Microsoft Word vencur kapital docx
Yüklə 0,68 Mb. Pdf görüntüsü
|
18
- Bazar konyukturunun dəyişilməsinə çevik, cəld reaksiyavermə qabiliyyəti; - Yeni ideyaların sınaqdan keçirilməsinə vaxtında oriyentasiya etmək imkanı; - Sərt bürokratik qaydaların yoxluğu. Kiçik biznes sferasında şirkətlərin işçiləri (bir qayda olaraq, istedadlı mühəndislər, alimlər, ixtiraçılar) əmək intizamının ümumi qəbul edilmiş “çərçivəsindən” kənara çıxaraq müəyyən yaradıcılıq azadlığına malikdirlər. Vençur fondunun öhdəliklərinə cavab verən və ancaq fonda qoyduğu vəsaitin məbləği həddində risk edən təsisçi məhdud məsuliyyətli tərəfdaş sayılır (limited partner). Bir qayda olaraq vençur fondunun işçisi şirkətin direktorlar şuras ının tərkibinə daxil edilir, lakin bu zaman o, şirkətin icraçı direktoruna çevrilmir. Onun rolu əsasən vacib strateji qərarların qəbulunda aktiv iştirak etməklə məhdudlaşır, vençur fondunun rəhbərliyi investorların pul vəsaitlərindən səmərəli istifadə olunmasında maraqlıdır. Beləliklə, vençur fondunun idarə heyəti şirkətin maliyyə-təsərrüfat fəaliyyətinə daim nəzarət etməklə yanaşı onun investisiya cəlbediciliyinin artmasına görə öz təkliflərini verə bilər. lk biznes-inkubatorlar hələ ötən əsrin 50-ci illərində ABŞ-da meydana gəlmişlər. Bu gün onlar bütün dünyada mövcuddurlar və böyük müvəffəqiyyət qazanmışlar. Biznes-inkubator – əsas məqsədi başlanğıc mərhələlərdə kiçik sahibkarlığın yaranmasını icarə üçün yer verən, məsləhət, hüquqi, mühasibat və digər xidmətlərlə kömək edən təşkilatdır.Ümumiyyətlə inkubatorun göstərdiyi xidmətlər aşağıdakı kimi görünürlər:Ofisin mebellə təmin
olunmasına kömək; Mühasibat uçotunun, kargüzarlığın aparılması; Müştərilərlə iş üzrə xidmətlər: onların axtarışı, sifarişlərin rəsmiləşdirilməsi, zənglərin qəbulu və emalı; Heyətin axtarışı; Biznesin irəliləməsi strategiyasının hazırlanmasında məsləhətlər; Sərmayə axtarışı; Biznesin aparılması və uğura nail olunması psixologiyası
19
məsələləri üzrə müxtəlif tematik təlimlərin, seminarların keçirilməsi. Ayrılıqda hər bir inkubatorda bu siyahı fərqlənə bilər və xidmət etdikləri sektorun xüsusiyyətlərinə uyğun xidmətləri yerləşdirər.
Müasir dövrdə biznesin inkişafı özü ilə bərabər yeniliklər gətirir. Çünki, rəqabətli şə raitdə bazar imkanlarının genişləndirilməsi, yeni satış və məhsul buraxılışı yollarının axtarılıb tapılması hər bir sahibkarlıq subyekti qarşısında başlıca vəzifə kimi dayanmaqdadır. Qeyd edək ki, istehsal vasitələrinin tam məşğulluğunun təmin olunduğu Qərb dövlətlərində investorlar və iş adamları keçən əsrin ə vvəllərində artıq iqtisadiyyatda eyni sahələrə və təkrarlanan layihələrə maliyyə vəsaiti yatırmağın onlar üçün səmərəsiz olduğunu dərk edirdilər. Belə olduğu halda iqtisadiyyatda yeni toxunulmamış sahələrin axtarılıb tapılması və öz sferalarında yeganəlik xüsusiyyətinə malik olmaq istəyi axtarışların artmasına gətirib çıxardı. Təbii ki, yeniliklər həmişə olduğu kimi elmdədir. Elə bu baxımdan da keçən əsrin əvvəllərində elmi-texniki layihələndirmələrə əsaslanan təkliflər investorların marağını cəlb etməyə başlamışdır. Nəticədə innovasiyaların, yeniliklərin, elmin, yaxşı əsaslandırılmış ideyaların biznesə transferi ilə yeni maliyyə aləti olan Vençur sərmayələşməsi formalaşırdı. 1950-ci illərin sonlarında ABŞ-da meydana çıxan Vençur kapitalı tezliklə özünə geniş fəaliyyət meydanı ə ldə etdi. Vençur kapitalı dedikdə, bu bazarda yeni yaranan və özünə müvafiq yer qazanmaq uğrunda mübarizə aparan firmaların maliyyələşdirilməsi üçün nəzərdə tutulan investorlar tərəfindən yönəldilən maliyyə vəsaitidir. Vençur sərmayələri digər investisiyalardan yüksək riskli olması ilə fərqlənirlər. Vençur kapitalı bir çox hallarda birbaşa özəl investisiya qoyuluşunda istifadə edilir və adətən xarici sərmayəçilər tərəfindən həyata keçirilir. Lakin, dövlət qurumları tərəfindən də bu növ investisiyalar yatırılmaqdadır. Bu tip investisiya qoyuluşları əsasən yeni və ya müflis olmaq təhlukəsi ilə üzbəüz qalmış şirkətilərin inkişafı üçün həyata keçirilir. Vençur sərmayəsi sonda çox yüksək gəlir gətirən amma bununla yanaşı yuxarıda da qeyd etdiyimiz kimi yüksək riskli investisiyalardır. Həmçinin, bu tip investisiyalar müəssisənin kapitalında pay sahibi olmaq üçün də istifadə olunur. Vençur sərmayəçisi dedikdə isə bu növ invetisiyaların qoyuluşunu həyata keçirən
20
şə xs və ya şirkət kimi başa düşülür. Vençur sərmayəçiləri kapitalın yatırılması forma və şəklinə görə genişmiqyaslı və dar çərçivəli investor olmaqla iki hissəyə ayrılırlar. Həyat şəraitinin müxtəlif səviyyələrində, çoxsaylı geoiqtisadi regionlarda və iqtisadiyyatın fərqli sahələrində çalışan vençur invetorları geniş miqyaslı vençur investoru adlanır. Dar mənada dedikdə isə bu əsasən iqtisadiyyatın götürlmüş bir və ya iki sferasında həyata keçirilən investisiya fəaliyyəti başa düşülür. Vençur sərmayəçiləri əsasən firmaların ilkin fəaliyyətinin maliyyələşdirilməsi ilə xarakterikdirlər. Lakin, şirkətlərin inkişafının müxtəlif səviyyələrində də vençur investisiyalarının yatırımlarına rast gəlmək olar. Vençur kapitalı müəssisə hələ heç bir məhsul istehsal etmədən və ya özünün qiymətli kağızlarını buraxmadan şirkətə yatırıldığından ona çox vaxt start kapitalı adı da verilir. Bununla yanaşı vençur investisiyası firmanın çətin vəziyyətindən çıxması üçün də yatırılır ki, bu da şirkətə özünün ağır dövrlərini keçərək bazarda müvafiq yerini tuta bilməsinə böyük yardım edir. Bir sıra vençur fondları bazarda səhmdar cəmiyyətlərinin yenidənqurulması və yenidən kapitallaşmasına dəstək göstərməklə bu yolla onların investorlar üçün cəlb edici hala gətirilməsi istiqamətindəki fəaliyyətlərinə görə də ixtisaslaşırlar. Qeyd edək ki, vençur sərmayəçiləri üçün başlıca cəzb edici sahə dünyanın müxtəlif regionlarında əldə edilən elmi-texniki nailiyyətlərin maliyyələşdirilməsidir. Bununla yanaşı geniş yayılmasa da vençur sərmayəçiləri tikinti sektoruna, sənaye səhəsinə, xidmət sferasına da maliyyə qoyuluşu edirlər. Son dövlər isə vençur şirkətləri pərakəndəsatış və sosial məsuliyyət sferası üzrə işləyən firmalar üzrə də ixtisaslaşaraq buna xeyli vəsait də yatırırlar.Vençur ş irkətləri ölçülərinə görə müxtəlif olurlar. Beləki, ailə səviyyəsində kiçik maliyyə vəsaiti yatıranlar - bunlar da adətən bir neçə milyonlarla dollar vəsait həcmində olur, orta və daha nəhng sərmayəçilər ki, bu tip investorlar1. nnovasiya sahibkarlığının maliyyələşməsində Vençur kapitalının rolu da bir neçə yüz milyonlardan başlayaraq hətta dünya səviyyəsindəki layihələrin həyata keçirilməsinə milyardlarla dollar vəsait yatırırlar. Vençur sərmayəçiləri dirgər invetorlardan fərqli olaraq vəsait yatırdıqları şirkətlərin inkişaf etdirlməsi üçün məsləhətlər verərək onların idarəolunmasında yaxından iştirak edirlər. Bu
Yüklə 0,68 Mb. Dostları ilə paylaş:
|