2. Heyvan xəstəliklərinin qarşısının alınması
Heyvandarlıqla məşğul olan fiziki şəxslər və mülkiyyət formasmdan asılı olmayaraq hüquqi
şəxslər, habelə baytarlıq işçiləri tərəfindən heyvan xəstəliklərinin qarşısını almaq məqsədi ilə
infeksiya və invaziyalar əleyhinə tədbirlər planma uyğun olaraq spesifik profilaktik tədbirlər
(peyvəndləmələr, işləmələr, diaqnostik müayinələr və digər baytarlıq- sanitariya tədbirləri) təmin
edilməli, həmçinin xəstəlik baş verdiyi halda, onun yayılmasının qarşısının alınması üçün
müvafiq tədbirlər həyata keçirilməlidir.
3.
Heyvan xəstəliklərinin qarşısının alınmasında heyvandarlıqla
məşğul olanların vəzifələri
Heyvan xəstəliklərinin qarşısmm alınmasmda heyvandarlıqla məşğul olanların vəzifələri
aşağıdakılardır:
*
stasionar heyvandarlıq və quşçuluq fermalarmın, fabriklərinin yoluxucu xəstəliklərdən
mühafizəsini (vəhşi heyvanlar üzrə fermalar da daxil olmaqla) təmin etmək məqsədi ilə onlarm
ərazilərini hasarlamaq, müvafiq baytarüq-sanitariya tələblərinin həyata keçirilməsi üçün şərait
yaratmaq, iri təsərrüfatlarda bu məqsədlə xüsusi baytarlıq-sanitari- ya buraxılış məntəqələri,
təcridxanalar, kəsim sexi, ölmüş heyvanlann yandınlması üçün xüsusi yer (krematoriya) təşkil
etmək;
*
heyvan və quşçuluq fermalarına, təsərrüfatlanna sahə baytar
həkiminin
icazəsi olmadan
kənar yerlərdən bütün növ heyvan və quşlarm gətirilməsinə və ya təsərrüfat daxilində yenidən
komplektləşməsinə, habelə baytarlıq-sanitariya cəhətdən ke)dlyyəti müəyyənləşməmiş yem və
yem əlavələrinin istifadəsinə və kənar şəxslərinin həmin heyvanlarla təmasda olmasına yol
verməmək;
*
təsərrüfata kənardan he)^anlar və quşlar gətirilərkən, yerli dövlət baytarhq orqanlarını
məlumatlandırmaq, ərazidə heyvanların və quşlarm nəzarətsiz saxlanmasına yol verməmək;
*
təsərrüfatda yem' gətirilən heyvanlann xəstəliklərə görə epizootik vəziyyəti, onlarm
əvvəlcədən hansı xəstəliklərə qarşı peyvənd edildiyini müəyyənləşdirilməsi və profilaktika
məqsədi ile təcrid olunmuş bu heyvanlara baytarlıq baxışımn keçirilməsi, epizootiya əlehyi- nə
tədbirlər planına uyğun olaraq lazımi peyvəndləmə və diaqnostik müayinələrin apanlma- sı üçün
baytar mütəxəssislərinə şərait yaratmaq;
*
heyvandarlıq obyektləri və dövlət baytarhq nəzarətində olan yüklər saxlamlan binalan və
digər tikilililəri lazımi baytarlıq-sanitariya tələblərinə uyğun vəziyyətdə saxlamaq, baytar
mütəxəssislərinin göstərişi ilə onlann vaxtaşın dezinfeksiya edilməsini, bu obyektlərdə hər hansı
bir səbəbdən ölən heyvan və quşlarm cəmdəklərinin təcili toplanaraq yandınlmasmı və ya digər
yolla zərərsizləşdirtlməsini təmin etmək;
*
heyvanlarm müvəqqəti saxlandığı yerləri, dəmir yolu stansiyalarmı, sərgi yerlərini,
yarmarkaları, bazarlan, ticarət mərkəzlərini, kəsim məntəqələrini, otlaqları, su mənbələrini lazımi
baytarlıq-sanitariya tələblərinə uyğun vəziyyətdə saxlamaq;
*
heyvandarhq binalarının (quş, vəhşi heyvan saxlanan binalar daxil olmaqla), ta^riı.;
obyektlərinin, balıqçıüq tasərrüfatlannın, kəsim məntəqələrinin yem anbarlannın tikintisində və
istifadəsində zoogigiyena və baytarlıq-sanitariya norma və tələblərinə riayət etmək;
*
hüquqi və fiziki şəxslərə mənsub olan heyvanlar arasında tələfat olduqda və ya bir neçə
heyvanda xəstəlik müşahidə edildikdə, bu barədə dövlət baytarlıq orqanma məlu
-------------------------------------------- 867 ------------------------------------------------
mat vermək, baytar işçiləri hadisə yerinə gələnə kimi xəstə və xəstəliyə şübhəli heyvan- lan
sağlamlardan ayıraraq təcrid olunmuş vəziyyətdə saxlanıİmasmı təmin etmək;
*
baytar mütəxəssiselərinin rəyi olmadan heyvanların və quşİarm etindən və xammalından
hər hansı bir məqsəd üçün istifadə edilməsinə, həmçinin xəstə və xəstəliyə şübhəli heyvanlann və
onlardan aimmış süd, yumurta və digər heyvan mənşəli məhsulların satılmasma yol verməmək;
*
ət və süd emalı müəssisələrində, quşçuluq təsərrüfatlarında, soyuducu qurğularda, diger
heyvan mənşəli məhsul və xammalın saxlanılması, tədarükü, satılması obyektlərində xəstəliklərə
görə təhlükəsizliyin təmin edilməsi üçün bütün sanitar normalara əməl olunmaqla, bu obyektlərin
istər layiheleşdirilməsindo, istərsə də istifadəyə verilməsində dövlət baytarlıq or- qamnm
nümayəndəsinin iştirakını təmin etmək.
4.
Heyvan xəstəliklərinin qarşısının alınmasında baytar
mütəxəssislərinin vəzifələri
4.1.
Dövlət və özəl baytarlıq xidmətində baytar mütəxəssisləri xidmət etdikləri erazi və
təsərrüfatlarda heyvan xəstəliklərinin qarşısının alıranası üçün tələb olunan profilaktika və bay-
tarlıq-sanİtariya tədbirlərini təşkil etməyə, epizootiya əleyhinə tədbirlər planına uyğun olaraq
nəzərdə tutulan tədbirləri müəyyən olunmuş müddətdə həyata keçirməyə borcludurlar.
4.2.
Dövlət və özəl mütəxəssisləri mülkiyyət formasından asılı olmayaraq bütün
heyvandarlıq və quşçuluq təsərrüfatlannda heyvanların törəyib artmasına, onlara lazımi qulluq
göstərməsinə, saxlanmasma, yemlənməsine, səmərəli və düzgün istifadə edilməsinin təmin
edilməsinə qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada nəzarət etməlidirlər.
4.3.
Rayon, şəhər dövlət və özəl bajdarlıq xidmətinin mütəxəssisləri təsərrüfatlara, fermalara
yeni heyvan daxil olarkən (quş, xəzdərili heyvan, babq, arı da daxil olmaqla) onlar üçün
profılaktiki-karantin müddətini təyin etməklə həmin karantin dövründə ayn- ayrı heyvanlarda
epizootiya əleyhinə tədbirlər planında nəzərdə tutulan xəstəliklərə qarşı spesifik profilaktika və
müayinə işlərinin aparılmasını həyata keçirməlidirlər.
4.4.
Baytar mütəxəssisləri təsərrüfatda mövcud olan heyvanlar arasında xəstəlik baş
verdikdə, xəstələri ümumi naxırdan (sürüdən) ayırmağa, onlann müalicəsini təşkil etməyə,
xəstəliyin baş vermə səbəbini aydınlaşdırmaqla, onun yerində ləğv edilməsi üçün müvafiq tədbir
görməyə borcludurlar.
4.5.
Mülkiyyət formasından asılı olmayaraq, xəstəlik aşkar edilən bütün təsərrüfatlarda,
yaşayış məntəqələrində, baytar mütəxəssisləri mövud heyvanları və ya onların bir qrupunu
(seçmə yolu ilə) müayinədən keçİnnəyi, xəstəliyin yayılma dərəcəsini eləcə də xəstəlik amilinin
daxil olma, yayılma mənbəyini müəyyən etmək üçün ölçü götürməyi və heyvanları ciddi
baytarlıq nəzarətində saxlamağı, xəstəliklərə qarşı qoruyucu tədbirlərin apanimasını təmin
etməlidirlər.
5.
Dövlət baytarlıq nəzarətinə cəlb edilən yüklərin təhlükəsizliyinin
təmin edilməsi
5.1.
Dövlət baytarlıq nəzarətində olan yüklərə idxal edilən və ölkə erazisində yetişdirilən
bütün növ heyvanlar və quşlar, heyvan mənşəli məhsullar və xammal, habelə balıq və an
məhsullan. baytarbq preparatlan, yem və yem əlavələri daxildir.
-------------------------------------------------- 868 --------------------------------------------------------