Motiv va motivatsiya tushunchasining mazmuni

Motiv va motivatsiya tushunchasining mazmuni

Motiv va motivatsiya tushunchasining mazmuni

Reja:

1. 
   
   Motiv va motivatsiya tushunchasining mazmuni
   
2. 
   
   Xorij psixologiyasida o‘qish motivlarining nazariy tahlili
   

Motiv va motivatsiya tushunchasining mazmuni
Garchand psixologik adabiyotlarda ayniqsa yosh va pedagogik psixologiyaga oid manbalarda motiv va motivatsiya masalasi ko‘p bora ko‘tarilgan bo‘lsa-da, batafsil yoritilmagan. Masalan, ayrim psixologlar maktabgacha yoshda ayrim tarqoq situatsion mayllar ma’lum motivlar tizimlariga aylanib borishini qayd etadilar. Biroq bu fikr atroflicha chuqurroq o‘rganilmagan. Shunga muvofiq adabiyotlarda psixologlar tomonidan olib borilgan tadqiqotlar asosida motiv va motivatsiya tushunchasi turlicha talqin qilingan.
Eng keng tarqalgan ta’riflarga ko‘ra, motiv – bu kishini faoliyatga undovchi kuch, sabab yoki ehtiyojlar yig‘indisidan iboratdir.
Motiv tushunchasiga olimlar tomonidan quyidagicha ta’rif beriladi:
A.Maslouning fikricha, motiv bu ehtiyojlar yig‘indisidir.
S.L.Rubinshteynning ta’kidlashicha, motiv bu ehtiyojning his qilinishi va qondirilishi.
S.L Rubinshteyn. «Motivatsiya – bu psixika orqali amalga oshuvchi determinatsiyadir».
A.N.Leontev – motivni inson faoliyatiga yo‘nalgan aniq ehtiyojlar va uni qo‘zg‘atadigan voqelik deb hisoblaydi.
Motiv –ma’lum ehtiyojlarni qondirish bilan bog‘liq faoliyatga undovchi sabab.
Motivatsiya keng ma’noda inson hayotining (uning xulq-atvori, faoliyatining) murakkab ko‘p qirrali boshqaruvchisi deb qaraladi.
Motivatsiya – insonni faoliyatga undashning murakkab, ko‘p darajali tizimi bo‘lib, u o‘zida ehtiyojlarni, motivlarni, qiziqishlarni, ideallarni, intilishlarni, ustanovkalarni, emotsiyalarni, normalarni, qadriyatlarni mujassamlashtiradi.
Motivatsiya – murakkab tuzilma, faoliyatni harakatlantiruvchi kuchlar majmuasi bo‘lib, u o‘zini mayllar, maqsadlar, ideallar ko‘rinishida namoyon qiladi va inson faoliyatini bevosita aniqlab, boshqarib turadi.