Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè
74
Kitabda “F.B.Köçərli” başlıqlı yazı öz əksini tapmışdır
[S.117-124].
163. “Sizin gələcəkdə müqtədir bir yazıçı olmağınıza şüb-
həm yoxdur”: [Firidun bəy Köçərlinin Yusif Vəzirə məktubları]
/Firidun bəy Köçərli //Ədəbiyyat qəzeti.- 1991.- 8 noyabr.- S.1.
1995
164. Abbasqulu Ağa Bakıxanov Qüdsi /Firidun bəy Köçərli
//Şəhriyar.- 1995.- 26 yanvar.
2005
165. Elçin. Seçilmiş əsərləri: 10 cilddə /Elçin.- Bakı: Çinar-
Çap, 2005.- C.VII.- 569 s.
Kitabda yer alan “İlk Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi” məqaləsi
Firidun bəy Köçərlinin kitabı haqqındadır [S.160-176].
2008
166. Cəlil Məmmədquluzadə ensiklopediyası /red. hey.:
Anar və b.- Bakı: Şərq-Qərb, 2008.- 320 s.
Kitabda F.Köçərli haqqında məlumat öz əksini tapmışdır
[S.147].
Áèáëèîãðàôèéà
75
Tərcümələri
1891
167. “Təlimati-Sokrat”: Əhvali-Sokrat ki, qədim yunanların
müəllimi /tərc. ed. F.Köçərli //Bağçasaray.- 1891.- 88 s.
1892
168. Puşkin, A.S. Torçu və balıqçı: Rusiyanın məşhur şairi
Puşkindən türkə tərcümədir /tərc.ed. Firidin bəy Köçərli-İrəvan
gimnaziyasının Lisani-türki müəllimi /Aleksandr Sergeyeviç
Puşkin //İrəvan.- 1892.- 15 s.
1895
169. M.Lermontov. “Üç xurma ağacı” və A.Koltsov “A
kişi, niyə yatıbsan?” /tərc.ed. F.Köçərli.- Şuşa, 1895.
1904
170. Çexov, A. At familiyası /Anton Çexov; tərc.ed.
F.Köçərli //Şərqi-rus.- 1904.- 16-17 iyun.
Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè
76
Tərtib etdiyi və ön söz yazdığı kitablar
1910
171. Cavanşir Əhməd bəy Asari-Əhməd bəy /ön söz.
Firidun bəy Köçərli; nəşr ed. Həmidə xanım Davatdarova.- Tiflis,
1906.- 105 s.
172. “Sayçı sözləri” və “Valehin nəğməsi” rusca tərcümə-
ləri ilə birlikdə /toplayanı F.Köçərli //SMOMPK.- Tiflis, 1910.-
bur.41.
1912
173. Mühərririn ifadeyi-məramı /ön söz. Firidun bəy
Köçərli.- Balalara hədiyyə.- Bakı, 1912.
2007
174. Müqəddəs tarix /tərt.ed.: M.Əfəndizadə, F.Köçərli; tərc.
ed.F.Şirinov; türk dilində yazanı Hüseyn əfəndi Qayıbov və
Əbdüssəlam Axundzadə təsis və təchiz ediblər; Azərbaycan
Respublikası Təhsil Cəmiyyəti.- Bakı: Təhsil, 2007.- 72 s.
Áèáëèîãðàôèéà
77
II hissə
HAQQINDA
Kitablar
1963
175. Nəbiyev, B. Görkəmli tədqiqatçı və ədəbiyyatşünas
(1863-1920) /Bəkir Nəbiyev; red. Şıxəli Qurbanov; Azərbaycan
SSR EA, Nizami ad. Ədəbiyyat İnstitutu.- Bakı: AzSSR EA,
1963.- 164 s.
Kitabın içindəkilər: I fəsil: Həyatı və pedaqoji fəaliyyəti; II
fəsil: Ədəbi-tənqidi görüşləri; III fəsil: “Azərbaycan ədəbiyyatı
tarixi materialları”; Müxtəsər biblioqrafiya.
1984
176. Nəbiyev, B. Firidun bəy Köçərli: Mənalı ömürdən
səhifələr /Bəkir Nəbiyev.- Bakı: Gənclik, 1984.- 228 s.
Kitabın içindəkilər: Ön söz [S.3]; Fikirlər karvanı [S.15];
Böyük yolun başlanğıcı [S.32]; Ən dəqiq meyar-xalqa xidmətdir
[S.74]; “Əziz və mübarək kitab” [S.149]; İstifadə olunan
ədəbiyyatın müxtəsər siyahısı [S.214].
1986
177. Bəktaşi, İ. Firidun bəy Köçərlinin yaradıcılıq yolu
/İnayət Bəktaşi.- Bakı: Yazıçı,1986.-183 s.
Kitabın içindəkilər: F.Köçərli irsi ədəbi tənqiddə [S.6-25];
Klassik ədəbiyyatın tədqiqi [S.26-108]; Ədəbi tənqidi məqalələr
[S.109-115]; Qardaş xalqlar ədəbiyyatı haqqında [S.116-139];
Dilimizin saflığı uğrunda mübarizə [S.140-155]; Uşaq və xalq
ədəbiyyatına məhəbbət [S.156-183].
Ôèðèäóí áÿé Êþ÷ÿðëè
78
1993
178. Nəzirli, Ş. Qoridən gələn qatar: [sənədli povest] /Şəmis-
tan Nəzirli; red. T.Məmmədov; rəssam E.İsmayılov.- Bakı:
Azərnəşr, 1993.- 207 s.
Kitabın içindəkilər: Müəllifdən [S.3]; Unudulmaz səhifələr-
dən [S.7]; İlk buraxılış [S.24]; İlk maarif işığı [S.40]; Maarif
carçıları [S.55]; Çernyayevskinin “günahı” [S.71]; Bədnam siya-
sət [S.109]; Ata sevinci [S.120]; Arzunun işığında [S.125]; Qori-
dən gələn qatar [S.129]; Qazax seminariyası (və seminariya bina-
sını kim bağışlayıb) [S.140]; Gələcəyin şəfəqi [S.143]; Günahsız
məhbus [S.169]; Beş günlük qonaq (sənədli hekayə) [S.188].
2005
179. Firidun bəy Köçərlinin şəxsi arxivi /tərt. Məhəmməd
Adilov; red.: A.Ramazanov, R.Vəliyev; AMEA Məhəmməd
Füzuli ad. Əlyazmalar İn-tu; Şəki Regional elmi Mərkəzi.- Bakı:
Nurlan, 2005.- 286 s.
Kitabın içindəkilər: F.B.Köçərlinin biblioqrafiyası;
Firidun
bəyin Badisəba xanıma məktubları; Firidun bəyin müxtəlif şəxs-
lərə məktubları; Müxtəlif şəxslərin Firidun bəyə məktubları;
Müxtəlif şəxslərin Badisəba xanıma məktubları; Badisəba xanıma
aid müxtəlif sənədlər; Firidun bəyin əsərləri haqqında biblioq-
rafik məlumat; Firidun bəyin məhv edilmiş irsi; Firidun bəyin
yaradıcılığından nümunələr: Tərbiyənin amilləri. Елементы вос-
питания, орудия воспитания; Üç xurma və a kişi niyə yatmısan;
Mirzə Fətəli Axundov; Təlimati-Sokrat; Firidun bəy haqqında
xatirələr: Abdulla Şaiq, Mehdixan Vəkilov, Əli Səbri Qasımov,
Seyfulla Şamilov, Əliməmməd Mustafayev, X.Hacılarov.
2009
180. Zaqafqaziya (Qori) Müəllimlər Seminariyası Azər-
baycan şöbəsi-130 [Fotoalbom] /tərt.: H.Əhmədov, İ.İsayev,
M.İlyasov, A.Rüstəmov; red.H.Bayramoğlu.- Bakı: ABU, 2009.-
59 s.
Áèáëèîãðàôèéà
79
2010
181. Pirəliyev, V. F.B.Köçərlinin publisistikası:
monoqrafiya
/Veydəddin Pirəliyev; elmi red. X.Q.Məmmədov.- Bakı, 2010.- 335 s.
Kitabın içindəkilər: F.B.Köçərli publisistikasında milli inti-
bah məsələsi; F.B.Köçərli publisistikasında xalq maarifi məsələ-
ləri, Azərbaycan publisistikasının inkişaf mərhələləri və F.B.Kö-
çərli publisistikası; F.B.Köçərli publisistikasında bədii ədəbiyyat-
dan istifadə üsulları; F.B.Köçərli publisistikasının sənətkarlıq
xüsusiyyətləri; Firidun bəy Köçərlinin “Ana dili” məqaləsi; “Ana
dili” məqaləsi: mübahisələr və müzakirələr.
2011
182. Nəzirli, Ş. Qoridən gələn qatar: [sənədli povest] /Şəmis-
tan Nəzirli.- Əlavələrlə ikinci nəşri.- Bakı: Şərq-Qərb, 2011.- 492 s.
Kitabın içindəkilər: İftixar duyğusu-xalq şairi Mirvarid
xanım Dilbazi [S.3]; Müəllıfdən [S.6]; Unudulmaz səhifələrdən
[S.14]; İlk buraxılış [S.35]; İlk maarif işığı [S.53]; Maarif carçı-
ları[S.72]; Çernyayevskinin “günahı” [S.90]; Bədnam siyasət
[S.135]; Xalq yazıçısı İsmayıl Şıxlı ilə söhbət [S.138]; Gürcü
seminaristi ilə görüç [S.148]; “Bu il seminariyaya dövlət hesabına
qəbul olmayacaq” (Seminariyanın arxivi niyə yandı? [S.159];
Özü Gəncə üsyanının, arxivi isə 37-nin qurbanı oldu [S.166];
Oğul həsrəti [S.178]; Ata sevinci [S.183]; Arzunun işığında
[S.189]; Qoridən gələn qatar [S.194]; Qazax seminariyası (Semi-
nariya binasını kim bağışlayıb?) [S.206]; Bir görüşdən xatirə
(Səməd Vəkilovun və Osman Sarıvəllinin seminariya illəri)
[S.215]; Gələcəyin şəfəqi [S.228]; Günahsız məhbus [S.258]; Se-
minaristin nakam ömrü [S.282]; Badisəba ananın Şəki ünvanı
[S.288]; Firidun bəy Köçərlinin müdrik fikirlərindən [S.299];
Şəxsiyyət (M.N.Qayıbov) [S.309]; Axund Əbdüssəlam Axundza-
də [S.317]; Seminarist Əli Qasımovun Lev Tolstoyla görüşü
[S.320]; Şirvanlı şair Ağaəli bəy Naseh [S.324]; Şıxlinski nəslinin
şairləri [S.331]; Gəncədə sona yetən iki ömür [S.355]; Şuşada
Firidun bəyin izi [S.359]; Qori seminariyasında işləyən azərbay-
canlı müəllimlər [S.366]; Məni unutmayın [S.369]; Firidun bəy