S. B. Kazımov, A. A. Qasımova SÜd və SÜd məhsullarinin texnologiyasi

S.B.Kazımov, A.A.Qasımova 
250 
ultrafiltrlənməsidir və iki dəfə ardıcıl olaraq membrandan 
keçirilməsi. Belə emaldan sonra zərdabda yalnız 0,1% 
azotlu birləşmələr qalır. Lakin digər üsullarla emal zamanı 
bu göstəricilərin qalığı 0,35-0,5% olur. 
Keyfiyyətindən asılı olaraq süd şəkəri iki növə bölünür: 
1.
əla növ - laktozanın miqdarı 
kül maddələ-
ri
zülalların miqdarı 
2%. 
2.
I növ - laktozanın miqdarı 
kül maddələri 
zülalların miqdarı 
5%. 
Saflaşdırılmış süd şəkəri
. Saflaşdırılmış süd şəkəri xam 
süd şəkərindən (əla növün tələblərinə cavab verən) və aşa-
ğıdakı əməliyyatlar vasitəsilə istehsal olunur: 
-
Xam süd şəkərinin suda həll edilməsi və təmizlən-
məsi. Əməliyyat xüsusi reaktorlarda və ya uzunmüddətli 
pasterizasiya vannalarında hər 100 kq şəkərə 40-45 litr su 
əlavə etməklə, 90
0
C-ə qədər qızdırmaqla, 1-2% şəffaflaş-
dırıcı kömür, 0,05-0,07% natrium-hidrosulfat və 2% xır-
dalanmış diatomit qarışdırmaqla həyata keçirilir. Kömür 
və diatomit yüksək adsorbsiya xassələrinə malik olduğu 
üçün kənar qarışıqları udur, natrium-hidrosulfat isə rəng-
verici birləşmələri rəngsizləşdirir.Hər üç vasitə həll olmaz 
hala keçirilir və filtrlənmə zamanı məhsuldan uzaqlaşdırı-
lır. 
-
Məhsulun filtrlənməsi, kristallaşdırılması, melassa-
nın ayrılması, qurudulması, üyüdülməsi və qablaşdırılma-
sı. Məhsulun kristallaşdırılması 13-15
0
C-də 8-10 saat 
müddətində aparılır. Qalan əməliyyatlar xam süd şəkərin-
də olduğu kimidir. Saflaşdırılmış süd şəkəri ağ rəngli kiçik 
kristallı tozdur. Onun tərkibində 99% laktoza, 0,7% nəm-
lik, 0,3% kül maddələri olmalıdır. Ağır metallardan qalay 
və mis duzları uyğun olaraq hər bir kq məhsulda 50 və 5 
mq-dan artıq olmamalı, qurğuşun duzlarının olmasına 

---