Nebevî YÖntem eğitim, Yapılanma, Hareket

Örgütleme

127

Malî konularda ise emir, genel irşad meclisi ile bölgesel 

yürütme  meclisinin  yardımıyla  ortaya  koyduğu  genel  bütçe 

sınırları çerçevesinde hareket eder. Yürütme meclisi ve emirin 

başkanlığında irşad meclisiyle birlikte yapılan ortak toplantıda, 

üçte  iki  çoğunluk  ile  bu  bütçe  kabul  edilir.  Bununla  birlikte 

beklenmedik olaylar ve acil durumlar için de ona geniş yetki-

ler verilmelidir.

 Eğitim ve davet programlarını yürürlüğe koyan veya red-

deden ya da düzelten birimlerin ve organların uzmanlık alan-

larını  tayin  eder.  Memurların  ve  kendilerini  hizmete  adamış 

olanların  yerlerini  değiştiren,  cemaatin  siyasi  çizgisini  tespit 

eden ve bölgenin içinde ve dışında bu hususta başkalarıyla 

görüşme yapan da odur. 

Şayet yapılanma baskı altındaysa ya da kendisiyle sava-

şılmakta  ise  mü’minlerin  görevi,  emirleri  ile  birlikte  hareket 

etmektir. Şayet cemaatin görüşü emirin saklı olmasını gerek-

tiriyorsa onun durumunu gizlemeleri de onların görevi olur. 

Güvenlik ya da korku altında bulunma gibi özel hâllerde 

emirin bütün mü’minlere kesin olarak emir verme hakkı var-

dır ve ona itaat etmek gerekir. 

2. Emirin/Genel Mürşidin Azledilmesi 

Emire  verilen  geniş  yetkileri  dengelemek  üzere  genel  ir-

şad meclisi ile şube meclislerinden ve bölgesel yürütme mec-

lisi üyelerinden başlayarak nakibler kongresi olan genel kong-

rede müşahhas ifadesini bulan cemaate de emiri görevinden 

alma (azletme) hakkının verilmesi gerekir. Genel irşad meclisi 

üyelerinden dört kişinin, emirde, açık bir fasıklık, akide bakı-

mından şüpheli bir durum, yürütme alanındaki yeterliliğinde 

bir acizlik, birilerini kollamak/iltimas geçmek ya da savurganlık 

gibi tenkit edilecek bir hususunun bulunduğu üzerinde ittifak 

---

Nebevî Yöntem

128

etmeleri hâlinde, ona yapılması gereken nasihatın da fayda 

vermediğinin  ortaya  çıkmasından  sonra  irşad  meclisi,  genel 

kongreyi  toplantıya  çağırır.  Kongreye  dört  ya  da  daha  fazla 

sayıda belge sunulur. Bu belgeleri genel mürşidi tenkit eden-

ler  bizzat  kendi  elleriyle  yazar  ve  bu  belgelerinde,  nasihatle-

rinin doğruluğuna Allah’ı ve mü’minleri şahit tutarak emirin 

münker gördükleri hâlini açıkça ifade ederler. Genel kongre 

üyelerinin üçte biri -ki aralarında irşad meclisi üyeleri de oy 

verir- emire karşı oy verecek olursa, emir görevden alınır ve 

derhal ondan boşalan yeri doldurmak üzere irşad meclisi için 

yeni bir üye seçilir. Hemen arkasından da -genel irşad meclisi 

ve  başkanlığıyla  ilgili  açıklamalarımızda  kaydettiğimiz  yolla- 

yeni bir emir seçilir. 

Emir  istifa  etmek  isterse,  istifasını  irşad  meclisine  sunar. 

İrşad meclisi ise bunu kabul eder ya da geri çevirir. İrşad mec-

lisi bu istifayı kabul edecek olursa, genel kongre yeni bir emir 

seçmek için toplantıya çağrılır.

Emirin istifa etmesi veya ölümü hâlinde, boş bıraktığı ye-

rin doldurulup onun yerine geçecek olan kişi seçilinceye ka-

dar irşad meclisinin en yaşlı üyesi onun yerine görevi yürütür. 

Şayet meclis nakibleri ile yürütme meclisi üyelerinden bir ya 

da daha fazla kişi ölecek, istifa edecek veya emir tarafından 

görevden alınacak olursa, emir ya da onun vekili, istifa eden-

lerin, ölenlerin ve görevden alınanların yerine boşluk doldu-

ruluncaya ve onların yerine geçecek kişiler seçilinceye kadar 

başkasını tayin eder. 

3. İrşad Meclisi 

Bunlar,  emirin  danışmanları  ve  vezirleridir  (yardımcıları-

dır). Aralarından dilediği kimseye eğitim, idare, nakiblik veya 

medya organlarından birini ya da daha fazlasını kontrol etme 

---

Örgütleme

129

yetkisi verir. Bunlar cemaatin eğiticileri ve âlimleridir. Cema-

atin  içerisinde  iman,  onların  hareketleriyle  yayılır.  Onların 

doğru  görüşleri  ve  duaları  ile  Allah’ın  nimeti  sayesinde  iyi-

likler,  güzellikler  tamam  olur.  Bunlar  emirin  yanı  başındaki 

komutanlık  makamıdır.  Bunlar  hakkın  bekçileri  şahitlerdir. 

Emir onlardan herhangi birini azledemez fakat irşad meclisini 

feshedebilir,  böylelikle  onlarla  yaptığı  akit  de  çözülmüş  olur. 

Çağımızın  dilinde  “toplu  önderlik”  denilen  önderlik  tarzının 

İslâm’da yeri yoktur. Bunun siyaset ilminde ve yönetimin yet-

kilerinin kullanımında hiçbir anlamı da bulunmamaktadır. Kü-

çük ve büyük bütün hususlarda emretme ve yasaklama yetkisi 

emire aittir. Ancak irşad meclisinin tamamının ya da dört üye-

sinin herhangi bir görüş üzerinde ittifak etmeleri hâli müstesna 

olup bu durumda, bu ittifakları onun için bağlayıcıdır. İrşad 

meclisi üyelerinden dördünün ittifakı ile -az önce geçtiği gibi- 

genel kongreye emirin görevden alınması teklif edilebilir. Bu 

meclisin emir ile oturumları haftalık hatta günlüktür. 

4. Bölgesel Uygulama Meclisi 

Mü’minlerin günlük maslahatlarını ele alacak bir meclise 

yapılanmanın gerek duyması dolayısıyla sayısal olarak en ka-

labalık meclis budur. Bu meclis yılda iki defa ya da emirin be-

lirleyeceği görevleri yapmak üzere daha çok sayıda belirlenen 

sürelerle genel toplantılar hâlinde oturumlar yapar. Cemaatin 

işleri bu mecliste ele alınıp incelenir, burada yürürlüğe konu-

lur. Bu meclis üyelerinden her bir gruba da cemaatin birim-

lerinden, büro ve görevlerinden bir birimin, büronun ya da 

görevin yönetimi verilir. Bunlar da diğer vakitlerini bu işlerine 

harcarlar. 

Bu  meclisin,  -daha  önce  geçtiği  gibi-  kendileri  tarafın-

dan seçtikleri ve emir tarafından emirleri olarak tayin edilen 

bir nakibi olur. Bu nakib ise irşad meclisi üyelerinin gözetimi 

---