. İnsanlar üç böyük neməti ona malik olarkən hiss etmir və elə bu səbəbdən də qədrini bilmirlər, yalnız itirdikdən sonra onlara qiymət verirlər: gənclik, sağlamlıq və azadlıq. Onları itirmədən hiss etmək, xoşbəxt olmaq üçün düşünmək lazımdır. Sağlamlıq haqqında düşünmək dedikdə, mən heç də daim xudbinliklə öz sağlamlığının qeydinə qalmağı, beləliklə də yeni bir nevroz qazanmağı nəzərdə tutmuram. Bu, ilk növbədə, sağlam fikirlərə malik olmaq, təbiətin ahənginə uyğun yaşamaq, özünün Təbiətin bir hissəsi olduğunu, beləliklə də güclü olduğunu dərk edərək yaşamaqdır. Bu, şablon həyata qarşı çıxmaq, selin yuyub apardığı çöpə bənzəmək istəməməkdir. Sağlam həyat tərzinə keçmək heç də özünü həyat sevinclərindən, dünyəvi nemətlərdən məhrum etmək, asket həyatı keçirmək demək deyil. Deyilənə görə, heç asket həyatı keçirməyə dəyməz. Çünki Allah-təala hər şeyin bərabər tutulmağını istəyir. Nəyisə ideallaşdırmaq, başqa dəyərlərdən üstün tutmaq düzgün deyil, o cümlədən, ruhu bədəndən. Həyatdakı hər bir nemətə bir gözlə baxılmalıdır. Doğrudur, insanların arasında olarkən mənəvi saflığını qorumaq çətin olur, istər-istəməz bir ucqara çəkilmək istəyirsən. Bu Yüklə 5,09 Kb. Dostları ilə paylaş:
|