21
nkasso tapşırığı bir qayda
olaraq
üç nüsxədə tərtib
edilir.
nkasso tapşırığını qəbul
edən emitent bankın məsul
şəxsi
onun müvafiq
blan
k formasına uyğunluğunu, həmin
bankda nəzərdə tutulan rekvizitlərin doldurulmasının tamlığını,
vəsait
alanın imza
və
möhürlərinin imza
və
möhür nümunələri
vərəqəsinə
uyğunluğunu
yox
l
amalıdır. Bundan
sonra məsul şəxs inkasso tapşırığının bütün nüsxə
lə
rində
qəbul tarix
i
ni
yazır,
imza edir
və emitent
bankın ş
tampını vurur.
nkasso tapşırığının qəbul edən icraçı bankın məsul işçisi onun mövcud blank
formasına uyğunluğunu, həmin bankda nəzərdə tutulan rekvizitlərin doldurulmasının
tamlığını, emitent bankın ştampının və məsul şəxsin imzasının mövcudluğunu, habelə
inkasso tapşırığının bütün nüsxələrinin eyniliyini yoxlamalıdır. Göstərilən tələblərə
riayət olunmaması aşkar edildikdə inkasso tapşırığı geri qaytarılır. Bu zaman inkasso
tapşırığının nüsxəsinin arxa tərəfində onun geri qaytarılmasının səbəbi və tarixi
göstərilməklə məsul şəxs imza edir və icraçı bankın ştampını vurur.
Alınmış (inkasso edilmiş) məbləğlər icraçı bank tərəfindən dərhal emitent bankın
sərəncamına verilməli, həmin bank isə bu məbləğləri müştərilərin hesabına salmalıdır.
Əgər ödəniş alınmamışsa, icraçı bank ödənişin icra olunmamasının və ya akseptdən
imtina edilməsinin səbəblərini dərhal emitent banka bildirilməlidir. Emitent bankın bu
barədə vəsait alana dərhal məlumat verərək, ondan gələcək hərəkətlər baradə
göstərişlər istəməlidir.
Gələcək hərəkətlər haqqında göstərişlər icraçı bankın müəyyən etdiyi müddətdə, bu
müddət olmadıqda isə üç iş gün ərzində alınmadıqda, icraçı bankın sənədləri emitent
bankına qaytarmaq ixtiyarı vardır.
nkasso tapşırığı üzrə ödənişin alınması
Akseptli
Ödəniş ödəyicinin sərəncamı
olmadan aparılır
Ödəyicinin ödəniş üçün yazılı
sə
rə
ncamı tə
lə
b olunur
Akeptsiz
22
Akseptli qaydada həyata keçirilən ödəniş zamanı vəsait alan inkasso tapşırığının
"ödənişin şərti" səhfəsində "akseptlə" qeydini edir. nkasso tapşırığının akseptinin
müddəti vəsait alanla ödəyici arasında olan müqavilə ilə müəyyənləşdirilir bir şərtlə ki,
həmin müddət beş iş günündən az olmasın.
nkasso tapşırığı aksept üçün ödəyiciyə icraçı banka daxil olduğu günün ertəsi
günündən gec olmayaraq təqdim edilməlidir.
Ödəyici inkasso tapşırığını akseptləşdirməkdən tam və ya qismən imtina edə bilər.
Bu zaman imtina edən banka üç nüsxədən ibarət imtina ərizəsini təqdim etməlidir.
Akseptdən tam imtina edildikdə inkasso tapşırığı akseptdən imtina ərizəsinin ikinci
nüsxəsi ilə birgə sonuncunun icraçı banka daxil olduğu günün ertəsi günündən gec
olmayaraq vəsait alana ötürülmək üçün emitent banka qaytarılır.
Ödəyici akseptdən qismən imtina etdikdə inkasso tapşırığı ödəyicinin aksept etdiyi
məbləğdə ödənilir.
nkasso tapşırığı müəyyən edilmiş müddətdə aksept edilmədikdə icraçı bank onun
birinci nüsxəsini aksept edilmədiyini göstərməklə vəsait alana ötlürmək üçün emitent
banka qaytarır.
Ödəniş akseptsiz qaydada həyata keçirilənd vəsait alan inkasso tapşırığının "ödənişin
şərti" sahəsində "akseptsiz" qeydini edir. Bu qeyd olmadıqda inkasso tapşırığının ödənişi
akseptli qaydada həyata keçirilir.
Banklar vəsaitin akseptsiz qaydada silinməsinə dair ödəyicilərin etirazlarına
mahiyyətcə baxmır.
Hesablaşmaların bir qismi nağd pulların iştirakı ilə aparılır. Azərbaycanda pul
tədavülü tədavüldə nağd pulların yüksək səviyyəsində olması ilə səciyyələnir.
Nağd pulların tədavülünün təşkili üçün Mərkəzi Bank
Pul
nişanələrinin
istehsalını
təşkil edir
Pulun saxlanılma və
inkassasiya qaydalarını
müə
yyə
n edir
Pul
niş
anə
lə
rinə
olan tə
labatı
müə
yyə
n edir
Pul
niş
anə
lə
rinin
ehtiyatını
yaradır
Kredit təşkilatlarında
kassa ə
mə
liyyatlarının
aparılma
qaydasını
müə
yyə
n edir