Oqsil – 23-38 (Bunda muxum bo`lgan aminokislatalar: arginin, valin, histidin, leysin, lizin, metionin, teonin, triptofan, fenilalanin. Muxum bo`lmagan aminokislatalar: alanin, glisin, glutamine, serin,sistein) Yog

Mahalliy Yer yong`oq xom ashyosidan foydali yeryong`oq pastasi xamda yeryong`oq po`stidan samarali briket olish texnalog`iyasi
AnDU Tabbiy fanlar fakulteti oziq ovqat texnalogiyasi yonalishi 2-bosqich talabasi
Muallif: Mizamaxmudov Nurillo Mirzoxid o`gli

Yer yong`oq – dukkakdoshlar oilasiga mansub bir yillik o`simlik bo`lib moyli ekin xisoblanadi. Asli Vatani Brasilya bo`lgan bu o`simlikni lotincha nomi- Arachis hypogaea, o`q ildiz tizimli azot toplab tuganak xosl qiluvchi o`simlik.Bitta dukkagida 2dan 6tagacha urug beruvchi bu o`simlik gektarga 20-40 sentner gacha xosl beradi,va gektarga 80-100 kg urug` sarf qlinadi. 1000ta urug`ini vazni o`rtacha 400-500 gram bo`ladi.Yeryongo`q poysi va bargi chorva xayvonlari uchun to`yimli ozuqa xisoblanadi va ildizi orqali ajralgan azot orqali tuproq unimdorligi oshadi.Bu issiq sevar osimlik aprel oylarida xarorat 14-15 ˚C yetkanida namilkor yog`ligi yuqori ekin maydonlariga ekiladi.

Yeryong`oq urug`ini ozuqavi tarkibi:
Oqsil – 23-38 % (Bunda muxum bo`lgan aminokislatalar: arginin, valin, histidin, leysin, lizin, metionin, teonin, triptofan, fenilalanin.Muxum bo`lmagan aminokislatalar:alanin, glisin, glutamine, serin,sistein)
Yog`- 48-66 % (Xolesterinni oz ichiga olmaydi, to`yingan yog`kislotalar:miristik, palmitik, stearik, araxidik, behenik, lignoserik.Toyinmagan yog` kislotalar: oleyk, galoleik, linoleik, omega-6.)
Uglevodlar – 22 % (mono va di saxaridlar, kraxmal,dekstriklar.)
Vitamiblar – B1, B2, B4, B5, B9, C, E , PP.
Mikro elemantlar – K, P,Mg,Ca,Na,Fe,Sn,Zn,biotin,xolin.
Fitosterollar -8 %
100gr maxsulot- 535,4 kkal energiyagaega.
Yetishtirish davri 150 kundi tashkil etadi.
Xozrgu kunimizda Yurtimizda yeryong`oqning 4 ta navi yetishtirilib kelinmoqda, bular: LIDER, SALOMAT, MUMTOZ QIBRAY-4.
Bugungi kunda yurtimizda yetishtrilayotkan yeryong`oq mahsuloti dunyoning 32ta davlatiga eksport qilinyapti.Shular jumlasiga:Avstriya, Ozarbajon, Afganiston, Belarusiya, Gruziya, Iroq, Eron, Qozog`iston, Qirg`iziston, Latviya, Xiyoy, BAA,Pokiston va yana bir qancha mamlakatlarga kiradi.
2021-yilni yanvar – noyabr oylarida yurtimizdan qarib 20.000 tonna yeryong`oq maxsuliti eksport qilingan.Boshqacha qilib aykatda qiymati 21.4mln AQSh dolliriga teng maxsulot eksport bo`lgan. Endi bu xom ashyo korinishida birlamchi maxsulot sifatida eksport qilingan agarda tayyor maxsulot sifatida ekspo`rt qilinsa qiymati yanada oshadi.Dunyo bozorida bu xom ashyodan yeryong`oq moyi,yeryong`oq pastasi, sinikers qandolat maxsuloti, turli tuman yeryong`oqlik shirinliklar va pishiriqlar tayorlanadi, xamda faqatgina ozuqa sifatida emas farmaseftika va kosmetalgiyadaxam keng foydalaniladi.Xom ashyoning po`stloq qismilaridan esa kamxarch briket yoqilg`ilr tayorlanadi.
Misol uchun AQSh davlatida yiliga 3mln to`nna yeryong`oq qayta ishlanadi.Bu xom ashyodan ishlab chiqariladigon maxsulotni asosini yeryong`oq pastasi egallaydi.