Organik moddalarni tozalash usullari

SUV BUG’I BILAN HAYDASH

• SUV BUG’I BILAN HAYDASH
• Organik moddalar tozalash va murakkab aralashmalarni ayrim komponentlarga ajratishda keng qo’llaniladigan usullardan biri suv bug'i bilan haydashdir. Suvda qiyin eriydigan yoki aralashmaydigan, suv bilan reaksiyaga kirishmaydigan xamda qaynash temperaturasigacha qizdirilganda parchalanib boshlaydigan moddalar suv bu'gi bilan haydaladi. Suv bug'i bilan haydash moslamasi 14-rasmda ko’rsatilgan. Suv bug'i bilan haydashda kolbadagi suv qaynatilib, suv bug'i aralashma solingan yumaloq tubli haydash kolbasiga naycha orqali yuboriladi. Haydash vaqtida haydash kolbasi xam qizdirilib turiladi, aks xolda suv bug'larining kondensatlanish xisobiga haydash kolbasidagi suyuqlik hajmi ortib ketishi mumkin. Suv bug'i, haydash kolbasidagi aralashma orqali o’tib, kerakli moddalarni bug' xolda o’zi bilan olib ketadi va bug'lar sovutkichda kondensatlanib boshqa idishga yig'ib olinadi.

Anilinni suv bug’i bilan haydash

• Anilinni suv bug’i bilan haydash
• 100 ml anilin va 100 ml suv aralashmasi kolbaga solinadi va yuqorida bayon qilingan suv bug'i bilan haydash qoidasi yordamida haydash olib boriladi. Haydash oxirida yig'gichda rangsiz anilin to’planadi, so’ngra u ekstraktsiya usuli bilan ajratib olinadi (anilin dietilefir yordamida ekstraktsiya qilinadi). Shunga e'tibor berish kerakki, anilinning qaynash xarorati 1840C bo’lishiga qaramasdan suv bug'i bilan 1000C atrofida haydaladi.

FRAKSIYALARGA BO’LIB HAYDASH

• FRAKSIYALARGA BO’LIB HAYDASH
• Aralashmani haydab turli haroratda qaynaydigan suyukliklarni ayrim - ayrim idishlarga yig'ib olish usuli fraktsiyali haydash usuli deb ataladi. Qayta fraktsiyalab haydash yo’li bilan aralashma tarkibiy qismlarga ajratiladi. Aralashma xolda bo’lgan suyuqliklarni bir necha fraktsiyalarga ajratishda xamda fraktsiyalarni qaytadan kondensatlashda deflegmator, deflegmatorli kolbalardan va rektifikatsion kolonkalardan foydalaniladi (6- rasm). Deflegmatorda suyuqlik yuqori ko’tarilgan sari, uning keng qismlaridagi suyuqlikning qaynash harorati pasayib boradi. Demak, deflegmatorning xar qaysi keng qismini suyuklik haydalayotgan kolba deb qarash mumkin. Shuning uchun deflegmatorda keng qismlarining soni qanchalik ko’p bo’lsa, sovitgichga boradigan bug' tarkibida qaynash harorati yuqori bo’lgan suyuqlik shunchalik kam bo’ladi.