Radioelektronika asoslari

a ~ . p _ D ₌
R R R
Bunda m = J + —f - kirish qarshiligiga bog'liq koeffitsient, £, = —f-¹— Rf R_}+R₂
ekvivalent kirish qarshiltgi. LTmumty emitterli sxema uchun m = 2 + 5 qiltb olinadt.
Kuchaytirgichning kirishiga signal beriiganda emitter tokining o'zgaruvchan tashkil etuvchisi iiosii bo'iadi. Uning R* rezistordagi potensial tushuvidan qutulish uchun emitterga C_E kondcnsator kiritiladi:





Umumiy holda qarshiliklarda tuzilgan kuchaytirgLchdan o'tiridjij toklar 10-rasmda kcltirilgan. Unda uzuq (punktir) chiziq bilan o'zganus
tok va uzluksiz chiziq biiati kirish signaii (o'zgaruvchan tok) yo'naiishiari ko'rsatilgan,
Prinsipial sxcmadagi va R₂ kuchianish bo‘!gichlari tranzistomiug . “sokin” ish rejimini beigilaydi va bunda undan doitniy sokinlik toklari ;_Wi - /« va /kt o‘tib turadi hamda shu asosda uning bazasi, emitteri va kollektoriga mos ravishda Uf U* va doimiy kuchlanishiar tushib turadi.
i?j, Ru va R4 qarshiliklar tranzistorning doimiy tok rejimida temperatura 0‘zgarisbini teraiostabi11 ovchi manfiy teskari bog'laaish zanjirini hosil qiiadi (lO-rasm). Teskari bogManish deganda kuchaytirgichning chiqishidan kirishiga signalning bir qismini uzatilishi tushuniladi, Biznig holda, temperatura o‘zgarishi bilan /_k, koJJektor toki ortishi hisobiga f_a emiler toki va R4 qarsfiiiikdagi U_a oshadi diunki, U_a ~ • R₄. Baza-yer oralig‘idagi kuchlanish U_hycr baza kuchlanishi
bo'lgichiari orqali oiingani uchun hamda U_hfa = + U_yt ga tengiigidan,
U_a ning ortishi U_u ning kamayishiga olib keiadi. Natijada emitter-baza o'tishi yopiiadi va baza toki kamayib, /_kt koilektor toki miqdori pasayishiga oiib keladi va dastlabki temperatura ta'siridagi tok ortishi kompensats iy alanadi.
qarsbilikni emitter zanjiriga ulanisb; kucbaytirgicbning
o ‘zgaruvchan tok bo‘yicha ish rejimini o‘zgartiradi.
Emitterning o‘zgaruvchan toki /?4 qarshiiikda U_c = l_t * R4 kuchlanish tushuvini hosil qiladi va ?A* = - bk
bo‘lgani uchun bu kuchlanisb bazaga berilayotgan
kuchaytiriluvchi kucldanis/mi kamaytiradi. Natijada,
kuchaytirisb koeffitsienti kamayadi. Buning oldini olish uchun /?₄ qarshilik yetarlicha katta sig'imga ega bo‘lgan C3 kondensator hilan shuntlanadi.
Agar kirish zanjiriga o‘zgaruvchan tok manbaipi uiasak, u hoida sxemadagi doimiy tok va kuchlanisbga o‘zgaruvchan tahskil

etuvchilar ham qo‘shiladi (tl-rasm). Endi kollektor tokj kirish signaJ yoq bolgandagi hr> - issiqlik toki va h,k - o'zgaruvchan tahskil etuvchi yigiridisidan iborat boMadi (Ua-rasm). Tranzistoming R_k- nagmzkasidagi kuchlanishni doimiy va o'zgaruvchi kudilanishlar yigindisi sifatida qarash mumkm (He-rasm): U_Rt - U_nk , + U_m__ . Kollektor tokining o‘zgarishi kollektor kuchlanishining o‘zgarishigaa olib keladi va nagmzkadagi kuchlaninshning ortishi bilan kollcktor-emitter oralig‘idagi kuchlanish ham U_kc = E_k - /j. R_k ifodaga ko‘ra ozgaradi. Biroq uiaming ozgarishi qarama- qarshi fazada bo'iadi (11-rasm, d, e - holatlat). Bu esa /fC-kuchaytirgich kirish va chiqish signallari orasidagi faza farqini tc ga ozgartirishini korsatadi.