Mavzu: Ingliz va O’zbek tillaridagi frazeologizmlarda polisemiya

 
13 
harakat holatning nomi ( og’iz ko’pirtirmoq- ko’p maqtanib gapirmoq; loose 
as a goose;), 3- ibora harakatga xos belgining nomini ( eshikdan kelmay 
teshikdan – shu zahotiyoq; like a dog with two tails;) 
2.
Ifodalovchi iboralar. Bular juda oz. Masalan quyidagi gapda ishlatilgan 
ibora voqelikni ifodalamaydi, balki munosabat ifodalaydi: Buni eshitib, 
azbaroyi xudo, tutaqib, isitmam chiqib ketdi. Your dad’ll be all jacked up by 
now. 
Frazeologik birliklar asosan belgi va harakat ifodalaydi. Demak, ular 
grammatik jihatdan belgi yoki harakat bildiruvchi so’z turkumiga mansub.
Fe’l turkumiga mansub frazeologik birliklar: me’dasiga tegmoq, holdan 
toymoq, og’ziga talqon solmoq; to be on the beam, to nose out; 
Sifat turkumiga mansub frazeologik birliklar: ko’ngli bo’sh, dili siyoh; loose as 
a goose, dull as lead; 
Ravish turkumiga mansub frazeologik birliklar: ipidan – ignasigacha, ikki 
dunyoda ham; in the soup, like a dog with two tails; 
Shuningdek, ingliz tilida predlogli frazeologik birliklar ham mavjud: in the 
course of, on the stroke of. Bundan tashqari undov so’zli va gapli frazeologik 
birliklar ham uchraydi: “ Catch me!”, “ Well I never!” 
So’z gaplarga mansub frazeologik birlik: turgan gap, shunga qaramay; the 
sky is the limit, I’m easy; 
Frazeologik birliklar tilshunosligimizda muayyan so’z turkumi bo’yicha 
tasnif qilinmagan va grammatik xususiyati yetarli darajada o’rganilmagan. 
Frazeologik birlik leksik birlik kabi qo’llanish darajasi nuqtaqi nazaridan ham 
tasnif qilinadi. Bunga ko’ra umumiste’mol frazeologik birliklari ( holdan toymoq, 
ro’yobga chiqmoq; to kick the bucket, to agree like cats and dogs) va qo’llanilishi 
chegaralangan frazeologik birliklar farqlanadi. Qo’llanilishi chegaralangan 
frazeologik birlik qo’llanish davri ( eskirgan va zamondosh) va doirasi ( 
dialektal, ilmiy, badiiy so’zlashuv) bilan ham ma’lum tafovutlarga ega [30, 156]. 
─ eskirgan frazeologik birliklar : alifni kaltak demoq, kallasini xam qilib; be 
born with a caul, moisten one’s clay; 

---