Ona tili fanidan bilim va malakalarni mustahkamlash darslari

1.2.Tilning fonetikasiga kirish
Tilning fonetikasi, ovozli harflarni, ularning tarzini, tovushli harflar, ovozsiz harflar, tilning intonatsiyasini va boshqalarini o'rganishda muhimdir. Bu darslarda quyidagi masalalar ko'zda tutiladi:

• 
  Ovozli harflar: O'zbek tilida nechta ovozli harf mavjudligini tushunish va ularni to'g'ri talaffuz qilish.
  
• 
  Ovozsiz harflar: O'zbek tilida ovozsiz harflarning turlari va ularning to'g'ri talaffuzi.
  
• 
  To'g'ri intonatsiya va tintonatsiyasiz so'zlar: Tilning intonatsiyasi, so'zlarning ma'nolari va ularning ifodasini o'zgartirishi haqida tushunchalar.
  
• 
  So'zlar va ularning tarzi: O'zbek tilidagi so'zlarning ma'nosini o'zgartirmaydigan ovozsiz harflar va ularning to'g'ri talaffuzi.
  
• 
  Tilning fonetikasi va mustamlakalar: O'zbek tilida mavjud bo'lgan mustamlakalar, ularning fonetikasi va ularning ma'noni.
  

Bu darslar orqali siz o'zbek tilida ovozli harflarni, ovozsiz harflarni va ularning to'g'ri talaffuzini o'rganasiz. Ushbu mavzularning o'qitishida o'zbek tilidagi tarzlar, intonatsiya va mustamlakalar bilan bog'liq amaliy mashg'ulotlar, eslatmalar va misollar foydalaniladi. Bu bilimlarni o'rganish orqali siz tilni to'g'ri talaffuz qilishda va o'zbek tilidagi ma'noni tushunishda rivojlantirishadi.

Tilning fonetikasi, tilning ovozli harflari, ularning talaffuzi va o'zbek tilidagi ovozsiz harflar va ularning ifodaviy xususiyatlarini o'rganishga yordam beradi. Tilning fonetikasiga kirishning asosiy mavzularini quyidagi shaklda tushuntirishim mumkin:

• 
  O'zbek tilidagi ovozli harflar: O'zbek tilida 15 ta ovozli harf mavjud, ularning ifodaviy xususiyatlari va talaffuzi o'rganiladi. Darslar o'zbek tilidagi ovozli harflarning to'g'ri talaffuzini o'rganishga va ularni qoidalariga rioya qilishga bag'ishlangan bo'ladi.
  

• 
  O'zbek tilidagi ovozsiz harflar: O'zbek tilida 21 ta ovozsiz harf mavjud, ularning ifodaviy xususiyatlari va talaffuzi o'rganiladi. Ovozsiz harflar doirasida qo'llaniladigan qoidalar va ularning to'g'ri talaffuzini o'rganishga asosiy e'tibor qaratiladi.
  

• 
  Ovozli va ovozsiz harflarning aloqasi: O'zbek tilida ovozli va ovozsiz harflar orasida muhim aloqalar mavjud. Ushbu darslar o'zbek tilidagi ovozli va ovozsiz harflarning bir-biriga ta'siri va ularning ifodaviy xususiyatlari bilan bog'liq mavzularni o'rgatadi.
  

Fonetika darslarida o'qituvchilar harflarning to'g'ri talaffuzini ko'rsatish, o'quvchilarga o'zbek tilidagi ovozli va ovozsiz harflarni qo'llashni o'rgatish uchun amaliy mashg'ulotlar, misollar va tinglovchilar bilan ishlashadi. Bu orqali o'quvchilar tilning fonetikasiga kirish orqali tilni to'g'ri talaffuz qilish va o'zbek tilida ma'no ifodalash ko'nikmalarini o'rganishlari o'zlashtiriladi.

Tilning fonetikasi, ovozli harflar va ovozsiz harflarning ma'nosini tushunish va to'g'ri talaffuz qilishga yordam beradigan tizimdir. Ushbu mavzu ona tilining asosiy qismidir va tilni mustahkamlashda muhim ahamiyatga ega bo'ladi. Quyidagi ma'lumotlar tilning fonetikasiga kirish uchun yordam beradi:

• 
  Ovozli harflar: Tilning fonetikasi ovozli harflarni o'rganish bilan boshlanadi. Ovozli harflar orqali talaffuz qilish uchun avj ovozlari ishlatiladi. Ba'zi ovozli harflar misollariga quyidagi misollar kirish mumkin: "a", "o", "u", "e", "i".
  

• 
  Ovozsiz harflar: Ovozsiz harflar esa avj ovozsizligini ifoda etishda ishlatiladi. Bu harflar talaffuz qilinayotgan harfning shakli va to'g'riligi bilan bog'liq bo'lgan avjlar hisoblanadi. Misollar: "p", "t", "k", "s", "f".
  

• 
  Birlashgan ovozlar: Tilning fonetikasi ovozli va ovozsiz harflarning birlashmasidan ham iborat. Bu birlashmalar tilni to'g'ri talaffuz qilishga yordam beradi. Misollar: "ch", "sh", "ng", "zh".
  

• 
  Intonatsiya: Tilning fonetikasi talaffuzning to'g'ri mavzusini va intonatsiyasini o'rganishga yordam beradi. Bu shu bilan birga gaplar orasidagi tartib va vaziyatni belgilashda muhimdir.
  

Tilning fonetikasi o'rganish uchun o'quvchilarga amaliy mashg'ulotlar va misollar yordam beradi. Talaffuzni mustahkamlash uchun shu mavzuga oid adabiyotlar, audio va video materiallar, tilning fonetikasini tushunishga yo'naltirilgan darsliklar foydalanish mumkin.