Mühazirə 1 Azərbaycan dili və onun ünsiyyət imkanları

Nitq prosesinin maddi cəhətdən həyata keçirilməsinə görə formalari: şifahi və yazili nitq. Milli dilin ən yüksək və nümunəvi forması olan, seçmə və əvəzetmə üsulu ilə yaranan ədəbi dil ilk formasını şifahi şəkildə təzahür etdirmişdir. Bu baxımdan da nitq mədəniyyətinin təzahür formalarından danışarkən, birinci növbədə, onun şifahi şəkli tədqiqat obyekti olaraq seçilir. Bu, təbii bir prosesdir. Çünki ədəbi dilin şifahi qolu (şifahi nitq) yazılı qoluna (yazılı nitqə) nisbətən yaranma tarixi baxımından daha qədimdir. Şifahi (akustik) nitqin yaranması insan cəmiyyətinin təşəkkülü ilə bağlıdır. İlk dövrlərdə şifahi nitq şifahi xalq ədəbiyyatı nümunələrinin ifadəçisi və təbliğatçısı kimi fəaliyyət göstərmişdir. Məlum olduğu kimi, dünya xalqlarının ədəbiyyatı əvvəlcə şifahi şəkildə yaranmışdır.