Moqchi – verb in the future meaning moqchi shaklli kelasi zamon fe’lining tuslanishi va qo`llanishi

Hiqildoq bo’shliining ikki chetida bir juft ovoz boylami bor. O’pkadan bosim ostida chiqadigan havo hiqildoq muskullari qisqartirib, ovoz boylamini tebratadi va ovoz chiqadi. Lekin his-hayajon, ashula aytganda ovoz boylamlaridan tashqari til, lab va burun bo’shlii ham ishtirok etadi.

• Hiqildoq bo’shliining ikki chetida bir juft ovoz boylami bor. O’pkadan bosim ostida chiqadigan havo hiqildoq muskullari qisqartirib, ovoz boylamini tebratadi va ovoz chiqadi. Lekin his-hayajon, ashula aytganda ovoz boylamlaridan tashqari til, lab va burun bo’shlii ham ishtirok etadi.

Traxeya (kekirdak)

• VII bo’yin umurtqasi ro’parasida joylashgan, nay shaklida bo’lib, uzunligi 9-15 sm. 5-ko’krak umurtqasi oldida 2ta bronxga bo’linadi. O’ng bronx qisqa va yog’on, o’z navbatida yana 3ta bronxga, chap esa 2ta bronxlarga, ular yana maydaroq bronxlar va bronxiolalarga shoxlanib ketadi.

Traxeya va bronxlar devori ustma-ust joylashgan 16-20 ta yarim halqa tog’aylardan iborat. Bronxiolalar devorida tog’ay o’rnida halqasimon mushaklar uchraydi. Bronxiolalar devorining to’satdan uzoq muddat davomida qisqarib qolishi bronxial astma kasalligining xurujlariga sabab bo’ladi.

Bronxiola va alveolalar

.

Bronxiolalar alveola xaltalari bilan tugaydi. Alveola xaltasi juda ko’p havo pufakchalaridan iborat. Alveolalarda havo bilan qon o’rtasida gaz almashinadi. Katta yoshdagi odam o’pkasida 300-400mln ga yaqin alveola bo’lib, ularning umumiy sathi 100 m2 ga etadi.

• Bronxlar, bronxiolalar, alveola xaltalai va ular atrofida joylashgan qon tomirlar bir-biriga o’ziga xos mayin, q’ovak, elastik biriktiruvchi to’qima yog’rdamida birikib, o’pkani hosil qiladi.

Surfaktant – alveo’lalarni bir-biriga yopishib qolishidan saqlaydi.

O’pka

- juft a’zo bo’lib, ko’krak qafasida joylashgan. O’ng o’pkada 3ta, chap o’pkada 2ta bo’lak bor. O’pka tashqi tomondan seroz parda-o’pka plevrasi bilan o’ralgan. Pleara ikkita varaqdan iborat bo’lib, 1-o’pkani (visseral plevra), 2- ko’krak qafasining ichki devorini qoplab turadi (parietal plevra). Ikkala varaq o’rtasida plevra bo’shlii bo’lib, u erda suyuqlik bor.