|
Rahbarlik psixologiyasining fundamental asoslarirahbarlik-psixologiyasining-fundamental-asoslari (1)2022
№4
463
kelmoqda. Boshqaruvning spesifik jihatga egaligi haqidagi fikrni davom ettirish psixologiya,
xususan, boshqaruv psixologiyasining predmetli sohasini aniqlab olish imkonini beradi. Qator
tahlillar asosida shunday xulosaga kelamizki, boshqaruvdagi psixologik hodisalarni uch asosiy
guruhga kiritish mumkin:
Boshqaruv subyekti – rahbar.
Boshqaruv obyekti – xodim.
Boshqaruv subyekti va ob’ekti o‘rtasidagi munosabatlar.
Boshqaruvga oid psixologik hodisalarning bunday guruhlanishi shartli bo‘lib, ularning har
birini tadqiq etish muqarrar tarzda qolgan ikkitasini ham o‘z ichiga qamrab oladi. Xususan,
rahbar shaxsi boshqaruv sub’ekti sifatida ko‘pchilik tadqiqotlarning asosiy mavzusiga aylanar
ekan, uning har bir harakatida xodim nazarda tutiladi, va albatta, muayyan munosabat doirasida
talqin etiladi. Hatto rahbarning o‘z shaxsini mukammalashtirishi yo‘lidagi faolligi ham ichki
psixologik munosabat, o‘z –o‘ziga bo‘lgan munosabat sifatida ta’riflanadi. Boshqaruv mavzusini
bunday cheklash, bir tomondan, psixologiya fani uchun o‘z predmetini aniqlash imkonini bersa,
ikkinchi tomondan, boshqaruv ilmiga tamoman yangi qarashlarning shakllanishi bilan
ifodalanadi. Xususan, boshqaruv va rahbar faoliyatiga fenomenologik yondashuv tarafdorlari
taklif etgan g‘oya va fikrlar, darhaqiqat, psixologiya fanining nafaqat izlanish sohasi va
yo‘nalishi, balki “nuqtasini” ifodalab bera oldi desak mubolag‘a bo‘lmaydi.
Zamonaviy rahbar hayotiga bunday texnik vositalarning kirib kelishi boshqaruv
professionalizmini takomillashtirishni texnologizatsiyalash masalasiga yangicha mazmun
bag‘ishlaydi. Nazarimizda, har qanday soha kabi boshqaruvni professonallashtirish va rahbarlar
professionalizmini yuksaltirish masalasi bundan keyin ham turli ilmiy yo‘nalishlar integratsiyasi
va faolligi asosidagina hal etilishi mumkin bo‘lgan masaladir.
XULOSA
Xulosa qilib aytganda boshqaruv muammosi psixologiya sohasidasida juda keng
o‘rganilgan bo‘lib, ularda turlicha nazariyalar, konsepsiyalar, yondashishlar, pozitsiyalar,
yo‘nalishlarga asoslangan holda tadqiq qilingan. Shu bilan birga, oliy ta’lim tizimi rahbar va
lider bir shaxsda ifodalanishi ayni muddao hisoblanadi hamda rasmiy rahbar iloji boricha
tashkilot maqsadlarini xodimlar manfaati bilan uyg‘unlashtirgan holda boshqaruv jarayonini
tashkil etishi lozim. Aynan shu omil, ayniqsa, kasb sohasidagi yuqori malaka rahbarni liderlik
darajasiga ko‘tarilishi uchun asos bo‘lib xizmat qiladi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|