Orta məKTƏBDƏ Kİmyanin təDRİSİ prosesiNDƏ ŞAGİrdləRİn təDQİqatçiliq fəALİYYƏTİNİN İNKİŞaf etdiRİLMƏSİNİn xüsusiYYƏTLƏRİ
Yüklə 244,29 Kb. Pdf görüntüsü
|
| 2-3(58-59)2017
8 Müəllim ideya təklif edir, müddəa irəli sürür, şagirdlər isə fəaliyyət planı hazırlayır, vəzifələrini formalaşdırır, fərziyə irəli sürürlər. Fərziyə işin sonrakı mərhələsində ya təsdiq edilir ya da imtina olunur. 3. Tədqiqat mərhələsi. Bu mərhələdə material toplanır və aralıq məsələlər həll edilir. Əvvəlcə nəzəri işlər sonra praktik (eksperiment) tədqiqat aparılır. Tədqiqatın əsası müşahidə və eksperiment aparmaqdır. Eksperimentin aparılması üçün hərtərəfli hazırlaşmaq, planlaşdırmaq, eksperimentin materiallını araşdırmaq. Müəllim şagirdlərin işini müşahidə edir, məsləhət verir. 4. Nəticənin hazırlanması mərhələsi Şagirdlər topladıqları məlumatı (nəzəri və təcrübi)analiz edir, nəticələri formalaşdırır. 5. Nəticənin təqdim olunması mərhələsi. Təqdim olunma müxtəlif ola bilər: Şifahi hesabat, materialların nümayişi ilə hesabat, kimya eksperimentini nümayiş etdirilməsi, yazılı hesabat 6. Nəticə və proseslərin qiymətləndirilməsi mərhələsi. Şagirdlər lahiyəni qiymətləndirilməsində işti-rak edirlər. Onlar müzakirə edir və özlərini qiymətləndirirlər.Müəllim şagirdlərin fəaliyyətinin qiymətləndirilməsi, hesabatın keyfiyyəti və işin davam etdirilməsinin mümkünlüyü haqqında məsləhət verir. Kimya bir tədris fənni kimi layihə metodunu təlim prosesinə daxil etmək üçün geniş imkanlar var. Layihə metodu kimya təlimində şagirdlərin tədqiqatçılıq fəaliyyətini dərsdə və dərsdənkənar tədbirlərdə həyata keçirmək üçün tətbiq olunan ən səmərəli metodlardan biridir. Kimya tədrisində şagirdlər layihə ilə işə başlamaları üçün zəruri bilik, bacarıq və vərdişlərə malik olmalıdırlar. Kimya dərslərində şagirdlər tədqiqatçılıq fəaliyyətini layihə metodu ilə həyata keçirmələri üçün onlarda aşağıda göstərilən bacarıqların olması zəruridir. 1. Müqayisə etmək bacarığı. a) fiziki və kimyəvi hadisələr hansı xassələrinə görə oxşardır? b) içərsində su olan iki stəkandan birinə amonium nitrat digərinə qatı sulfat turşusu əlavə edildikdə nə müşahidə olunar? Hadisələri müqayisə edin. 2. Səbəb-nəticə əlaqələrini müəyyən etmək bacarığı a) atom nə üçün elektroneytraldır? b) atom elektron verdikdə və ya birləşdirdikdə hansı hadisələr baş verər? 3. Təsnif etmək bacarığı a) oksidlər hansı əlamətlərinə görə təsnif olunur? b) duzlar tərkiblərinə görə necə təsnif olunur? 4. Analiz etmək bacarığı a) kalium-yodid nümunəsində sərbəst yodun olmasını təcrübə yolu ilə necə təsdiq etmək olar? b) xlorid turşusu nümunəsində natrium-sulfat qarışığının olmasını necə təsdiq etmək olar? Kimya məktəbdə 9 5. Ümumləşdirmək bacarığı Bu əsas nəticəni ümumi müddəa ilə əvəz etmək bacarığıdır. a) içərsində kalium-sulfat, sulfat turşusu, natrium-sulfat olan stəkanlara barium-xlorid məhlulu əlavə etdikdə ağçöküntünün əmələ gəlməsini necə izah etmək olar? Ümumi nəticə çıxarın b) içərsində kalium-yodun və yod qarışığı olan stəkana benzol əlavə etdikdə sərbəst yodun benzola keçməsini necə izah etmək olar? Ümumi nəticə çıxarın. Burada orta məktəbin IX sinifinin kimya kursunda «Metalların korroziyası Korroziyadan mühafizə» mövzusunun tədrisində layihə-metodunun iştirakı ilə şagirdlərdə tədqiqatçılıq fəaliyyətinin inkişaf etdirilməsinin qısa planı verilir. Mövzu: «Metalların korroziyası Korroziyadan mühazirə» Məqsəd: korroziya ilə mübarizənin daha effektli üsullarının müəyyən olunması Dərsin tipi: layihə-tədqiqat Təlim forması: qruplarla iş Təlim üsulu: dioloji şərh, təcrübələrin izahı, müzakirə İnteqrasiya: biologiya, fizika, coğrafiya Resurs: tərəzilər, stəkanlar, turşu, duz və qələvilərin məhlulları, inqibitorlar (K 2 Cr 2 O 7 , Na 3 PO 4 , Na 2 SiO 3 ), elektrodlar (dəmir və ya alminiumdan hazırlanmış), karbonu az olan poladan hazırlanmış mismar. Müəllim şagirdləri dörd qurupa bölür və onlara mövzuya dair tapşırıqlar verir: I qrup Metalların korroziyasının surətinə inqibatorların təsiri. II qrup Metallarin korroziyasının surətinə reaksiya mühitinin təsiri. III qrup Metalların korroziyadan qorunmasına protektor və kotod mühafizəsinin effektivliyi. IV qrup Sənaye və kənd təsərrüfatında texnikanın korroziyadan qorunması üsullarına dair məlumatın toplanması. Şagirdlər mövzuya dair materialı və təcrübə vastəsilə tədqiqat aparmağı öyrənirlər. Sinifdə hər bir qurup topladığı materiallar əsasında aşağıdakı suallara cavab verir: 1. Metal rabitəsi nəyə deyilir? 2. Metalların yüksək elektrik və istilik keçiriciliyi nə ilə izah olunur? 3.Metallar hansı kimyəvi xassələri ilə xarakterizə olunurlar? 4. Metallar hansı şəraitdə aktiv dağılmağa (korroziya) məruz qalırlar. 2-3(58-59)2017 10 5.Korroziya prosesinin mexanizminə görə korroziyanın hansı növləri var? 6. Metalları korroziyadan hansı üsullarla qorumaq olar? 7. Metalların korroziyasının inqibitorları hansı qruplara bölünür? Onların təbiəti necədir? 8. Məhlullarda, nəmli havada və qazlarda korroziyanı aradan qaldırmaq üçün hansı inqibitorlardan istifadə olunur? 9. Siz metalları korroziyadan qorumaq üçün istifadə olunan hansı elektrokimyəvi üsulları tanıyırsınız? Onların mahiyyəti nədir? Sonra layihə-tədqiqat dərsinin təcrübi hissəsi əvvəldə göstərilən mərhələlər üzrə davam etdirilir. Yüklə 244,29 Kb. Dostları ilə paylaş:
|