baldırlarını açıqda qoymuşdu. Canıma istilik gəldi, onun üstünə
atıldım. «Of, senyor», – o, yanıqlı-
yanıqlı hıçqırdı. Onu alçaltdığıma görə özümü alçalmış hiss edib,
ən bahalı fahişələrin o vaxtkı
qiymətindən ikiqat artıq pul vermək istədim, di gəl götürmədi,
onda mən onun məvacibini artırmalı
oldum ki, ayda bir dəfə – paltar yuyanda bunu təkrar eləyim.
Haçansa düşündüm ki, bu yataq hesabı mənim düşkün həyatım
haqqında hekayətin təməli ola bilər,
adı da, elə bil, göydən düşdü: «Küskün gözəlçələrimi
xatırlayarkən». Mənim göz qabağındakı həyatım,
əksinə, az maraqlı idi: atasız-anasız yetim, gələcəyi olmayan
subay, ortabab jurnalist, Kartaxena de-
İndiasdakı Çiçək oyunlarının dördqat finalçısı və eybəcərlikdə tayı-
bərabəri olmayan bir adam kimi
karikaturaçıların sevimli obyekti. Qısası: puç olmuş həyat və bu
həyat on doqquz yaşımda anamın
əlimdən tutub, ritorika və ispan dili dərslərində yazdığım məktəb
həyatından bəhs edən məqaləmin çap
olunub-olunmayacağını biləcəyini öyrənmək üçün məni «Diario
de-la-Pas»a apardığı gündən əyri
getdi. Məqalə bazar sayında məktəb direktorunun gələcəyimə
böyük ümidlər bəslədiyindən dəm
vurduğu ön sözü ilə çap olundu. İllər keçəndən sonra biləndə ki,
anam həmin və sonrakı yeddi nəşr
üçün pul verib, xəcalət çəkmək artıq gecdi, o vaxta qədər mənim
həftəlik köşəm daha ayaq tutmuşdu,
bundan başqa, xəbər tərtibatçısı və musiqi tənqidçisi idim.
Bakalavr dərəcəsi və əlaçı diplomu alan kimi, üç kollecdə ispan
və latın dilindən dərs deməyə
başladım. Mən lazımi təhsili olmayan, işə həvəssiz yanaşan və
valideynlərinin zülmündən qurtulmaq
üçün məktəbə getməyin ən asan çıxış yolu olduğunu düşünən
bədbəxt uşaqlara bir damcı da rəhmi
gəlməyən pis müəllim idim. Eləyə bildiyim bir şey var idisə, o da
sevdiyim misraları taxta xətkeşin
qorxusu altında onlara əzbərlətməkdi: «İndi bütün gördüklərin,
Fabio, dağlar, kədərli təpə, tərk edilmiş
vadi bir zamanlar şöhrətli İtaliko adlanırdı». Yalnız qocalandan
sonra şagirdlərimin mənə verdiyi iyrənc ayamadan xəbər tutdum:
Kədərli Təpə.
Vəssalam, həyat mənə bunları verdi, daha çox şey əldə etmək
üçün isə heç nə etmədim. Dərsarası
fasilədə tək nahar eləyirdim və saat altıda ulduzlu səmadan
siqnallar tutmaq üçün redaksiyaya gəlirdim.
Saat on birdə, redaksiya bağlanandan sonra isə mənim əsl
həyatım başlayırdı. Həftədə iki-üç dəfə
gecəni Çin məhəlləsində keçirirdim, özü də elə cürbəcür adamlar
arasında ki, iki dəfə ilin müştərisi
elan olunmuşdum. Yaxınlıqdakı «Roma» kafesində şam
eləyəndən sonra bəxtə-bəxt hansısa bir
fahişəxananı seçib, arxa qapıdan sivişib içəri keçirdim. Mən oraya
kef çəkmək üçün gedirdim, amma
vaxt ötdükcə bu mənim işimin bir hissəsinə çevrildi, çünki belə
yerlərdə siyasət qurdlarının dili açılırdı,
onlar bir gecədə öz məşuqələrini dövlət sirlərindən agah
eləyirdilər, heç fikirləşmirdilər ki, karton
arakəsmələrin arxasında onlara geniş ictimaiyyət qulaq asır. Elə
bu üsulla – başqa nə cür ola bilərdi –
bildim ki, mənim qayğısız subay həyatımı Karmen küçəsindəki
yetim oğlan uşaqlarının köməyilə
soyutduğum uşaqbazlıq həvəsimlə izah edirlər. Başqa şeylər kimi
bunu da unutmaq mənə qismət oldu,
çünki elə orada özüm haqqında xeyli yaxşı şeylər də eşitdim və
bunu lazımınca qiymətləndirdim.
Mənim heç vaxt yaxın dostum olmayıb, isinişə bildiyim
təkəmseyrək dostlar da artıq Nyu-Yorkda
idilər. Başqa sözlə desək, ölmüşdülər, çünki, məncə, öz keçmiş
həyatları haqqında həqiqəti
çeynəməmək üçün dərdli ürək sahibləri məhz oraya yollanırlar.
Təqaüdə çıxandan sonra işim azaldı,
cümə günləri günün ikinci yarısında qəzetə məqalə aparırdım, bir
də bəzi faydalı məşğuliyyətlərim
olurdu: «Bell Artes» zalında konsertlər, əsasını qoyduğum üzvü
olduğum və İncəsənət mərkəzində
rəsm sərgiləri, ictimai abadlıq cəmiyyətində mühazirə, arabir də
«Apollo» teatrında Fabreqasın
filmlərinin nümayişi kimi mühüm işlər. Gəncliyimdə yay
kinoteatrlarına gedirdim; orada ay tutulmasını
müşahidə etmək də, eyni uğurla qəfil yağan leysan nəticəsində
ikitərəfli sətəlcəm olmaq da mümkündü.
Ancaq məni filmlərdən çox, bilet qiymətinə, bəzən müftə, bəzən
də borca verən gecə quşları
maraqlandırırdı. Qısası, kino – mənim janrım deyil. Şirli Templin
ədəbsizliyinə sitayiş isə,
ümumiyyətlə, mənim səbir kasamı daşdıran son damcı oldu.
Otuz yaşıma qədər vur-tut dörd dəfə Çiçək oyunlarına getmək
üçün Kartaxena de-İndiasa səfər
etmişəm, bir dəfə də Sakramento Montelanın dəvəti ilə onun
fahişəxanasının təntənəli açılışında iştirak
üçün murdar bir gecədə motorlu qayıqla Santa Mariyaya
üzmüşəm. Evdəki həyatıma gəlincə, vasvası
deyiləm və az yeyirəm. Damiana qocalandan sonra yemək
hazırlamağa gəlmədi, o vaxtdan mənim
daimi yeməyim redaksiya bağlanandan sonra «Roma» kafesində
yediyim kartov tortili oldu.
Beləliklə, doxsanilliyim ərəfəsində Rosa Kabarkasın zəngini
gözləyərək nahar etmədim, kitab
oxumağa da səbrim çatmadı. Günorta saat ikidə, dəhşətli istidə
cırcıramaların səsi aləmi başına
götürmüşdü və günəş açıq pəncərəyə yaxınlaşırdı, ona görə tor
yelləncəyin yerini üç dəfə dəyişəsi
oldum. Mənə həmişə elə gəlirdi ki, anadan olduğum gün ilin ən
isti günüdür və bununla barışmışdım,
ancaq həmin gün istiyə dözmək mümkün deyildi. Saat dörddə
Pablo Kazalsın ifasında İohan Sebastyan
Baxın violonçel üçün yazdığı altı süitasının köməyi ilə özümə
gəlməyə çalışdım. Onları musiqidə ən
müdrik adam sayıram, di gəl həmişə sakitləşdirdiyi halda, indi bu
musiqi məndə ruh düşkünlüyü
yaratdı. Bir az hay-küylü saydığım ikinci süitada məni mürgü basdı
və yuxuda violonçelin iniltisi
sahildən aralanan gəminin ürəksıxıcı fit səsinə qarışdı. Demək
olar, dərhal da telefon zənginə oyandım
və Rosa Kabarkasın kallaşmış səsi məni həyata qaytardı.
«Axmaqların bəxti gətirir, – o dedi. – Bir dənə
kəklik tapmışam ki, sən istədiyindən də yaxşıdır, ancaq bir əngəli
var: on dörd yaşı yenicə tamam
Dostları ilə paylaş: |