Mövzu 6 Beynəlxalq valyuta-maliyyə münasibətləri
Yüklə 0,5 Mb. Pdf görüntüsü
|
| kompromis
qaydada verilə bilər. Razılıq mübahisənin Mərkəzin yurisdiksiyasına aid edilməsi üçün vacib göstərici sayılsa da, mübahisənin tərəfləri və təbiəti kimi amillər də əhəmiyyət kəsb edir.
Konvensiyanın 25-ci maddəsində yalnız “investisiyadan yaranan hüquqi mübahisələrin” Mərkəzin yurisdiksiyasına aid edilə biləcəyi qeyd olunur. “Hüquqi mübahisə” ifadəsini işlətməklə maraqların deyil, məhz hüquqların münaqişəsinin Mərkəzin yurisdiksiyasına aid olunduğu vurğulanır. Mübahisə qanuni hüququn və öhdəliyin mövcudluğunu və çərçivəsini, qanuni öhdəliyin yerinə yetirilməməsinə görə tələb olunan kompensasiyanın təbiətini və ya səviyyəsini əhatə etməlidir.
Mübahisənin Mərkəzin yurisdiksiyasına daxil edilməsi üçün tərəflərdən biri Konvensiya Dövləti, ikincisi isə digər Konvensiya Dövlətinin vətəndaşı (fiziki və hüquqi şəxslər) olmalıdır. Qeyd edək ki, mübahisəyə tərəf dövlətin fiziki şəxs olan vətəndaşı Mərkəzin himayəsi altında keçirilən icraata tərəf ola bilməz. Əgər hətta həmin fiziki şəxs eyni zamanda digər dövlətin vətəndaşlığına malik olsa və ya mübahisəyə tərəf dövlət razılığını versə belə, bu qaydanın pozulmasına imkan verilmir. Hüquqi şəxslərə münasibətdə Mərkəzin mövqeyi fərqlidir. Əgər mübahisəyə tərəf Dövlət razılığını verərsə, hüquqi şəxs eyni təbiətli icraatda tərəf kimi iştirak edə bilər. Bu zaman mübahisəyə tərəf Dövlət ona məxsus hüquqi şəxsə xarici nəzarət səbəbindən digər Konvensiya Dövlətinə məxsus hüquqi şəxs kimi yanaşmalıdır.
Əgər hər hansı Konvensiya Dövləti digər Konvensiya Dövlətinin vətəndaşı olan sərmayəçi ilə mübahisəni Mərkəzə təqdim etmək qərarına gəlibsə, sərmayəçi öz dövlətindən onu qorumağı xahiş edə bilməz və dövlətlərə eyni xahişi yerinə yetirməyə icazə verilmir. Konvensiyanın 27-ci maddəsi Konvensiya Dövlətinin mübahisə tərəfi olan sərmayəçiyə diplomatik status verməsini və ya eyni mübahisə ilə əlaqədar beynəlxalq iddia ilə çıxış etməsini qadağan edir.
İMHBM-in İnzibati Şurası Katibliyə Konvensiya Dövlətləri və digər Konvensiya Dövlətlərinin vətəndaşları arasındakı və İMHBM Konvensiyası çərçivəsndən kənara çıxan investisiya mübahisələrinin müəyyən kateqoriyasını həll etmək səlahiyyəti verən Əlavə Xidmət Qaydalarını qəbul edib. Bu kateqoriyalar aşağıdakılardır: (i) faktları aydınlaşdırmaq məqsədilə həyata keçirilən icraat; (ii) tərəflərdən birinin Konvensiya Dövləti və ya digər Konvensiya Dövlətinin vətəndaşı olmadığı hallarda invesitiya mübaisələrinin həlli üçün keçirilən arbitraj və barışdırma icraatı; (iii) tərəflərdən ən azı birinin Konvensiya Dövləti və ya digər Konvensiya Dövlətinin vətəndaşı olduğu halda və birbaşa investisiya təbiətli olmayan arbitraj və ya barışdırma icraatı (adi kommersiya sövdələşmələrindən başqa).
Yüklə 0,5 Mb. Dostları ilə paylaş:
|