Microsoft Word b vahabzade 11. 12. 2014. doc
Yüklə 0,65 Mb.
|
BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN PEDAQOJİ GÖRÜŞLƏRİ ––– 27 ––– Bəxtiyar Vahabzadə yazır: “Uşaqlıqda qara zurnanın cəngisinə nə qədər qulaq asmışam! Cəngini sakit dinlə- mək mümkün deyil. Adamın sümükləri oynayır. Biz ona qulaq asdığımız zaman dəliqanlı babalarımızın ruhunu damarlarımızda hiss edirik. Bu ruh atadan yox, babadan yox, əcdaddan bizə qədər süzülüb gəlmişdir. O bizim sümüyümüzdə, iliyimizdədir. Xoşa gəlməz oyun ha- vasına “sümüyümə düşmür” demək də burdan gəlir” 1 .
1 Təzə rəng, təzə nəfəs. – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.186 BULUDXAN XƏLİLOV ––– 28 ––– MÜƏLLİM HƏSSASLIĞI Həssaslıq biganəliyin, laqeydliyin əksidir. Həssaslıq hissetmədən başlayır və hər adamda da olmur. Bu key- fiyyətin daşıyıcıları hər şeyi məqamındaca gözündən vurmağı bacarırlar. Onların ovqatı gündə yüzlərlə dəfə dəyişir, çünki hadisələr çoxdur, ətraf mühit yeknəsək deyil. Həssaslar ətraflarında baş verən hadisələrin hər birini ürəklərindən, beyinlərindən keçirir, onların hər birinə duyğulu və həssas yanaşırlar. Adətən müəllimlər- də həssaslıq olmazsa, o, şagirdlərə, tələbələrə diqqət göstərə bilməz. Məhz bu həssaslıq Bəxtiyar Vahabzadə- nin şair, müəllim qəlbinə uyarlı olmuşdur. Bəlkə də onu bu keyfiyyət başqalarından daha çox fərqləndirmişdir. O, müəllim kimi tələbələrinin yoxlama yazı işinə, kurs işinə, daha doğrusu, oradakı tələbə fikirinin özünəməx- susluğuna və orijinallığına xüsusi diqqət yetirmişdir. Bəxtiyar Vahabzadə “Pıçıltı” məqaləsində yazır: “Tələ- bələrimə sovet ədəbiyyatından kurs işi mövzuları ver- mişdim. Onları yoxlayanda nəzərimi maraqlı bir yazı cəlb etdi. Həmin yazıdan bir neçə cümləni eynilə köçü- rürəm: “Mən şeir dəlisiyəm. Şeir məni ikinci dəfə doğub desəm – sizə qəribə gəlməsin. Bircə anlığa xəyalıma gətirsəm ki, şeir yoxdur, mənim üçün həyat dayanar. Çünki şeir yoxdursa, ürək yoxdur, şeir yoxdursa, həyat yoxdur...” 1 . Əvvəla, tələbə çox yaxşı bilib ki, Bəxtiyar 1 Pıçıltı. – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.187-188 BƏXTİYAR VAHABZADƏNİN PEDAQOJİ GÖRÜŞLƏRİ ––– 29 ––– müəllim tələbələrə həssasdır. İkincisi, tələbə o müəl- limlərlə hissini, duyğusunu bölüşür ki, həmin müəllim- lərə inanırlar. Belə olduğundan, tələbə çəkinmədən, utanmadan öz fikrini, mülahizəsini, ürək sözünü müəlli- minə deyir. İnanır ki, müəllimi ona səmimi və qayğı ilə yanaşacaqdır. Ümumiyyətlə, insan öz ürək sözünü hər adama demir, yalnız inandığına deyir və onunla bölüşür. Azərbaycan cəmiyyətində müəllim sənəti həmişə elə müqəddəs sənət olmuşdur ki, insanlar bu sənət sahibləri ilə bölüşməkdən çəkinməmiş və onlardan məsləhətlər almışlar. Bu mənada Bəxtiyar müəllim “Pıçıltı” məqaləsini yazanda o məqama da diqqət yetirmişdir ki, tələbə müəllimindən məsləhət umur. Odur ki, “Pıçıltı” məqaləsində tələbənin yazdıqlarını davam etdirirdi: “Mən şeiri niyə sevirəm? – Bilmirəm. Onu bilirəm ki, hər dəfə gözəl bir şeir oxuyanda elə bil dünyaya ilk dəfə baxıram, elə bil təzədən doğuluram. Oxuduğum şeir köhnə dünyanı mənə təzə göstərir. Kiminsə qəlbinin, fikirlərinin əks-sədası olan bir şeir “mənimləşir”. Oxu- duğum bu şeir mənim həyata, vətənə, insanlara sevgimi yeniləşdirir, dərinləşdirir, ülviləşdirir. Həyat məhəb- bətdir, şeir – məhəbbət çeşməsi. Həyat günəşdir, şeir – günəş şüaları. Həyat sudur, şeir – su şırıltısı” 1 . Əlbəttə, tələbənin bu fikirləri Bəxtiyar müəllimi məcbur etmişdir ki, o, tələbəni axtarsın və tapsın. Belə də olur. Bəxtiyar müəllim tələbəni tapır, onun şeirlərini oxuyur, şeirləri barədə xoş sözlər yazır. Bu, müəllimin tələbəsinə olan diqqətdən, sayğıdan, həssas münasibətdən başqa bir şey
1 Pıçıltı. – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.188 BULUDXAN XƏLİLOV ––– 30 ––– deyildir. Bəxtiyar Vahabzadə yazırdı: “Tələbəni tapdım. Özünün də şeir yazıb-yazmadığını xəbər aldım. Utandı, bir söz demədi. Bu əhvalatdan bir qədər sonra Rahilənin rəfiqəsi mənə onun bir neçə şeirini verdi. Mən yanılmamışdım. Şeirin, sənətin mahiyyətini özünəməxsus şəkildə dərk edən bu tələbənin şeirlərində də kurs işində gördüyüm orijinal və səmimi, yeni və təravətli duyğular məni isitdi. Bu şeirlərdə qışqırıq yoxdur, pıçıltı var. Ona görə ki, ürək söhbəti sakit və pıçıltılı olur” 1 . Bəxtiyar Vahabzadənin təcrübəsiz bir tələbəyə qayğısı, diqqəti, hətta onun şeirləri barədə xoş söz deməsi görkəmli bir sənətkarın – şairin həssaslığı ilə yanaşı, həm də müəllim kimi şəxsi nümunəsidir. Bununla da o, tələbənin özünə inamını artırır və gələcək fəaliyyətini stimullaşdırır. Bu cəhət uşaq üçün də, gənclik üçün də, eləcə də hər bir şəxs üçün də çox əhəmiyyətlidir. Ancaq müəllimlərimiz bunu bəzən unudurlar, yaxud da əhəmiyyət vermirlər. Yeri gəlmişkən onu da qeyd edək ki, valideynlərimizdə belə bir mental xüsusiyyət var. Valideynlərimiz uşaqla- rını oynamağa göndərəndə, yaxud başqa yerə (məktəbə, dükana və s.) göndərəndə onların uşaqlarına tez-tez məsləhətləri belə olur ki, heç kəsə yaxınlaşma, çəkil və kənarda dayan, qayğı və problem yaratma və s. Bununla da valideynlərimiz uşağın özünə inamını itirirlər. Ancaq müqayisə üçün qeyd edək ki, hər hansı bir yəhudi uşağını həyətə oynamağa göndərəndə ona deyir ki, sən
1 Pıçıltı. – Bəxtiyar Vahabzadə. Sənətkar və zaman. Bakı, Gənclik, 1976, s.188 Yüklə 0,65 Mb. Dostları ilə paylaş:
|