“FIZIKAVIY KIMYo” fani
Kimyoviy termodinamika asoslari
Asosiy tushunchalar: termodinamik sistema, izolyatsiyalangan sistema,
yopiq sistema, ochiq sistema, gomogen va geterogen sistemalar, uzluksiz sistema,
sistemaning xolati, termodinamik parametrlar, termodinamik jarayon, xolat
funksiyasi, aylanma jarayon, izobar, izoterm, adiabat, izoxor, izobar-izoterm va
izoxor-izoterm jarayonlar, qaytar va qaytmas jarayonlar. Intensiv va ekstensiv
kattaliklar.
Ideal gaz qonunlari: Klapeyron-Mendeleyev, Boyl-Mariott, Sharl-Gey-
Lyussak. Universal gaz doimiysi. Xolat tenglamalari va termik koeffitsiyentlar:
termik kengayish koeffitsiyenti, bosim ortishining koeffitsiyenti, izotermik siqilish
koeffitsiyenti. Termik koeffitsiyentlarning o‘zaro bog‘lanishi.
Issiqlik, temperatura, bosim, ichki energiya, ish, intensivlik faktorlari,
termometrik shkala, absolyut temperatura, termometrlar.
Gazlarning kinetik nazariyasining asosiy tenglamasi (Bolsman tenglamasi).
Gazlarning issiqlik sig‘imi. Issiqlik sig‘imining erkinlik darajasi bilan bog‘liqligi.
Real gazlar. Van-der-Vaals tenglamasi. Gazlarning kondensatlanishi. Kritik
nuqta. Bug‘ va gaz orasidagi farq. Keltirilgan bosim, hajm va temperaturalar.
Kimyoviy
termodinamikaning
vazifasi.
Fenomenologik
(klassik)
termodinamika,
nomuvozanat
jarayonlarning
termodinamikasi,
statistik
termodinamika.
Termodinamikani birinchi qonunining ta’riflari. Termodinamika birinchi
qonunining matematik ifodasi, uning integral, differensial hamda xususiy
ko‘rinishlari. Kalorik koeffitsiyentlar. Termodinamikaning birinchi qonunini
kalorik koeffitsiyentlar orqali ifodalash.
Ideal gazning turli jarayonlardagi kengayish ishi, jarayon issiqligi va ichki
energiyaning o‘zgarishi. Joul qonuni. Ideal gazning adiabata tenglamasi. Puasson
tenglamalari. Entalpiya. Gess qonuni va undan kelib chiqadigan xulosalar.
Termokimyo. Xosil bo‘lish va yonish issiqliklari. Issiqlik sig‘imining haroratga
bog‘liqligi. Reaksiya isiqlik effektining haroratga bog‘liqligi. Kirxgof tenglamasi.
Termodinamikaning ikkinchi qonuni va uning ta’riflari: Tomson (Kelvin),
Ostvald, Klauzius, Karateodori. Entropiya tushunchasi. Karno sikli. Foydali ish
koeffitsiyenti. Qaytar jarayonlar uchun termodinamikaning ikkinchi qonuni.
Keltirilgan issiqlik va uning to‘liq differensial ekanligi. Entropiya ekstensivlik
faktori ekanligi. Izolyatsiyalangan sistemalarda termodinamik jarayonning o‘z-
o‘zicha borishini, yo‘nalishi va chegarasini belgilovchi umumiy ko‘rsatkich.
Maksimal ish tushunchasi. Energiyaning dissipatsiyasi. Entropiyaning tartibsizlik
o‘lchovi ekanligi.
Qaytmas jarayonlar uchun termodinamikaning ikkinchi qonuni. To‘liq
qaytmas
jarayonlar.
Qaytmas
o‘z-o‘zidan boruvchi jarayonlar uchun
izolyatsiyalangan sistemada, izotermik qaytar jarayonlar hamda siklik qaytmas
jarayonlar uchun termodinamika ikkinchi qonunining ifodalari. Qaytar va qaytmas
jarayonlar uchun termodinamika ikkinchi qonunining ifodasi. Termodinamika
birinchi va ikkinchi qonunlarining umumlashgan tenglamasi.
Termodinamikaning 2-qonunini statistik asoslash. Bolsman tenglamasi.
Sistema xolatining termodinamik ehtimolligi bilan uning entropiyasi orasidagi
bog‘lanish. Termodinamikaning 1-qonuni absolyut qonun ekanligi va
termodinamikaning 2-qonunining statistik tabiati. Fluktuatsiyalar tushunchasi.
Turli jarayonlarda entropiyaning o‘zgarishi.
Termik va kalorik koeffitsiyentlar orasidagi bog‘liqlik.
Termodinamik potensiallar. Xarakteristik funksiyalar. Izobarik-izotermik va
izoxorik-izotermik potensiallar. Gibbs va Gelmgols energiyalari. Gibbs- Gelmgols
tenglamalari. Kimyoviy potensial.
Dostları ilə paylaş: |