Pedagogs international research

Axloqiy omil. Bu jamiyatning manaviy rivojlanishinig pastligi, fan va sanatga befariqlik bilan nomoyan bo’ladi. Bolo odamlar orasida axloqning pasayishini kuzatadi; ularning aksaryati, masalan, odam savdasi, ommaviy alkogolizim va fohishalikni odatiy hodisa deb bilishadi.
Atrof-muhit, jamiyat. ikkinchisining vakillari nafaqat buzg’inchilarni itiborga olishadi, balki kopincha ularni yoqtirishadi. Hozirgi kunda ular ularga rahimdil bo’lib, tarbiyani ayiblaydilar va nosog’lam oylalarda yashaydilar va har bir narsada shaxsiyat birinchi navbatda ota-onalar tomonidan emas, balki shaxsning o’zi tomonidan shakillanishini unutishadi. Noqulay muhutda o’sib-ulg’aygan, omma ichki va qatiy ruhni tarbiyalashga muvaffaq bo’lgan koplab odamlar bor, shuning uchun ular hayotda ma’lom bir balandlikka erishadilar va jamiyatning normal a’zolariga aylanadilar.[5]
Ijtimoiy meyorning, shundaki yoshligidan-oq muayyan meyorlarga moslashtirib borilgan shaxslar umum tomonidan qobil qilingan tamoyillar doirasidan chetga chiqmaydi va boshqalardan ham shuni kutadi. Jamiyatning jamiyat ozolarini mazkur ijtimoiy meyorlarga amal qilib yashashlarini nazorat qilib boruvchi instutlar deyiladi. Ushbu institutlarga oila, maktab, mahalla, huquqni muhofaza qilish orginlari va hokazolar kiradi. Afsuski oramizda shunday insonlar ham uchraydiki, ular jamiyat taraqqiyotiga xizmat qilmasdan, balki unga tosiq bolivchi meyordan og’ish holatlarini yuzaga keltiradilar. Quydagilar deviant xulq- atvorning nisbatan kengroq tarqalgan ko’rinishlaridan hisoblanadi: Jinoyatchilik, ichkilikvozlik, giyohvandlik, fohishavozlik (fanda rasmiy nikohsiz jinisiy aloqa ikki turli bolib organiladi).

1. 
   Konkubinat-nikohsiz birga yashash.
   
2. 
   Fohishavozlik-pul uchun o’z tanasini sotish.
   

Mamlakatimiz bo’yicha kiyingi yillarda sodir etilyotgan barcha jinoyatlarning 25-30 % i yoshlar hissasiga to’g’ri keliyotgani, umuman olganda, 30-34ming nafar
yoshlar, jumladan, 3,4 ming xotin qiz jinoyat sodir etiyotgani barchamizni tashvishga solishi zarur. Birgina 2016 yillning 11 oyida 815 nafar kollej va liciy o’quvchisi, 318 nafar talaba jinoyatga qol urganiga qanday baho berish mumkin? Eng achinarlisi, maskur shaxslarning 11%i ayollar, 9 %ini 18 yoshdan 30 yoshgacha bo’lgan yoshlar tashkil etadi. Qidiruv elon qilingan 2ming 988 nafar diniy ektremizim tarafdoridan o’tgan yili bor yo’g’i 75 nafari ushlangan. 2016-yillda faqat akademik liceylar va kasib-hunar kollejlari o’quvchilari tomonidan 1ming 427ta jinoyatga qo’l urilgan.
Xulosa o’rnida takidlash joizki, sayyoramizning ertangi kuni, farovonligi farzandlarimiz qanday inson bo’lib kamolga yetishi bilan bog’liq. Shu taraftan deviant xulq-atvorni o’rganishda muammoli vaziyat muhim ahamiyat kasib etedi, uning yeshimi ijtimoiy meyorlarni qollash qiyinroq bo’ladi. Eng avvola har bir insonda tarbiyali jihatlar bilan birga huquqiy savodxonlik, o’zida individual fikiri bolishi va jamiyatdagi tasirlarni tog’ri o’zlashtirib, gruhni va o’z ornini tog’ri tanlashi kerak. Agar inson o’zidagi maommalarni tog’ri yeshim topib shiqib keta olsa u atrofdagi yomon illatlardan yiroq bol’adi. Yoshlar orasida bizga tegishli bolmagan ziyonli tasirlarga qarshi musttahkam imnunitetini shakillantirish va vatanimiz tag’diri uchun javobgarlik tuyg’usini musttahkamlash boyisha aniq shoralarni korishimiz shart.