30
5.
Spazmolitiklər (drotaverin, aminofillin, platifillin)
6.
Proteazaların inhibitorları: aprotinin (qordoks, trasilol 500000 TV
qədər, kontrikal 200000-500000 TV) V/D
7.
Antikoaqulyantlar və dezaqreqantlar (kiçikmolekullu heparinlər)
– enoksaparin-natrium, nadroparin-kalsium 0,3-0,6 ml/gün;
pentoksifillin (Pentoxifylline) 300-600 mq/gün – AHTV və
trombositlərin sayına nəzarət etməklə
8.
ASV
9.
Antibakterial terapiya (II-III nəsil sefalosporinlər.
Aminoqlikozidlərdən istifadə olunmur.)
10.
Əvəzedici terapiya (eritrosittərkibli mühitlər və təzə dondurulmuş
plazma – göstəriş olduqda). Damardaxili hemoliz yüksək
səviyyədə olduqda istifadə etməməli.
11.
Doğuş zamanı anestezioloji yardım. HELLP-sindromun klinikası
aydın təzahür etdiyi halda ASV ilə ümumi anesteziya seçim
metodudur. Nisbətən yüngül hallarda – regional anesteziya.
PREEKLAMPSİYA VƏ EKLAMPSİYALI QADINLARDA
ANESTEZİYANIN APARILMASI
Keysəriyyə kəsiyi əməliyyatında ümumi anesteziya
Ağır preeklampsiyanın bazis müalicəsinə əlavə tədbirlər:
Hazırlıq: Bir qayda olaraq xüsusi hazırlıq aparılmır. Periferik
venanın kateterizasiyası.
Monitorinq: SpO
B
2
B
, arterial təzyiq, ÜYT, EKQ, diurez.
Premedikasiya: Xolinoblokator (atropin, metasin), antihistamin
vasitələr (dimedrol, klemastin, xloropiramin), trankvilizatorlar.
Aspirasiya sindromunun profilaktikası (H
B
2
B
-histamin blokatorları
– famotidin, simetidin, antasidlərin istifadəsi, sürətli induksiya və
traxeyanın intubasiyası (Sellik üsulu), traxeyanın manjetlə
hermetizasiyası).
Giriş narkozu: Dölü xaric edənə qədər natrium-tiopental 7-8
mq/kq, propofol 3 mq/kq, N
B
2
B
0/0
B
2
B
2:1, 3:1.
Mioplegiya: Suksametonium-xlorid (ditilin, listenon) 2 mq/kq,
atrakurium-besilat (tracrium) 30 mq, pipekuronium-bromid (arduan).
Tubokurarin-xlorid əks-göstərişdir.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
31
ASV: CMV, tənəffüsün sayı dəqiqədə 18-20, I/E – ½.
Dölün xaric edilməsindən sonra anesteziyanın davam
etdirilməsi: Natrium-tiopental 7-8 mq/kq, propofol 3 mq/kq,
metoheksinal (brietal) 1,5-2mq/kq, N
B
2
B
O/O
B
2
B
- 2:1, 3:1, izofluran,
diazepam - 10 mq, fentanil 100-200 mkq.
İnfuzion müalicə: Qlükoza-duz məhlulları, ümumi həcm 15-20
ml/kq.
Keysəriyyə kəsiyi əməliyyatında regional anesteziya
►
Doğuşdan öncə ağır preeklampsiyanın bazis müalicəsi aparılır.
►
Keysəriyyə kəsiyi əməliyyatında regional anesteziyanın aşağıdakı
sxemlərindən istifadə edilir:
1.
Bupivakain (Bupivacaine) 12,5-15 mq intratekal
2.
Bupivakain 12,5-15 mq intratekal + sedasiya (V/D natrium-
tiopental 50-100 mq, propofol 50-100 mq).
3.
Bupivakain 12,5-15 mq + fentanil 25 mkq intratekal: sedasiya ilə
və ya onsuz.
Konservativ doğuşda epidural anesteziya
Ağır preeklampsiyalı və eklampsiyalı qadınlarda vaginal doğuşda
epidural anesteziya mütləqdir (А).
Bu zaman mamalıq situasiyası və qadının vəziyyəti düzgün
qiymətləndirilməlidir.
Doğuşdan öncə ağır preeklampsiyaların bazis müalicəsi
aparılmalıdır.
Aşağıdakı yerli anestetiklərdən istifadə olunur:
1.
Lidokain 1-2%-li məhlul. Birdəfəlik doza 60-80 mq, 60-90 dəq.
intervalla.
2.
Bupivakain 0,25-0,5%-li məhlul. Birdəfəlik doza 20-25 mq, 90-
120 dəq. intervalla.
3.
Ropivakain (Naropin) 0,2%-li məhlul. Birdəfəlik doza 20-25 mq,
90-120 dəq. intervalla.
Lidokainin və bupivakainin təsir müddətinin uzadılması üçün
onların adrenalinlə 1: 200000 həll olunmuş dərman formalarından
istifadə olunur.
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
32
Analgetik effektin gücləndirilməsi məqsədilə fentanil 50-150
mkq tətbiq olunur.
Anestetikin yeridilməsi intervalı mamalıq vəziyyəti ilə və ağrı
hissiyyatının intensivliyi ilə təyin edilir.
Uşaq doğulduqdan sonra kiçik mamalıq əməliyyatlarının
ağrısızlaşdırılması məqsədilə epidural nahiyəyə yerli anestetikin
əlavə dozası yeridilir.
DOĞUŞDAN (ƏMƏLİYYATDAN) SONRA TERAPİYA
1.
Ağrısızlaşdırma: promedol 60 mq/gün, morfin 30 mq/gün, analgin
2.
Erkən aktivləşdirmə: əməliyyatdan sonra ilk 6-12 saat ərzində
3.
Doğuşdan (əməliyyatdan) sonra ilk saatlardan 1,0-1,5 litr/gün
həcmində (2000 kkal) enteral nutritiv qidalandırma
4.
15-20 ml/kq həcmində infuziya, qlükoza-duz məhlulları, 6%-li
hidroksietilnişasta daxil olmaqla (C)
5.
Antibakterial terapiya: 2-3-cü nəsil sefalosporinlər,
aminoqlikozidlərlə birgə
6.
Uterotoniklər – oksitosin 5 TV (А)
7.
Maqnezium-sulfat V/D 1-2 q/saat (А)
8.
Enoksaparin 40 mq/gün, nadroparin 0,3 ml/gün – evə yazılana
qədər (В)
9.
Fenobarbital günda 0,1-0,2 q enteral
10.
Arterial təzyiq 140/90 mm.c.süt.-dan yüksək olduqda, metildopa
(dopegit) 1,5 q/gün qədər, nifedipin 80 mq/gün qədər təyin olunur.
Ağır preeklampsiyalı və eklampsiyalı qadınlarda
nutritiv enteral qidalandırma
Ağır preeklampsiyanın bazis müalicəsinə əlavə tədbirlər:
1.
Mədə-bağırsaq qanaxması
əlamətləri olduqda –
fibroqastroskopiya
2.
Doğuşa qədər və doğuşdan sonra – 1000-1500 ml (2000 kkal)
müalicəvi qida qarışıqları – per os və ya zondla
3.
MBT kəskin xoralarının profilaktikası məqsədi ilə H
B
2
B
-blokatoru,
proton pompasının inhibitoru (famotidin 20-40 mq, simetidin
100-300 mq V/D, kvamotel) (B).
Klinik protokol Azərbaycan Respublikası Səhiyyə Nazirliyinin
İctimai Səhiyyə və İslahatlar Mərkəzində hazırlanmışdır.
Dostları ilə paylaş: |