Fotoelektron emissiyada
nur energiya katod sirtiga ta’sir qilib,
elektronlarga ularning chiqishi uchun zarur bo‘lgan energiyani
beradi. Nur energiya elektronlarni
faqat katoddangina emas,
shuningdek, qoplamalar tarkibiga kirgan materiallardan ham urib
chiqaradi. Yorug‘likning to‘lqin uzunligi qancha qisqa bo‘lsa,
katod sirtidan elektronlar shuncha ko‘p ajralib chiqadi.
Termoelektron emissiya
elektrod qiziganda manfiy qutb (katod)
ning
cho‘qlangan
sirtidan
o‘tkazuvchan
elektronlarning
ajralishidir. Elektrod qiziganda elektronning kinetik energiyasi
elektronning elektrostatik tortishishini
yengish uchun zarur
bo‘lgan chiqish ishidan katta bo‘lib qoladi. Elektrod uchining qizish
harorati ortgani sari elektronning kinetik energiyasi ortadi,
uning elektrostatik
tortish kuchi esa kamayadi, natijada ajratib
chiqarilayotgan elektronlar soni ortadi.
Termoelektron emissiyada
elektronlar o‘zi bilan katta miqdorda energiya olib ketgani uchun
elektrod soviydi. Elektronlarning chiqishi
metalning xossalari va
sirtining tozaligiga bog‘liq. Agar volfram elektrod tarkibida 0,5 %
miqdorida toriy oksidi (ThO2) qo‘shilsa, u holda bunday toriylangan
elektrodning emissiyasi ancha ortadi.
Avtoelektron emissiya
– elektronlarning
kuchli elektr
maydoni hisobiga emissiyalanishidir. Bunday emissiya
katodning harorati past bo‘lganda ham, yuqori bo‘lganda
ham bo‘laveradi. Elektronlarning past haroratda chiqishiga
sabab shuki, tashqi elektr
maydoni metall sirtidan
elektronlarning chiqib ketishiga yetarli bo‘lgan energiya
beradi.