Mavzu: Omma psixologiyasi Reja

Mavzu: Omma psixologiyasi


Reja:

1. Omma psixologiyasi nazariyasi.

2. Sharq mutafakkirlarining asarlarida ijtimoiy psixologik qarashlarning yoritilishi.
3. Ijtimoiy psixologiyada muloqotni o‘rganishning o‘ziga xosligi

1. Omma psixologiyasi nazariyasi.

1. 
   Omma bu biror maqsad asosida yig’ilgan odam guruxidir. Maqsadlar odamlar jamosini birlashtiradi va omma paydo bo’lishiga olib keladi.omma olmondan farqliy ravishda ongliy bo’ladi. Ommani biz rurli konsert zallarida, turli xil tomoshalarda uchratishimiz mumkun.Ommani jalb etish va boshqarish Olomonni boshqarishdan ancha onsonroq. Omma turlari quydagilar.Aktiv-bunday omma turini biz turli jamoat tadbirlarida,konsert zallarida ,fudbol muxlislarining qo’llab quvvatlash uchun yig’ilgan odamlarni misol qila olami va ular bir muncha xavfliydirlar. Keyingi turi Passiv ular ancha xavsiz ammo kuchga ega omma turi xisoblaniladi.Ularni ayraport vogzallarda uchratishimiz mumkun. Agressiz omma –turli xil namoyishlada uchratamiz va aktiv omma turidanda xavfliyroq odamlar guruxi bo’lib ,bunday ommada jinoyatga ,qo’poruvchilikga moyillik kuchliy bo’ladi.Olomon - bu bir-biri bilan bevosita aloqada bo'lgan va yuqori hissiy hayajonda bo'lgan odamlarning katta yig'ilishi, ularning dastlabki o'z-o'zidan paydo bo'lishi (yoki tashkilotni yo'qotish) va hamma uchun umumiy ongli maqsad yo'qligi (yoki uning maqsadi) yo'qotish). Olomonni liderlar emas balkiy tashqaridan bu tomoshaga yani ongsiz olomon yig’ilishi uchun oul va kuch tikkan norasmiy lider yani elitalar panada boshqaradi. Natijalar ularga va ularning ma’nifatlariga ishlaydiю olomonni ham boshqarish mumkun lekin bu birmuncha qiyinchilik tug’dirib ular lider liderlar esa, tashqaridagi elitalar tomonidan boshqariladi.
   
2. 
   Sharq allomalari asarlarida Yosh davrlari, ta’lim-tarbiya jarayoni hamda bilishga qiziqish masalalarining yoritilishi
   

Yuksak tafakkur namoyondalarining asarlarida bilim olishga keng o‘rin berilgan bo‘lib, o‘tmishda ham, hozirda ham, qaerda ta’lim sohasiga e’tibor yuqori bo‘lsa, o‘sha erda taraqqiyot doimo ilgarilab borganligi yaqqol ko‘rinadi.
Sharqning qomusiy olimlari asarlarida ta’lim-tarbiya, shaxs kamoloti borasidagi fikrlari bilan birga bilim egallash, ilm olish yo‘llari xususida qator ilmiy ma’lumotlar keltiriladi. Jumladan, Imom al-Buxoriy, Abu Nasr Forobiy, Abu Ali ibn Sino, Abu Rayhon Beruniy, Burhoniddin Zarnujiy, Mahmud Koshg‘ariy, Yusuf Xos Hojib, Umar Xayyom, Abu Hamid Fazzoliy, Alisher Navoiy, Muhammad Rizo Ogahiy, Abdulla Avloniy kabi olim va mutafakkirlarning asarlarida yuqoridagi muammolar yuzasidan atroflicha ma’lumotlar keltiriladi.
Qomusiy olim Imom al-Buxoriy ham ilm o‘rganishni yuqori darajaga qo‘yib, o‘z asarlarida quyidagi fikrlarni ilgari suradilar: “Kishi ilm bobida nafaqat o‘zidan yuqori yoki tengdoshlaridan, balki o‘zidan past bo‘lganlardan hadis olmaguncha, etuk muhaddis bo‘la olmaydi”. Imom Buxoriy ushbu fikri bilan o‘quv faoliyatining ijobiy motivlari ustoz-muallim tomonidan shakllantirilishiga urg‘u beradi.
Abu Nasr Forobiy esa ko‘plab asarlarida bilish masalasiga katta e’tibor beradi. U bilishda ikki bosqichni - hissiy va aqliy bilishni farqlaydi hamda bilishda inson aqlining roliga ahamiyat beradi. Forobiy insonlarni ilmli bo‘lishga chaqirib, o‘quvchining ijtimoiy hayotda tutgan o‘rni va uning o‘ziga xos xususiyatlari to‘g‘risida ibratli g‘oyalarni ilgari surgan. U o‘quvchiga ta’lim berish, uni ilmli qilish uchun o‘qituvchi tinmasdan mashaqqatli mehnat qilsagina o‘quvchi o‘qishga, ta’lim olishga, bilimli bo‘lishga intilishi mumkinligini ta’kidlaydi.
^3.Muloqat:Axborot almashinuvi va bir-biriga bo`lgan o`zaro munosabatlarini aniqlashtirishga qaratilgan jarayon hisoblanadsuhbatdoshlarning o’zaro bir – birini tushunishlarini ta’minlash;ijtimoiy tajribaga asos solish;odamni u yoki bu faoliyatga hozirlash, ruhlantirish. Rasmiy muloqot odamlarning jamiyatda bajaradigan rasmiy vazifalari va xulq-atvor normalaridan kelib chiqadi, masalan, rahbarning o`z qo`l ostida ishlayotgan xodimlar bilan muloqoti, professorning talaba bilan muloqoti va hokazo. Norasmiy muloqot — bu odamning shaxsiy munosabatlariga tayanadi va uning mazmuni o`sha suhbatdoshlarnnng fikr-o`ylari, niyat-maqsadlari va emotsional munosabatlari bilan belgilanadi. Masalan, do`stlar suhbati, poezdda uzoq safarga chiqqan yo`lovchilar suhbati, tanaffus vaqtida talabalarning sport, moda, shaxsiy munosabatlar borasidagi munozaralari.