Microsoft Word Near-Miss cr final az text rvs ns 2015 rvs sa ns
Yüklə 363,84 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
Hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarında tibbi yardımın keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
24
Hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarında tibbi yardımın keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
25
Əlavə 3. Cədvəllər və onların interpretasiyası Bu əlavədə məlumatların toplanılması və interpretasiyası üçün cədvəllər təqdim edilib. Cədvəl 1-də tədqiqata daxil edilən qadınların xəstəlikləri sadalanıb. Cədvəldə verilmiş məlumatların təhlili vasitəsilə ölən və sağ qalan qadınlarda təyin edilmiş orqan çatışmazlığı hallarının xüsusiyyətlərini müəyyən etmək mümkün olacaq. Bu cədvəldəki məlumatların təhlilinin praktikaya təsiri onunla bağlıdır ki, tez-tez rast gəlinən orqan çatışmazlığı hallarını müəyyən etməklə tibb müəssisəsi və ya ölkə üzrə ən çox ehtiyac duyulan tibbi müdaxilələri müəyyən etmək olar. Belə ki, məsələn, ölüm hallarının böyük hissəsi respirator distress sindromu və ya tənəffüs çatışmazlığı səbəbindən baş verirsə, bu, xəstələrdə tənəffüsün təmin edilməsinə yönəlmiş tədbirlərə daha çox diqqətin yetirilməsinin vacib olduğunu göstərir. Bu cür məlumatların toplanması təcili yardım və intensiv terapiyanın planlaşdırılması və təşkili üçün önəmlidir. Cədvəl 2-də təqdim edilmiş məlumat Cədvəl 1- də verilmiş məlumatı tamamlayır. Burada hamilə qadınlarda müşahidə edilən ciddi ağırlaşmaların inkişafına təsir göstərən əsas və yanaşı səbəblər təsvir edilib. Cədvəl 2-də məlumatlar qruplar üzrə verilib: tədqiqata cəlb edilmiş bütün qadınlar; yalnız ölümlə nəticələnməyən hamiləlik/mamalıq ağırlaşmaları qeydə alınmış qadınlar; ancaq ana ölümü halları. Həmin məlumatların təhlili ciddi ağırlaşmaları olan qadınlarda gözlənilən uzunmüddətli fəsadların müəyyən edilməsi və həmçinin risk faktorları aşkar edilməsinə (məs., anemiya və ya əvvəl keçirilmiş qeysəriyyə kəsiyi əməliyyatları) imkan yaradır. Cədvəl 2-də həm də yerli xüsusiyyətlərə uyğun hallar qeyd olunub (məs., malyariya, talassemiya və s. endemik xəstəliklər). Cədvəl 3-də hamiləliyin bitməsi və perinatal nəticələr sadalanıb. Bu cədvəldə ölümlə nəticələnməyən hamiləlik/mamalıq ağırlaşmaları, ana ölümü, doğuş metodu/hamiləliyin bitməsi və perinantal nəticələr arasında münasibətlər göstərilib. Cədvəl 4-də ölümlə nəticələnməyən hamiləlik/mamalıq ağırlaşmaları ilə bağlı indikatorlara əsasən məlumatlar təqdim edilir və tədqiqatın aparıldığı tibb müəssisələrində yardım alan qadınların xüsusiyyətlərini müəyyən etməyə imkan verir. Ana ölümü nisbətinin düzgün hesablanması üçün tədqiqatın aparıldığı müddətdə həmin müəssisədə canlı doğuşla nəticələnmiş bütün doğuşların sayı müəyyən edilməlidir. Ağır mamalıq fəsadlarının nisbəti və ölümlə nəticələnməyən hamiləlik/mamalıq ağırlaşmalarının nisbəti əhali arasında müvafiq halların baş vermə tezliyini müəyyən edən indikatorlardır. Həmin indikatorlar tibb müəssisəsinin xidmət göstərdiyi əhali qrupunun ehtiyac duyduğu mamalıq xidmətinin növləri barədə fikir irəli sürməyə imkan verir. Məsələn, nisbətin yüksək olması (hər 1000 canlı doğuşa 10 hal) onu göstərir ki, sağ qalmaq üçün həmin qadınların daha mürəkkəb tibbi müdaxilələrə ehtiyacları olacaqdır. Ölüm indeksi və ölümlə nəticələnməyən hamiləlik/mamalıq ağırlaşmalarının ölüm hallarına olan nisbəti tibb müəssisəsinin fəaliyyətinin ümumi göstəricisi hesab edilir. Əgər ölüm indeksi yüksəkdirsə (20%-dən çox), bu, o deməkdir ki, ciddi ağırlaşmalarla müşahidə olunan hallarda göstərilən xidmətlərin keyfiyyətinə yenidən baxılmalıdır. Əgər qeydə alınmış ölüm hallarının sayı azdırsa (məs., 5%-dən az), bu, o deməkdir ki, tibbi müəssisəsi və ya bütövlükdə səhiyyə sistemi mürəkkəb və ya ciddi ağırlaşmalarla müşayiət olunan halların müalicəsinin öhdəsindən yaxşı gəlir. Həmçinin Cədvəl 4 ağır hamiləlik və mamalıq fəsadlarının tibbi xidmətin hansı mərhələsində
Hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarında tibbi yardımın keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. ÜST-nin "Ölümlə nəticələnməyən hamiləlik ağırlaşmaları və mamalıq fəsadlarının tədqiqi metodikası"
26 baş verdiyini müəyyən etməyə imkan verir. Bunun səhiyyə sistemi üçün xüsusi əhəmiyyəti vardır. Belə ki, əgər qadınların böyük bir hissəsi (məs., 70%-dən çoxu) xəstəxanaya artıq ağır hamiləlik və ya mamalıq fəsadları ilə müraciət edirsə, bu, o deməkdir ki, birinci və ikinci mərhələlərdə gecikmələr mövcuddur. Xəstəxanaya qəbul edildikdən sonra baş verən ağır hamiləlik və mamalıq ağırlaşmalarının təhlili ilə xəstəxanadaxili tibbi xidmətin dəyərləndirilməsini həyata keçirmək olar. Cədvəl 5 intensiv terapiya və ya reanimasiya xidmətlərini qiymətləndirir. İntensiv terapiya və ya reanimasiya şöbəsinə qəbul edilən qadınların hallarını təhlil edərək, həmin şöbələrin ümumi yüklülüyünü qiymətləndirmək mümkündür. Reanimasiya şöbələrinə qəbul olunan halların çox aşağı olması (0.5%-dən az) reanimasiya şöbəsində çarpayı fondunun çatışmamasından xəbər verə bilər. Reanimasiyaya qəbul edilən halların yüksək olması (3-5%) isə çarpayı fondunun səmərəsiz istifadəsinə dəlalət edir. Əlbəttə ki, rəyin çıxarılması üçün əhalinin xüsusiyyətləri və tibb müəssisəsinin göstərdiyi xidmətlərin çeşidinə diqqət yetirmək tələb olunur. Əgər qiymətləndirilən tibb müəssisəsi ilkin və ya ikinci səviyyəli tibb müəssisəsidirsə, reanimasiya şöbəsinə qəbul edilən halların sayının aşağı olması ağır fəsadlar və ya ciddi ağırlaşmaları olan qadınların ümumi sayının az olması ilə əlaqələndirilə bilər. Əksinə, audit üçüncü səviyyəli tibb müəssisəsində aparılırsa və həmin müəssisə ağır fəsadlar və ya ciddi hamiləlik ağırlaşmaları olan qadınları qəbul edirsə, bu zaman reanimasiya şöbəsinin yüksək yüklülüyü anlaşılır. Cədvəl 5- də təqdim edilən digər indikatorlar ümumi vəziyyəti qiymətləndirməyə imkan verir. Orqan çatışmazlığı ilə daxil olan qadınların klinik vəziyyəti ağır olur və onların intensiv terapiya və ya reanimasiya şöbəsində göstərilən xidmətdən faydalanması məlumdur. Bu səbəbdən də ağır hamiləlik və mamalıq fəsadları olan qadınların (70%-dən çox) böyük əksəriyyətinin reanimasiyaya qəbul edilməsi gözləniləndir. Əgər təhlildən bunun əksi görünürsə, bu, həmin tibb müəssisəsinin reanimasiya şöbəsində çarpayıların çatışmazlığından xəbər verə bilər. Digər tərəfdən reanimasiya şöbəsinə hamiləlik, doğuş və zahılıq dövründə qəbul edilmiş qadınlar arasında ağır dərəcəli hamiləlik və mamalıq ağırlaşmaları olan xəstələrin az olması həmin şöbəyə xəstələrin sadəcə monitorinq üçün qəbul edilməsini göstərir. Bu isə səhiyyə sisteminin resurslarının optimallaşdırılması baxımından nəzərdən keçirilməlidir (məs., reanimasiya şöbəsinə daha ağır xəstələrin qəbul edilməsi və ya reanimasiya şöbəsində mama- ginekoloji xəstələr üçün nəzərdə tutulmuş çarpayı sayının azaldılması). Nəhayət bu cədvəldə sonuncu indikator reanimasiya şöbəsindən kənarda baş verən ana ölümlərini göstərir. Əgər reanimasiya şöbəsindən kənarda baş verən ana ölümlərinin faizi yüksəkdirsə (məs., 10%-dən çox), bu, reanimasiya şöbəsində mövcud olan çarpayı sayının azlığından xəbər verə bilər. Qeyd edilməlidir ki, Cədvəl 4 və 5-də verilmiş indikatorlar və hədəflər yerli şəraitə uyğunlaşdırılmalıdır. Cədvəl 6-da xüsusi hallara aid digər proses göstəriciləri sadalanıb. Hər halla bağlı hədəf əhali qrupu müəyyən edilir və onların arasında sübutlu təbabətə əsaslanan müdaxilə almış xəstələrin faizi hesablanır (məs., eklampsiyası olan qadınların ümumi sayından maqnesium sulfat preparatı ilə müalicə almış qadınların sayı). Sübutlu təbabətə əsaslanan məlumatlara görə eklampsiyası olan qadınların çox az bir hissəsində maqnesium sulfatla müalicəyə əks- göstəriş olur. Bu səbəbdən də eklampsiyası olan bütün qadınlar (100%) maqnezium sulfat preparatı ilə müalicə almalıdırlar. Əgər təhlildə eklampsiyası olan bütün qadınların maqnezium sulfatla müalicə almadıqları müəyyən edilərsə (<95%), bu, göstərilən xidmətin təkmilləşdirilməsini tələb edir.
Yüklə 363,84 Kb. Dostları ilə paylaş:
|