http://www.amu.edu.az
28 fevral 2015-ci il
4
Qeyd etdi ki, soyqırım 1992-
ci il fevralın 25-dən 26-na
keçən gecə Ermənistan silah-
lı qüvvələri və keçmiş SSRİ-
nin 366-cı motoatıcı alayının
iştirakı ilə törədilib: “Xocalı
sakinlərindən 613-ü qətlə ye-
tirilib. Onlardan 63-ü uşaq,
106-sı qadın, 70-i yaşlı olub.
Təsəvvür edirsinizmi, 8 ailə
tamamilə məhv edilib, 25 uşaq
hər iki valideynini, 130 uşaq
valideynlərindən birini itirib.
Düşmən gülləsinə tuş gələn və
yaralanan 487 nəfərdən 76-sı
uşaq olub. 1275 nəfər əsir, 150
nəfər isə itkin düşübdür.
Bilirsiniz ki, bu günədək
erməni diasporu qondarma
soyqırımı ilə bağlı ədəbiyyatlar
nəşr etdirib. Ermənilər əvvəl
soyqırıma məruz qalanla-
rın 300 min olduğunu ya-
zırdılar. İndi bu rəqəmin 1,2
milyon
olduğunu
deyirlər.
Baxmayaraq ki, Türkiyə
tərəfi dəfələrlə təklif edib ki,
arxivlər açılsın, amma erməni
tərəfi buna razı olmayıb. Çün-
ki əllərində soyqırımı təsdiq
edən heç bir sənəd yoxdur.
Avropanın bir çox ölkələri,
Amerikanın müəyyən ştatla-
rı, Baltikyanı ölkələr Xoca-
lı soyqırımını tanıyıb. Amma
təəssüf ki, hələ də bu faciənin
tanınmasında ikili standartlar
müşahidə olunur. Hələ də bir
sıra ölkələr bu hadisəni, bu
soyqırımı tanımır. Ona görə
harada yaşamağımızdan və
fəaliyyət
göstərməyimizdən
asılı olmayaraq, bizim ən
ümdə vəzifəmiz bu faciəni
dünya ictimaiyyətinin diqqətinə
çatdırmaqdır”-deyən rektor bu
faciənin, soyqırımın xalqımızın
tarixində ən qəddar, ən qan-
lı hadisələrdən biri olduğunu
və bunu xalqımızın heç vaxt
unutmayacağını
vurğuladı.
Gənclərə də öz tövsiyələrini
verdi. Xatırlatdı ki, Azərbaycan
gəncliyi bu rəqəmlərə diqqət
yetirməli, ermənilərin onların
babalarının, nənələrinin başına
gətirdiyi faciələri, onların necə
qətlə yetirildiyini unutmasın.
Sonra universitetin prorek-
toru, millət vəkili, professor
Rafiq Məmmədhəsənov çı-
xış etdi. O, öz çıxışında Hitler
Almaniyasının Sovet İttifaqı
ilə müharibə apardığı dövrdə
uşaqlara, qocalara, qadın-
lara toxunulmadığını, onla-
ra mərhəmət göstərildiyini
qeyd etdi: “Amma ermənilər
o qədər qaniçən oldular
ki, qocaları, uşaqları qətlə
yetirməklə
kifayətlənməyib,
meyitlərin dərisini belə soy-
dular. Bu, ermənilərin bəşər
tarixində insanlıqdan uzaq,
görünməmiş
vəhşiliyi
idi.
Xocalı
faciəsinə
siyasi
qiymət yalnız mərhum pre-
zidentimiz Heydər Əliyevin
hakimiyyəti dövründə verildi.
İndi isə cənab prezident İl-
ham Əliyevin əzmkarlığı və
təşəbbüsü sayəsində Xocalı
faciəsi ilə dünya ictimaiyyətinə
ətraflı məlumat verilib. Hazırda
Heydər Əliyev Fondunun vit-
se-prezidenti Leyla Əliyeva bu
faciəni “Xocalıya ədalət” şüarı
ilə erməni xislətinin nə qədər
qaniçən və vəhşi olduğunu
dünyanın diqqətinə çatdırır”.
ATU-nun insan anatomiyası
kafedrasının professoru, Xo-
calı sakini Mübariz Allahverdi-
yev də şahidlik etdiyi faciəni
ürək ağrısı ilə xatırladı. Xoca-
lının ötən əsr ərzində rusların
dəstəyi ilə ermənilər tərəfindən
bir neçə dəfə soyqırıma məruz
qaldığını bildirdi. 1905-1907,
1918-1920-ci illərdə Xocalının
yerlə yeksan edildiyini qeyd
edən Mübariz müəllim 1992-ci
ildə törədilən faciənin xalqımı-
zın qəlbində, yaddaşında sa-
ğalmaz iz buraxdığını diqqətə
çatdırdı. Na-
tiq sonra Qarabağın Naxçıva-
nik kəndində həkim işlədiyini,
fəaliyyəti
dövründə
neçə
erməni övladlarının həyatını
xilas etdiyini, amma bunun
müqabilinə həmin ermənilərin
uşaqlara, qocalara, xəstələrə
baxmadan xocalıları süngüdən
keçirdiyini xatırladı: “ Qara-
bağda
erməni-azərbaycanlı
davası 1966-cı ildə də ola
bilərdi. Həmin il iyulun 7-də
ermənilər
Xankəndində
3
azərbaycanlının
başı-
nı kəsərək Ermənistana
göndərmiş və od vurub yan-
dırmışdılar. O zaman bunun
qarşısını DTK-da çalışan ulu
öndər Heydər Əliyev aldı.
Qətli törədən erməniləri həbs
etdirərək proseslərin geniş
miqyas almasına imkan verm
ədi”.
I daxili xəstəliklər və reani-
motologiya kafedrasının do-
senti, Kəlbəcərdən məcburi
köçkün Nağdəli Zamanov da
Xocalı faciəsindən danışa-
raq bildirdi ki, bu gün xalqı-
mızın qan və can yaddaşının
silkələndiyi gündür. Erməni
vəhşiliyi və vandalizmi barədə
söhbət açan natiq, faktlarla on-
ların xalqımızın başına gətirdiyi
fəlakətlərdən bəhs etdi. Bu
barədə xeyli məqalələrin,
əsərlərin yazıldığını diqqətə
çatdırdı. Onlardan əməkdar
jurnalist, şair-publisist Eldar
İsmayılın “Göyçənin qisası
qalır”, AMEA-nın Fəlsəfə və
Hüquq İnstitutunun əməkdaşı
Zaur Əliyevin “Xocalı soyqırı-
mı beynəlxalq cinayət kimi”,
Qənirə Paşayeva və Həvva
Məmmədovanın həmmüəllifliyi
ilə “ Xocalı soyqırımı: şahidlərin
dili ilə” və başqa əsərləri misal
gətirdi.
Sonra mikrobiologiya və
immunologiya
kafedrasının
dosenti, Xocalıdan məcburi
köçkün
Səidə
Zeynalova
faciəyə şahidlik etdi. Ömrünün
ən və xoş çağlarının Xocalıda
keçdiyini deyən Səidə xanım
o dəhşətli gecəni ürəkağrısı
ilə xatırlayaraq soyqırımı günü
xəstə anasını Bakıya gətirmək
üçün Ağdamda olduğunu bil-
dirdi. Sonra şahid olduqla-
rını belə təsvir etdi: “Ağdam
tezdən
tükürpədici
insan
səslərinə, hayqırtılarına oyan-
mışdı. Bu səsə atam küçəyə
çıxdı. Amma ağlaya-ağlaya
geri qayıtdı. Səbəbini soruş-
duq. Dedi ki, ay bala, Qüdrət
müəllimi gördüm, “qızlarımın
meyitini meşədə görənlər məni
muştuluqlasın”-deyə küçədə
haray çəkirdi”. Səidə xanım
soyqırımı törədənlərin, cinayət
əməllərinin başında duran Ro-
bert Koçaryan və Serj Sarkis-
yanın cəzalarına çatacağına
və işğal altında olan torpaq-
larımızın azad olunacağına
əminliyini bildirdi.
Sonra valideynləri Zəngi-
l an dan
məcburi
köçkün
olan I müalicə-profilaktika
fakültəsinin tələbəsi Sevinc
Abbasova çıxış etdi. Bildirdi ki,
Xocalı faciəsi qədər yaşım ol-
masa da, bu faciənin dəhşətli
anlarını mərhum tele-jurna-
list Çingiz Mustafayevin lentə
aldığı video görüntü, oxudu-
ğum məqalələr, müsahibələr
vasitəsi ilə yaxşı təsəvvür
edirəm. Hər birimizin və o
cümlədən biz gənclərin üzərinə
bu faciəni tanıtmaq, insanlar-
da vətənpərvərlik, düşmənə
nifrət hissini aşılamaq vəzifəsi
düşür”-deyən natiq “bu qisası
yerdə qoymamalıyıq!” sözləri
ilə fikrini tamamladı.
Sonda Əhliman müəllim
tədbiri bağlı elan edərək Xoca-
lı və 20 Yanvar faciəsinə məhz
ulu öndər Heydər Əliyevin
hakimiyyəti dövründə təkcə
siyasi deyil, həm də hüquqi
qiymət verildiyini tədbir iştirak-
çılarının diqqətinə çatdırdı
.
Qabil ABDULLAYEV
Fotolar Cənnətalı Çingizindir
m
Fevralın 25-də Azərbaycan Tibb Universitetində Xocalı Soyqı-
rımının 23-cü ildönümü münasibəti ilə tədbir keçirildi. Tədbiri ATU-
nun rektoru, millət vəkili, akademik Əhliman Əmiraslanov açdı. Xocali
faciəsi qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad ediləndən sonra
Əhliman müəllim bu qətliamın hər il ənənəvi olaraq onun rəhbərlik etdiyi
universitetdə qeyd edildiyini bildirdi.
XOCALI FACİƏSİ ANILDI
Ermənilərin bəşər tarixində görünməmiş vəhşilikləri xatırlandı