O’simliklarning hayotiy shakllari reja

Sulilar turkumi - Avena

• Bo‘yi 120 sm gacha boradigan, poyasi yalong‘och bo‘ladigan bir yillik o‘tsimon o‘simlik. Poyasi ichi kovak bo‘lib, qavarib chiqib turadigan qattiq bo‘g‘imlari bor. Barglari uzun nashtarsimon uchi o‘tkirlashib kelgan. Gullari - ikki jinsli, mevasi boshoqlarda bo‘ladigan cho‘zinchoqroq shaklli don.
• May iyulda gullaydi, doni iyun - avgustda yetiladi.
• Suli donlarida anchagina (16% gacha) oqsil, uglevodlar yog‘ moddalari klechatka, va ko‘pgina makro va mikroelementlar bor. Unda avenin degan alkaloid va efir moyi ham bor. Shuni takidlab o‘tish kerakki ekiladigan suli egallaydigan maydon jihatidan jahon xo‘jaligida g‘alla ekinlari orasida 4 - o‘rinda turadi. (bug‘doy, makkajo‘xori, sholilardan keyin) Zamonaviy tabobatda sulidan tayyorlangan qaynatmalar siydik o‘t, yel haydovdigan va odamni terlatadigan xossalarga ega ekanligi aniqlangan. Suli yallig‘lanishga qarshi ta’sirga ham ega bo‘lib markaziy nerv sistemasi va yurak ishini ham yaxshilaydi.

ADABIYOTLAR

• 1. L.I.Kursanov.,N.A.Komarnitskiy ,Meyyer K.M.va boshqalar. Botanika II tom.T."O‘rta va Oliy maktab" 1963 y.
• 2. V.A.Burыgin.F.X.Jongurazov Saidov J.K.va boshqalar.Botanika va o‘simliklar fiziologiyasi.T,"O‘qituvchi" 1972 yil.
• 3. V.G.Xrjanovskiy.Kurs obshey botaniki.Chast II.M. Iz-vo "Vыsshaya shkola "1982 god.
• 4. I.Xamdamov.,I.Shukurullayev.,YE.Tarasova. va boshqalar. Botanika asoslari.T., Mehnat 1990 yil.
• 5. G.P.Yakovlev.,V.A.Chelombыtko.Botanika. M.Iz-vo"Vыsshaya shkola" 1990 god.
• 6. Xolida Mirfayoz qizi Maxkamova. Botanika.T. «O‘qituvchi» 1995 yil.
• 7. V. Karimov, A. Shomahmudov «Xalq tabobati va zamonaviy ilmi tibda qo‘llaniladigan shifobaxsh o‘simliklar. » T. «Ibn Sino» nomidagi 1995 yil
• 8. X.X. Xolmatov , Z.X. Habibov O‘zbekistonning shifobaxsh o‘simliklari. Toshkent, «Meditsina» , 1976 yil