Mavzu: Minerallar to’g’risida tushuncha, ularni hosil bo’lish jarayonlari, tabiatda tarqalishi

5.Markazit (fors, margashishe — kolchedan), nursimon kolchedan — sulfidlar sinfiga mansub mineral. Kimyoviy tarkibi FeS2. Qoʻshimchalar tarzida, koʻpincha, Ni, As, Sb, Ti, Co va boshqa mavjud. Metalddek yaltiroq. Rangi jezsimonsariq, yuzasi kulrang-yashil tovlanadi. Rombik sistemada kristallanadi, kristallari taxtachasimon, ustunsimon, qoʻshaloq, nayzasimon, baʼzan taroqsimon. Koʻpincha, murakkab agregatlar — birikkan holda, kurtaksimon va oqiq hosilalar koʻrinishida, ayniqsa, pirit bilan koʻproq uchraydi. Qattiqligi 6,0—6,5, zichligi 4,9 g/ sm3. Moʻrt. Alohida kon hosil qilmaydi. Piritdan kristall shakllari bilan farq qiladi. Gidrotermal konlarda pirit, pirrotin va boshqa sulfidlar bilan birga hosil boʻladi. M. choʻkindi jinslarda, asosan, koʻmirli, ayniqsa, qoʻngʻir koʻmirli qumtosh gillar orasida konkretsiya va noaniq shaklli donalar hosil qiladi. Oʻzbekistonda koʻproq Angren kumir konida, kamroq oltin konlari (Muruntov va boshqalar), grafit (Toshqazigan), skarnlisheyelitli (Ingichka, Langar, Qoʻytosh va boshqalar), polimetalli, kolchedanli (Uchquloch, Xondiza va boshqalar) konlarda tarqalgan. Sulfat kislota olishda ishlatiladi. Koʻmir va oʻtga chidamli gillarda zararli qoʻshimcha hisoblanadi.
M arkazit Kimyoviy formulasi FeS2 bilan 46,6% Fe va 53,4% S bo'lgan sulfidli mineral, past harorat sharoitida asosiy cho'kindi sifatida gidrotermik faollik mahsuloti sifatida hosil bo'lgan va boshqa sulfidlarni qayta ishlash jarayonida hosil bo'lgan ikkilamchi mineraldir. oltingugurt va oltingugurt kislotasi manbai sifatida ishlatiladi.

Bu pirit bosimi ostida polimorf.

6.Markazit	XUSUSIYATLARI VA XUSUSIYATLARI
Guruh darslari	Sulfid (temir disulfid)
Yorug'lik	Metall ostida metall
Rangeur	Bronze rangsizdan deyarli oq ranggacha, sariqdan kumushrang sariqgacha.
chiziqli	Kulrang qora
kimyoviy formula	FeS2
Kimyoviy tarkibi	Fe=46,6%, S=53,4%
Qattiqlik	6-6,5
Maxsus og'irlik yoki zichlik	4,89 g / sm 3
Singan yoki puflash	2.2 - prizma
Poli morfus	qalin
singan joy	Noqonuniy
Qaysarlik	mo'rt.
Kristalli tizim	Rombik.
O'zingizni qanday tanishtirishingiz kerak (odat)	Ils odatda kvadrat va piramidal, ko'pincha kavisli, ko'pincha egizak yuzlar bilan. Shuningdek, u nurli ichki tuzilishga ega bo'lgan sharsimon yoki reniform konstantadir. U sun'iy ravishda qazilma va minerallar ustiga qurilgan va unga g'alati shakl bergan.
Kelib chiqishi yoki atrof-muhitrongeologik xususiyat	Birlamchi cho'kindilardagi minerallar, past haroratdagi gidrotermik faollik mahsulotlari, boshqa sulfidlarning konversiyasi jarayonida hosil bo'lgan ikkilamchi minerallar.
Tegishli tosh	Cho'kindi jinslar (ohaktosh, gil, mergel), metamorfik (shist)
Bilan bog'liq minerallar	Pirit, pirrotit, sfalerit, galena, dolomit, ftorit, kalsit, bornit, kvarts.
ilovalar	Oltingugurt va sulfat kislota manbai kollektsiyadir.