O‘ZBEKISTONDA
FANLARARO
INNOVATSIYALAR
VA
19-
SON
ILMIY
TADQIQOTLAR
JURNALI
20.05.2023
TASHKILOTDA KATTA HAJIMDAGI MA’LUMOTLARNI SAQLASHDA AXBOROT
XAVFSIZLIGINI TA’MINLASH
Mahmudjon Mengalievich Tursunov
“Iqtisodiyotda axborot texnologiyalari va tizimlari” mutaxassisli bo‘yicha
Magistr
Annotatsiya.
Bu maqolada, tashkilotlarda katta hajmdagi ma'lumotlarni saqlash
jarayonida axborot xavfsizligini ta'minlashning muhimligi va usullari haqida muloqot
qilinadi. Katta hajmdagi ma'lumotlar, tashkilotlar uchun juda muhim bo'lishi bilan
birga, ularga o'tkan zarar ham katta bo'lishi mumkin. Shunday qilib, axborot
xavfsizligini ta'minlash, ma'lumotlarni nozik ma'lumotlar,
hujjatlar, saytlar va
tizimlardan himoya qilishni o'z ichiga oladi.
Maqolada, axborot xavfsizligini
ta'minlashning asosiy qavslari keltiriladi. Bu qavslar orasida ma'lumotlarni
yaxshi
shifrlash, xavfsizlik sohasida sohalarning boshqaruvini o'tkazish, ma'lumotlar bazasiga
kirishlarni cheklash, xavfsizlikni monitoring qilish, xavfsizlik sohasida xodimlar bilan
tayangan ta'limlar va tashkilotlarning xavfsizlik siyosati shakllantirish kabi muhim
masalalar keltiriladi. Maqolada, kiber xavfsizlikka e'tibor berishning maqsad va
muhimligi ham ko'rsatiladi. Katta hajmdagi ma'lumotlarni saqlash, tashkilotlar uchun
kiber xavfsizlikka taalluqli bir holatni talab qiladi. Maqolada, kiber xavfsizlikni
ta'minlash uchun ma'lumotlarni
yaxshi shifrlash, tarqalib borayotgan kiber xavfsizlik
vositalaridan foydalanish, haqiqiy yozuvlarni tanlash va ta'minlash, kiber xavfsizlik
sohasida mutaxassislar bilan hamkorlik qilish va kiber
xavfsizlik sohasidagi
yangiliklarni kuzatishning ahamiyati ko'rsatiladi. Maqola tashkilotlarda katta hajmdagi
ma'lumotlarni saqlashda axborot xavfsizligini ta'minlashning
muhimligini, shu bilan
birga ma'lumotlarni shifrlash, xavfsizlik sohasida monitoring, xavfsizlik sohasidagi
xodimlar bilan tayangan ta'limlar, kiber xavfsizlikning muhimligi va kiber xavfsizlik
vositalaridan foydalanishning muhimligi kabi mavzular muntazam ravishda
ko'rsatiladi.
Kalit so‘zlar.
Parollar, shifirlar, kalit so'zlar, TLS (Transport Layer Security) yoki
IPsec (Internet Protocol Security). ot, qo'l izi, chekish, oyoq izi, yuz Xavfsizlik sohasida
amalga oshirilishi kerak bo'lgan amaliyotlarni tashkil qilish uchun foydalaniladigan
kalit so'zlar, masalan, tashkilot siyosati, tashkilot xavfsizlik standartlari, xavfsizlikning
eng so'nggi tahlil va ta'limlari kabi.
Кириш. Hozirgi kunda axborot texnologiyalari sohasida
faol rivojlanayotgan
yo‘nalishlardan biri Katta hajmli ma’lumotlar (Big Data) texnologiyasi hisoblanadi.
So‘nggi yillarda Katta hajmli ma’lumotlar iqtisodiy va texnologik umumiy tan olingan
belgi hisoblanadi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, Katta hajmli ma’lumotlar
texnologiyasi katta miqdordagi axborot oqimi foydalaniladigan sanoatda, sog‘liqni
saqlashda, tijoratda, hukumat boshqaruvida va boshqa sohalarda axborot