Şəmil Sadiq

 
 
 
 
 
 
 
İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 
 
283 
Onlar  gələndə  İsa  soruşdu  ki,  nə  istəyirsiz.  Dedilər 
ki,  50  qr  araq,  konyak  olsa  içərik.  İsa  da  onlara  içki 
qonaqlığı verdi.. 
*** 
Şair  Qabil  də  bizim  binada  olurdu.  Təzə  avto-
mobil almışdı. Şəhərdə də maşınlara çox az rast gəli-
nərdi.  Qabil  dedi  ki,  ay  Firuzə  xanım,  durun  gedək 
sizi  poçta  aparım.  Ödəyəcəyiniz  işıqpulu,  qazpulu 
varsa  gedək  ödəyək.  Qabilə  dedim  ki,  səninlə  gedə 
bilmərəm. Sən axı maşını sürə bilmirsən. Qabil təkid 
etdi,  dedi  ki,  əl  çəkməyəcəm.  Yola  çıxanda  biraz 
getmişdik  ki,  polis  bizi  saxladı.  Qabil  qapını  açıb 
dedi  ki,  mən  şair  Qabiləm.  Polis  isə,  –  nə  olsun  ki, 
şair  Qabilsən,  camaatı  qırmaq  istəyirsən?  Polis  özü 
bizi  apardı.  İsa  da  bu  hadisəyə  o  qədər  güldü,  dedi 
ki, ağlınız yoxdurmu ki, Qabilin maşınına minirsiz ... 
Söhbətimizi hələlik burda yekunlaşdırdıq... 
Tofiq  Hacıyev  İsa  Muğannanın  yaradıcılığını 
uzaq  səfərlər  gəmisinə  bənzətmişdi,  İsa  Muğannanı 
isə onun kapitanına. Bu xatirələri dinləməyə başladı-
ğımız andan biz də bu gəminin sərnişinlərinə çevril-
dik,  qışın  soyuğunu,  aclıq  illərini  sanki  birgə  yaşa-
dıq.  Hər  dəfə  müxtəlif  sahillərə  yan  alıb,  müxtəlif 
hadisələrlə  rastlaşdıq.  Kapitan  bizi  gah  kövrəltdi, 
gah da müdrikliyi  ilə  bizə  dərs keçdi... Növbəti löv-
bərin  hansı  limanda  salınacağını  bilməsəm  də  səya-
hətin maraqlı olacağına əminəm... 
Şəmil Sadiq 
Səma Fuadqızı  
10.02.2015 

---

 
 
 
 
 
 
 
İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 
 
 
284 
İSTİFADƏ EDİLMİŞ ƏDƏBİYYAT SİYAHISI 
 
1.
 
Axundlu Yavuz, Tarixi roman yeni mərhələdə, 
Bakı: Maarif nəşriyyatı, 1988, s 8. 
 
2.
 
Arif Tekin, Kuranın Kökəni. İstanbul: Berfin 
Yayınları, 2013, s 6. 
 
3.
 
Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları 
Enstitüsü Dergisi, Erzurum 2013, s 171-184, 
 
4.
 
Azərbaycan. Ədəbi-bədii jurnal, Bakı 2014, №10. 
 
5.
 
Cəlal Bəydili, Türk mifoloji obrazlar sistemi: 
struktur və funksiya, Bakı: Mütərcim, 2007, s 17. 
 
6.
 
Con Adeyr. Lider. Bakı. Yənbu 2014, s 35. 
 
7.
 
Deniz Karakurt, Türk Söylence Sözlüğü 
(Açıklamalı Ansiklopedik Mitoloji Sözlüğü), 2011 
 
8.
 
Ərəstü Həbibəyli. Sivilizasiyaların kəsişməsində 
türk dünyası. Elm və təhsil. Bakı 2011, s 166. 
 
9.
 
Əsgər Əhməd, XII-XIV əsrlərdə Azərbaycanın 
mənəvi mədəniyyəti (tarixi etnoqrafik 
araşdırma), Bakı, 2012. 
 
10.
 
Faciənin kökü // Xalq Qəzeti. 4 may 1997 
11.
 
Fəxrəddin Salim. Milli Yaddaş sistemində Ürfan 
və təsəvvüf. Bakı: Elm və təhsil, 2010, s 43. 

---

 
 
 
 
 
 
 
İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 
 
285 
 
12.
 
Gencay Şaylan, Postmodernizm, Ankara: İmge 
Kitabevi 2002, s 62. 
 
13.
 
Gene D.Matlock. Ey Dünya nsanları Hepiniz 
Türksünüz. Topkapı, İstanbul 2012, s 17. 
 
14.
 
Hatice Elif Diler, Derya Emir, “Büyülü 
Gerçekçilik, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal 
Bilimler Dergisi 2011, Sayı 30201, s 52. 
 
15.
 
Hüseyn Cavid. Seçilmiş əsərləri II cild. “Şeyx 
Sənan” pyesi. Bakı, elm. 2007, s 172. 
 
16.
 
Hüseyn Cavid. Seçilmiş əsərləri III cild. Elm. 
Bakı 2007. s 119. 
 
17.
 
Hüseyn Töfviqi. Böyük dinlərlə tanışlıq. Xəzər 
Universitesi Nəşriyyatı. Bakı 2013, s 27. 
 
18.
 
Xəlil Rza Ulutürk, Mən Onsuz da Əbədiyəm. 
Gənclik 2003, s 92. 
 
19.
 
İsa Həbibəyli. İsa Hüseynovdan İsa Muğannaya: 
Axırıncı əlyazma və bütöv dünya. Bakı: Hədəf 
nəşrləri, s 3-5. 
 
20.
 
İsa Hüseynov, İdeal, Bakı: Yazıçı, 1986, s 5. 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 
 
 
286 
21.
 
İsa Hüseynov, İlan dərəsi, Bakı: Hədəf nəşrləri, 
2013, s 78. 
 
22.
 
İsa Hüseynov, Məhşər, Bakı: Gənclik, 1978, s 3. 
 
23.
 
İsa Hüseynovun son müsahibəsi: 
//"Düşmənlərim üçün də darıxıram", 
news.milli.az/culture/257340.html, (01.04.2014) 
 
24.
 
İsa Muğanna, Qəbiristan, Bakı: Hədəf nəşrləri, 
2013, s 6. 
 
25.
 
İsa Muğanna, Türfə, Bakı: Hədəf nəşrləri, Bakı 
2015, s 7. 
 
26.
 
İsa Muğanna, Cəhənnəm, Bakı: Hədəf nəşrləri, 
2013, s 5. 
 
27.
 
İsa Muğanna, GurÜn, Bakı: Hədəf nəşrləri, 2013, 
s 49. 
 
28.
 
İsa Muğanna, Mənim məhəbbətim, Bakı: Hədəf 
nəşrləri, 2014, s 12-13. 
 
29.
 
İsa Muğanna. Seçilmiş əsərləri VI cild, Bakı: 
Avrasiya nəşrləri, 2009. s 330. 
 
30.
 
İsmayıl Şıxlının tanış etdiyi İsa və Firuzə 
Muğannalar.  http://modern.az 2014.06.22. 
 

---

 
 
 
 
 
 
 
İsa Muğanna yaradıcılığı “İdeal” işığında 
 
287 
31.
 
İsmayılov Ə. Dünya romantizm ənənələri və 
H.Cavid, Bakı: Yazıçı 1983, s 33. 
 
32.
 
İsrafilov H. Azərbaycan dramaturgiyasının 
inkişaf problemləri. Bakı: Elm, 1988, s 124. 
 
33.
 
Kamal Abdulla, Yarımçıq əlyazma, Bakı 2004, s 
129. 
 
34.
 
Kitabçı, №3, Mega Basım, İstanbul, 2014. 
 
35.
 
Klassik Azərbaycan ədəbiyyatında işlənən ərəb-
fars sözləri lüğəti. II cild. Bakı: Şərq-Qərb, 2015, s 
411. 
 
36.
 
Kredo qəzeti. N44 (799) 31 oktyabr, 2014 
 
37.
 
Qiyasəddin Qeybullayev, Azərbaycan 
türklərinin təşəkkül tarixindən, Bakı, 1993, s 156. 
 
38.
 
Qulu Ağsəs, "İsa Hüseynov və Muğanna", 
news.lent.az/news/3358, (11.02.2016) 
 
39.
 
Magiya, 
http://az.wikipedia.org/wiki/Magiya#sitat_qeyd-
3. (24.01.2016) 
 
40.
 
Marks K. Və Engels F., Din haqqında, Bakı. 1965, 
s 99. 
 

---